sen

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: seenseeënsen'sen.şenšenn

sen (język polski)[edytuj]

dziecko we śnie (1.1)
50 senów (2.1)
wymowa:
IPA[sɛ̃n], AS[sẽn], zjawiska fonetyczne: nazal. ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) fizj. stan odpoczynku, na ogół nocnego, w którym spowolnione funkcje organizmu i obniżony poziom świadomości
(1.2) doświadczenie przeżywane w trakcie snu (1.1)
(1.3) przen. fantazja, marzenie, wizja, coś, co wydaje się nierzeczywiste

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub męskozwierzęcy

(2.1) jedn. monet. drobna jednostka monetarna w niektórych krajach Azji, m.in. 1/100 jena japońskiego lub 1/100 ringgita malezyjskiego; w Japonii obecnie nieużywana
odmiana:
(1.1-3) [1]
(2.1) [3]
przykłady:
(1.1) Podczas wykładu zmorzył sen.
(1.2) Z koszmarnego snu wyrwał go własny krzyk.
(1.3) Kto by pomyślał, że jego sny o bogactwie się spełnią…!
(2.1) Wróciłem z Tokio z kieszenią pełną senów.
składnia:
kolokacje:
(1.1) zapadać / zapaść w sen • budzić / obudzić ze snu • pogrążać się / pogrążyć się / być pogrążonym we/ w śnie • twardy / lekki / erotyczny / hipnotyczny / głęboki / płytki / kontrolowany / świadomy / proroczy sen • brak / fizjologia / nadmiar / neurobiologia / zaburzenia snu
synonimy:
(1.1) spanie, reg. pozn. gara, gwara więzienna kima
(1.3) mara, marzenie senne
antonimy:
(1.2-3) jawa
hiperonimy:
hiponimy:
(1.1) drzemka, letarg, śpiączka, hibernacja, półsen, st.pol. pierwospy, pirwośpie[4]
(1.2) koszmar, mokry sen, sen erotyczny, sen proroczy
holonimy:
(2.1) jen
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. senność ż, sennik mrz, sennictwo n, śnienie n
czas. śnić ndk., sennieć ndk.
przym. senny
przysł. sennie
związki frazeologiczne:
być jak we śniekamienny senmokry senpiękny jak sensen zimowyspać snem sprawiedliwegotonąć we śnie
etymologia:
(1.1-3) prasł. *sъnъ < prasł. *sъpnъ[5][6]; por. białor. сон, bułg. сън, chorw. san, czes. sen, mac. сон, ros. сон, scs. сънъ, słc. sen ukr. сон, por. gr. ὕπνος, litew. sapnas, łac. somnus i łot. sapnis
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „sen” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
  2. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Porada „sen - snowi” w: Poradnia językowa PWN.
  3. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „sen” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
  4. M. Arcta Słownik staropolski, Warszawa 1920, s. 315.
  5. Skąd się wziął wyraz sen? w: Poradnia językowa UŚ.
  6. Hasło „сон” w: Vasmer's Etymological Dictionary.

sen (język abenaki)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) kamień[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
senis[1]
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
  1. 1,0 1,1 Sozap Lolo, Jos Laurent, New Familiar Abenakis and English Dialogues, Applewood Books, 2001, s. 16.

sen (język angielski)[edytuj]

sen (1.1)
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) jedn. monet. sen (1/100 jena)

zaimek

(2.1) = dial. Yorkshire self
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

sen (język baskijski)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) instynkt[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) instintu
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

sen (język czeski)[edytuj]

sen (1.1)
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

(1.1) sen
odmiana:
(1.1)
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
czas. snít
rzecz. snář m
związki frazeologiczne:
etymologia:
od prasł. *sъnъ, od prasł. *sъpnъ
zob. polskie znaczenie
uwagi:
źródła:

sen (język duński)[edytuj]

wymowa:
Dania: [ˈseˀn]
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) późny
(1.2) nowy, świeży, ostatni w danym okresie
odmiana:
(1) sen, sent, sene; st. wyższy senere; st. najwyższy senest
przykłady:
(1.1) Både for tidlig og for sen fødsel giver risiko for komplikationer.Zarówno przedwczesny jak i zbyt późny poród niosą ze sobą ryzyko powikłań.
(1.2) En række undersøgelser har gennem det seneste år vist, at mange astmatikerne bruger inhalatoren forkert eller at de glemmer at tage medicinen.[1]W ciągu ostatniego roku szereg badań wykazał, wielu astmatyków niewłaściwie używa inhalatora lub zapomina przyjąć lekarstwo.
składnia:
(1.2) zwykle w stopniu wyższym lub najwyższym
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
(1.1) tidlig
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przysł. sent
związki frazeologiczne:
etymologia:
od st.nord. seinn
uwagi:
źródła:
  1. na podst.: Astmamedicin tages forkert (da). Ugeskrift for Læger, 2015-05-06. [dostęp 2023-03-23].

sen (esperanto)[edytuj]

morfologia:
sen
wymowa:
?/i ?/i ?/i ?/i ?/i
znaczenia:

przyimek

(1.1) bez
odmiana:
przykłady:
(1.1) Anstataŭ kafo li donis al mi teon kun sukero, sed sen kremo.[1]Zamiast kawy dał mi herbaty z cukrem, ale bez śmietanki.
(1.1) Anstataŭ la vortojeni povas ankaŭ uzi akuzativon sen prepozicio.[2]Zamiast słowa „je” możemy również użyć biernika bez przyimka.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
(1.1) malsaĝuloj kreskas mem, sen plugo kaj sem'sen atendo, sen espero venis mizerosen fajro ne brulas eĉ pajlosen gutoj malgrandaj maro ne ekzistussen laboro ne venas orosen mensoga rekomendo ne iros la vendosen mono en urbon ne irusen mono oni estas nulo, kun mono — saĝulosen ordo en afero ne ekzistas prosperosen povo kolero estas ridinda aferosen regalo ne estas balosen rigardo, sen gardosen speso unua ne ekzistas la dua
etymologia:
uwagi:
źródła:
  1. Ekzercaro § 26 w: L. Zamenhof, Fundamento de Esperanto, 1905.
  2. Ekzercaro § 29 w: L. Zamenhof, Fundamento de Esperanto, 1905.

sen (esperanto (morfem))[edytuj]

wymowa:
?/i ?/i ?/i ?/i ?/i
znaczenia:

morfem przedrostkowy

(1.1) bez-, bez, brak
odmiana:
przykłady:
(1.1) dentasendentazębatybezzębny
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pochodne:
przyim. sen
czas. senigi, seniĝi
rzecz. seneco
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
Morfem oficjalnie zatwierdzony w roku 1905 (Fundamento de Esperanto). Baza Radikaro Oficiala: grupa 1.
źródła:

sen (język fiński)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

zaimek, forma fleksyjna

(1.1) gen. od se
odmiana:
przykłady:
(1.1) Tämä on kissa ja tässä on sen tyyny.To jest kot, a tu jest jego poduszka.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
zobacz też: sinun hänen minun meidän teidän heidän
źródła:

sen (język galicyjski)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

przyimek

(1.1) bez
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz galicyjski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

sen (ido)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) bez (czegoś, kogoś)
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

sen (język krymskotatarski)[edytuj]

sen (1.1)
zapisy w ortografiach alternatywnych:
Szablon:OrtografieCRH
wymowa:
IPA/ˈsen/
znaczenia:

zaimek osobowy

(1.1) ty
odmiana:
przykłady:
(1.1) Sen Qırımda oturasıñmı?Czy (ty) mieszkasz na Krymie?
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

sen (język łotewski)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

przysłówek

(1.1) dawno
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. sens
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

sen (język malajski)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) cent, jednostka monetarna
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

sen (język norweski (bokmål))[edytuj]

wymowa:
?/i
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) późny
odmiana:
(1.1) sen, sent, sene
przykłady:
(1.1) Det var en sen kveld i novemberBył późny listopadowy wieczór
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) sein
antonimy:
(1.1) tidlig
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przysł. sent
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

sen (język słowacki)[edytuj]

sen (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) sen
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. snár m
związki frazeologiczne:
etymologia:
od prasł. *sъnъ, od prasł. *sъpnъ
zob. polskie znaczenie
uwagi:
źródła:

sen (język staroirlandzki)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) stary
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz staroirlandzki, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

sen (język szwedzki)[edytuj]

wymowa:
?/i
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) późny
(1.2) spóźniający się, opóźniony
(1.3) opieszały, powolny, nieskory

przysłówek

(2.1) pot. wariant do sedan

przyimek

(3.1) pot. wariant do sedan

spójnik

(4.1) pot. wariant do sedan
odmiana:
(1) sen, sent, sena, st. wyższy senare; st. najwyższy senaste
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.2) vara sen till någotspóźniać się na coś
(1.3) vara sen till någotbyć nieskorym do czegośvara sen att göra någotbyć nieskorym do zrobienia czegośinte vara sen att göra någotnie ociągać się z/ze zrobieniem czegoś
synonimy:
(1.2) försenad, fördröjd
(1.3) långsam, senfärdig, trög
antonimy:
(1.1) tidig
(1.2) tidig
(1.3) snar
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
(1.1) czas. försena
(1.1) przysł. sent, försent
związki frazeologiczne:
złożenie rzeczownikowe senhöst, sensommar
złożenie przymiotnikowe senfärdig, senfödd, senkommen, sentida
etymologia:
uwagi:
źródła:

sen (język turecki)[edytuj]

sen (1.1)
wymowa:
IPA[sen]
?/i ?/i
znaczenia:

zaimek osobowy

(1.1) ty
odmiana:
przykłady:
(1.1) Bana diyorsun? Yok ya, sana değil, onlara!Mówisz do mnie? Nie, nie do ciebie, do nich!
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

sen (język turkmeński)[edytuj]

sen (1.1)
zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
IPA[sen]
znaczenia:

zaimek osobowy

(1.1) ty
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

sen (język wietnamski)[edytuj]

sen (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) lotos
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła: