Indeks:Szwedzki - Porównania (Liknelser)

Utarte porównania (szw. liknelser) są figurami stylistycznymi, gdzie jakąś własność lub czynność przyrównuje się w sposób obrazowy z obiektem, który tę cechę posiada lub tak się zachowuje. Obie te części porównania są w szwedzkim połączone spójnikiem som (pol. jak). Celem utartego porównania jest wzmocnienie lub uściślenie znaczenia tego, co się charakteryzuje (pierwsza część porównania). Czasem porównanie może charakteryzować wiele różnych rzeczy i nie jest utrwalone tylko z jedną z nich - wtedy pierwsza część porównania jest nieobecna (np. jak słoń w składzie porcelany). Szwedzkie utarte porównania mają czasem swoje dosłowne odpowiedniki polskie, czasem w polskim używa się innego porównania dla wyrażenia tej samej treści, a czasem nie ma w ogóle polskiego odpowiednika. Poniższa tabela podaje zawsze dosłowne polskie tłumaczenie, niezależnie od tego, czy w polskim takie porównanie jest utarte. Zarówno pełne objaśnienie znaczenia porównania jak i ewentualne polskie odpowiedniki mają swoje miejsce w odpowiednim haśle słownika.

Poniższy wykaz jest utworzony w polskim Wikisłowniku i obejmuje najbardziej popularne porównania. Choć zawiera w sobie porównania z innych szerokich zestawień, np. tego w Wikipedii lub , to nie można go jeszcze nazwać kompletnym. Utarte porównania są z reguły zamieszczane w szwedzkim słowniku etymologicznym oraz w standardowych słownikach języka szwedzkiego.

co?	jest jak co?	szwedzkie porównanie	dosłownie po polsku
arg	bi	arg som ett bi	zły jak osa
blank	spegel	blank som en spegel	gładki jak lustro
blek	lakan	blek som ett lakan	blady jak prześcieradło
blek	lik	blek som ett lik	blady jak trup
darra	asplöv	darra som ett asplöv	trząść się jak osika
dum	gås	dum som en gås	głupi jak gęś
dum	ko	dum som en ko	głupi jak krowa
dum	spån	dum som ett spån	głupi jak wiór
dum	åsna	dum som en åsna	głupi jak osioł
dyka upp	gubben i lådan	dyka upp som gubben i lådan	zjawić się jak figurka w pudełku
dö	fluga	dö som flugor	padać jak muchy
elak	troll	elak som ett troll	złośliwy jak troll
envis	gris	envis som en röd gris	uparty jak czerwone prosię
envis	synd	envis som synden	uparty jak grzech
envis	terrier	envis som en terrier	uparty jak terier
envis	åsna	envis som en åsna	uparty jak osioł
falla	dominobricka	falla som dominobrickor	padać jak kostki domina
falla	frukt	falla som en mogen frukt	spadać jak dojrzały owoc
falla	fura	falla som en fura	paść jak sosna
falla	korthus	falla som ett korthus	runąć jak domek z kart
falla	käglor	falla som käglor	padać jak kręgle
falla	sten	falla som en sten	spadać jak kamień
falsk	vatten	falsk som vatten	fałszywy jak woda
fara	tätting	fara som en tätting	pędzić jak wróbel
fara fram	yrväder	fara fram som ett yrväder	panoszyć się jak zawierucha
fattig	kyrkråtta	fattig som en kyrkråtta	biedny jak mysz kościelna
fint	snus	fint som snus	znakomicie jak snus
flitig	bi	flitig som ett bi	pracowity jak pszczółka
flitig	bäver	flitig som en bäver	pracowity jak bóbr
flitig	myra	flitig som en myra	pracowity jak mrówka
flyga	vante	flyga som en vante	fruwać jak rękawiczka
fri	fågel	fri som fågeln	wolny jak ptak
frisk	nötkärna	frisk som en nötkärna	zdrowy jak ziarno orzecha
from	lamm	from som ett lamm	łagodny jak baranek
frysa	hund	frysa som en hund	marznąć jak pies
fräsa	katt	fräsa som en katt	prychać jak kot
ful	stryk	ful som stryk	brzydki jak cięgi
ful	troll	ful som ett troll	brzydki jak troll
full	alika	full som en alika	pijany jak kawka
full	kaja	full som en kaja	pijany jak kawka
full	svin	full som ett svin	pijany jak świnia
full	ägg	full som ett ägg	pijany jak jajko
föröka sig	kanin	föröka sig som kaniner	rozmnażać się jak króliki
gammal	gata	gammal som gatan	stary jak ulica
glad	lärka	glad som en lärka	wesoły jak skowronek
glad	speleman	glad som en speleman	wesoły jak muzykant
gå	dans	gå som en dans	iść jak taniec
gå	katt	gå som katten kring het gröt	chodzić jak kot koło gorącej kaszy
gå	moln	gå som på moln	chodzić jak w obłokach
gå	räls	gå som på räls	iść jak po szynach
gå	smord	gå som smort	iść jak nasmarowany
gå	tåg	gå som tåget	iść jak pociąg
gå åt	smör	gå åt som smör i solsken	iść jak masło na słońcu
hal	ål	hal som en ål	śliski jak węgorz
hungrig	varg	hungrig som en varg	głodny jak wilk
hård	flinta	hård som flinta	twardy jak krzemień
hög	berg	hög som ett berg	wysoki jak góra
hög	hus	hög som ett hus	wysoki jak dom
jobba	iller	jobba som en iller	pracować jak tchórz
kall	is	kall som is	zimny jak lód
klar	kristall	klar som kristall	czysty jak kryształ
klart	korvspad	klart som korvspad	jasne jak wywar z kiełbasy
klok	bok	klok som en bok	mądry jak książka
klok	pudel	klok som en pudel	mądry jak pudel
klok	uggla	klok som en uggla	mądry jak sowa
komma	brev	komma som ett brev på posten	przyjść jak list pocztą
kunna	vatten	kunna som ett rinnande vatten	znać jak płynącą wodę
kvick	iller	kvick som en iller	żwawy jak tchórz
kvick	vessla	kvick som en vessla	żwawy jak łasica
kämpa	iller	kämpa som en iller	walczyć jak tchórz
kär	klockarkatt	kär som en klockarkatt	zakochany jak kot dzwonnika
köra	biltjuv	köra som en biltjuv	jechać jak złodziej samochodów
lika	bär	lika som bär	podobni jak jagody
listig	orm	listig som en orm	chytry jak wąż
listig	räv	listig som en räv	chytry jak lis
liten	ärta	liten som en ärta	mały jak groszek
ljuga	borstbindare	ljuga som en borstbindare	kłamać jak szczotkarz
ljuga	häst	ljuga som en häst travar	kłamać tak jak koń kłusuje
lugn	filbunke	lugn som en filbunke	spokojny jak zsiadłe mleko
lydig	hund	lydig som en hund	posłuszny jak pies
lång	stång	lång som en stång	wysoki jak tyczka
långsam	snigel	långsam som en snigel	powolny jak ślimak
läcka	såll	läcka som ett såll	przeciekać jak sito
lätt	plätt	lätt som en plätt	łatwy jak naleśnik
mager	skelett	mager som ett skelett	chudy jak szkielet
mager	skrika	mager som en skrika	chudy jak sójka
mager	sticka	mager som en sticka	chudy jak patyk
minne	guldfisk	minne som en guldfisk	pamięć jak złota rybka
modig	lejon	modig som ett lejon	odważny jak lew
må	prins	må som en prins	czuć się jak książę
oskyldig	barn	oskyldig som ett barn	niewinny jak dziecko
oskyldig	lamm	oskyldig som ett lamm	niewinny jak baranek
passa	hand	passa som hand i handske	pasować jak ręka do rękawiczki
pengar	gräs	pengar som gräs	pieniędzy jak trawy
pigg	lärka	pigg som en lärka	raźny jak skowronek
pigg	mört	pigg som en mört	raźny jak płotka
platt	pannkaka	platt som en pannkaka	płaski jak naleśnik
rak	fura	rak som en fura	prosty jak sosna
rasa	korthus	rasa som ett korthus	runąć jak domek z kart
rik	troll	rik som ett troll	bogaty jak troll
rinna av	gås	rinna av som vatten på en gås	spływać jak woda po gęsi
rädd	hare	rädd som en hare	bojaźliwy jak zając
röd	pion	röd som en pion	czerwony jak piwonia
röd	ros	röd som en ros	czerwony jak róża
se	hök	se som en hök	widzieć jak jastrząb
se	örn	se som en örn	widzieć jak orzeł
se ut	fågelholk	se ut som en fågelholk	wyglądać jak domek dla ptaków
se ut	katt	se ut som en dränkt katt	wyglądać jak utopiony kot
se ut	svinstia	se ut som en svinstia	wyglądać jak chlew
se ut	säck	se ut som en säck potatis	wyglądać jak worek kartofli
se ut	säck	se ut som sju svåra år	wyglądać jak siedem ciężkich lat
seg	sirap	seg som sirap	kleisty jak syrop
seg	tuggummi	seg som tuggummi	ciągliwy jak guma do żucia
sitta	fån	sitta som ett fån	siedzieć jak głupek
sitta	nål	sitta som på nålar	siedzieć jak na szpilkach
sitta	smäck	sitta som en smäck	leżeć jak czapka
sjunga	näktergal	sjunga som en näktergal	śpiewać jak słowik
sjunka	sten	sjunka som en sten	opaść jak kamień
skaka	asplöv	skaka som ett asplöv	trząść się jak osika
skrika	gris	skrika som en stucken gris	krzyczeć jak ukąsana świnia
skriva	kråka	skriva som en kråka	pisać jak wrona
sky	pest	sky som pesten	wystrzegać się jak zarazy
skygg	hind	skygg som en hind	płochliwy jak łania
skyldig	synd	skyldig som synden	winny jak grzech
skälla	bandhund	skälla som en bandhund	szczekać jak pies na uwięzi
skämmas	hund	skämmas som en hund	wstydzić się jak pies
skälva	asplöv	skälva som ett asplöv	trząść się jak osika
slingra sig	orm	slingra sig som en orm	wykręcać się jak wąż
slita	djur	slita som ett djur	harować jak zwierze
slug	räv	slug som en räv	przebiegły jak lis
slå ner	bomb	slå ner som en bomb	spaść jak bomba
smal	sticka	smal som en sticka	chudy jak patyk
smal	vidja	smal som en vidja	chudy jak witka
smidig	katt	smidig som en katt	gibki jak kot
smidig	kylskåp	smidig som ett kylskåp	gibki jak lodówka
smutsig	gris	smutsig som en gris	brudny jak świnia
snabb	blixt	snabb som blixten	szybki jak błyskawica
snabb	iller	snabb som en iller	szybki jak tchórz
snabb	vessla	snabb som en vessla	szybki jak łasica
snabb	vind	snabb som vinden	szybki jak wiatr
sova	oxe	sova som en klubbad oxe	spać jak powalony wół
sova	stock	sova som en stock	spać jak kłoda
sova	säl	sova som en klubbad säl	spać jak powalona foka
spinna	katt	spinna som en katt	mruczeć jak kot
sprida sig	ring	sprida sig som ringar på vattnet	szerzyć się jak kółka na wodzie
springa	tätting	springa som en tätting	biegać jak wróbel
spy	hund	spy som en hund	rzygać jak pies
spy	katt	spy som en katt	rzygać jak kot
stark	björn	stark som en björn	silny jak niedźwiedź
stark	oxe	stark som en oxe	silny jak tur
stel	pinne	stel som en pinne	sztywny jak patyk
stirra	fån	stirra som ett fån	gapić się jak głupek
stjäla	korp	stjäla som en korp	kraść jak kruk
stolt	tupp	stolt som en tupp	dumny jak kogut
stor	hus	stor som ett hus	wielki jak dom
stå	fallen	stå som fallen från skyarna	stać jak spadnięty z chmur
stå	fån	stå som ett fån	stać jak głupek
stå	kvast	stå som en kvast	stać jak ogon
stå	spö	stå som spön i backen	stać jak rózgi w ziemi
supa	borstbindare	supa som en borstbindare	pić jak szczotkarz
sur	citron	sur som en citron	kwaśny jak cytryna
sur	ättika	sur som ättika	kwaśny jak ocet
svart	natt	svart som natten	czarny jak noc
svart	sot	svart som sot	czarny jak sadza
svart	synd	svart som synden	czarny jak grzech
svänga	pendel	svänga som en pendel	wahać się jak wahadło
svära	borstbindare	svära som en borstbindare	kląć jak szczotkarz
sväva	moln	sväva som på moln	bujać jak w obłokach
säkert	amen	säkert som amen i kyrkan	pewne jak amen w pacierzu
söt	socker	söt som socker	słodki jak cukier
tala	bok	tala som en bok	mówić jak z książki
tiga	mur	tiga som muren	milczeć jak mur
tjock	gris	tjock som en gris	gruby jak świnia
torr	fnöske	tjock som fnöske	suchy jak próchno
torr	snus	torr som snus	suchy jak snus
trogen	hund	trogen som en hund	wierny jak pies
tung	bly	tung som bly	ciężki jak ołów
tung	sten	tung som en sten	ciężki jak kamień
tyst	grav	tyst som i graven	cicho jak w grobie
tyst	mus	tyst som en mus	cichy jak mysz
undvika	pest	undvika som pesten	unikać jak zarazy
upp	sol	upp som en sol och ner som en pannkaka	w górę jak słońce i w dół jak naleśnik
uppföra sig	folk	uppföra sig som folk	zachowywać się jak człowiek
vacker	dag	vacker som en dag	piękny jak dzień
vara	bortblåst	vara som bortblåst	być jak zdmuchniętym
vara	förgjord	vara som förgjort	być jak zaczarowanym
vara	gift	vara som ett gift	być jak trucizna
vara	hand	vara som en omvänd hand	być jak odwrócona ręka
vara	klippt	vara som klippt och skuren för något	być jak przyciętym
vig	apa	vig som en apa	zwinny jak małpa
vig	katt	vig som en katt	zwinny jak kot
vig	kylskåp	vig som ett kylskåp	gibki jak lodówka
virrig	höna	virrig som en höna	oszołomiony jak kura
vit	lakan	vit som ett lakan	blady jak prześcieradło
åldras	vin	åldras som vin	starzeć się jak wino
äta	fågel	äta som en fågel	jeść jak ptaszek
äta	gris	äta som en gris	jeść jak świnia
äta	häst	äta som en häst	jeść jak koń
–	blixt	som en blixt från en klar himmel	jak grom z jasnego nieba
–	bok	som en öppen bok	jak otwarta książka
–	droppe	som en droppe i havet	jak kropla w morzu
–	elefant	som en elefant i en porslinsbutik	jak słoń w składzie porcelany
–	hund	som en blöt hund	jak zmokły pies
–	hälla	som att hälla vatten på en gås	jakby polać gęś wodą
–	eld	som eld och vatten	jak ogień i woda
–	fis	som en fis i vinden	jak pierdnięcie na wietrze
–	fis	som en fis i rymden	jak pierdnięcie w przestrzeni
–	fisk	som fisken i vattnet	jak ryba w wodzie
–	hjul	som femte hjulet under vagnen	jak piąte koło u wozu
–	hund	som hund och katt	jak pies z kotem
–	koloss	som en koloss på lerfötter	jak olbrzym na glinianych stopach
–	lera	som ler och långhalm	jak glina i słoma
–	leta	som att leta efter en nål i en hö­stack	jakby szukać igły w stogu siana
–	lök	som lök på laxen	jak cebula na łososiu
–	natt	som natt och dag	jak dzień i noc
–	pil	som en pil	jak strzała
–	piss	som en piss i Mississippi	jak siki w Mississippi
–	råtta	som en skållad råtta	jak oparzony szczur
–	rö	som ett rö för vinden	jak trzcina na wietrze
–	skinn	som ett torrt skinn	jak sucha skóra
–	sparv	som en sparv i tranedansen	jak wróbel w tańcu godowym żurawia
–	tala	som att tala till en vägg	jakby mówić do ściany
–	tupp	som tuppen i hönsgården	jak kogut w kurniku
–	ulv	som en ulv i fårakläder	jak wilk w owczej skórze
–	åsna	som en åsna mellan två hötappar	jak osioł między dwiema wiązkami siana