pracować

pracować (język polski)

wymowa:

wymowa, IPA: [praˈʦ̑ɔvaʨ̑], AS: [pracovać]

znaczenia:

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

(1.1) wykonywać jakąś pracę; być zatrudnionym

(1.2) zmieniać rozmiar pod wpływem czynników zewnętrznych

odmiana:

(1.1-2) koniugacja IV

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		pracować
czas teraźniejszy		pracuję	pracujesz	pracuje	pracujemy	pracujecie	pracują
czas przeszły	m	pracowałem	pracowałeś	pracował	pracowaliśmy	pracowaliście	pracowali
	ż	pracowałam	pracowałaś	pracowała	pracowałyśmy	pracowałyście	pracowały
	n	pracowałom	pracowałoś	pracowało
tryb rozkazujący		niech pracuję	pracuj	niech pracuje	pracujmy	pracujcie	niech pracują
pozostałe formy czas przyszły m będę pracował, będę pracować będziesz pracował, będziesz pracować będzie pracował, będzie pracować będziemy pracowali, będziemy pracować będziecie pracowali, będziecie pracować będą pracowali, będą pracować ż będę pracowała, będę pracować będziesz pracowała, będziesz pracować będzie pracowała, będzie pracować będziemy pracowały, będziemy pracować będziecie pracowały, będziecie pracować będą pracowały, będą pracować n będę pracowało, będę pracować będziesz pracowało, będziesz pracować będzie pracowało, będzie pracować czas zaprzeszły m pracowałem był pracowałeś był pracował był pracowaliśmy byli pracowaliście byli pracowali byli ż pracowałam była pracowałaś była pracowała była pracowałyśmy były pracowałyście były pracowały były n pracowałom było pracowałoś było pracowało było forma bezosobowa czasu przeszłego pracowano tryb przypuszczający m pracowałbym, byłbym pracował pracowałbyś, byłbyś pracował pracowałby, byłby pracował pracowalibyśmy, bylibyśmy pracowali pracowalibyście, bylibyście pracowali pracowaliby, byliby pracowali ż pracowałabym, byłabym pracowała pracowałabyś, byłabyś pracowała pracowałaby, byłaby pracowała pracowałybyśmy, byłybyśmy pracowały pracowałybyście, byłybyście pracowały pracowałyby, byłyby pracowały n pracowałobym, byłobym pracowało pracowałobyś, byłobyś pracowało pracowałoby, byłoby pracowało imiesłów przymiotnikowy czynny m pracujący, niepracujący ż pracująca, niepracująca pracujące, niepracujące n pracujące, niepracujące imiesłów przysłówkowy współczesny pracując, nie pracując rzeczownik odczasownikowy pracowanie, niepracowanie

przykłady:

(1.1) Rolnik pracuje od rana do wieczora.

(1.2) Musisz zostawić szparę między deskami a ścianą by deski mogły pracować. Inaczej mogą się wybrzuszyć.

składnia:

(1.1) pracować nad + N. • pracować w / na + Ms. • pracować jako +M.

kolokacje:

(1.1) człowiek / rolnik / nauczyciel / asystentka / silnik / maszyna /… pracuje • pracować nad kimś = dążyć do poprawy czyichś umiejętności lub charakteru • pracować w fabryce / biurze / zespole /…, na roli / bazarze / stadionie /… • pracować jako nauczyciel / tokarz /… • pracować fizycznie / umysłowo / dorywczo / ochotniczo / zarobkowo /… • pracować ciężko / wydajnie / z poświęceniem /…

synonimy:

(1.1) reg. śl. fachcić

antonimy:

(1.1) lenić się

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. pracowniczka ż, pracowanie n, praca ż, pracowitość ż, pracownia ż, pracownica ż, pracownik mos, spracowany mos, zapracowany mos, dopracowywanie n, dopracowanie n, nadpracowanie n, napracowanie n, opracowywanie n, opracowanie, popracowanie n, przepracowywanie n, przepracowanie n, rozpracowywanie n, rozpracowanie n, spracowanie n, wypracowywanie n, wypracowanie n, zapracowywanie n, zapracowanie n

czas. dopracowywać ndk., dopracować dk., nadpracować dk., napracować się dk., opracowywać ndk., opracować dk., popracować dk., przepracowywać ndk., przepracować dk., rozpracowywać ndk., rozpracować dk., spracować dk., wypracowywać ndk., wypracować dk., zapracowywać ndk., zapracować dk.

przym. pracowity, pracowniczy

ims. spracowany, zapracowany

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• albański: (1.1) punoj
• angielski: (1.1) work
• arabski: (1.1) عمل
• baskijski: (1.1) lan egin
• bułgarski: (1.1) работя
• czeski: (1.1) pracovat
• czuwaski: (1.1) ӗҫле
• dolnołużycki: (1.1) źěłaś
• duński: (1.1) arbejde
• esperanto: (1.1) labori
• francuski: (1.1) travailler
• hawajski: (1.1) hana
• hebrajski: (1.1) לעבוד (laawod)
• hiszpański: (1.1) trabajar
• holenderski: (1.1) werken
• ido: (1.1) laborar
• islandzki: (1.1) vinna
• kataloński: (1.1) treballar
• łaciński: (1.1) laboro
• niemiecki: (1.1) arbeiten
• norweski (bokmål): (1.1) jobbe
• nowogrecki: (1.1) δουλεύω, εργάζομαι
• ormiański: (1.1) աշխատել
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)  ,    
• rosyjski: (1.1) работать
• rumuński: (1.1) munci
• russenorsk: (1.1) råbbåtom
• słowacki: (1.1) pracovať
• szwedzki: (1.1) arbeta, jobba
• tajski: (1.1) ได้ผล
• udmurcki: (1.1) ужаны
• ukraiński: (1.1) працювати
• węgierski: (1.1) dolgozik
• wietnamski: (1.1) làm việc
• włoski: (1.1) lavorare

źródła: