cukier
cukier (język polski)
[edytuj]
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) chem. związek organiczny zbudowany z atomów węgla, wodoru i tlenu; zob. też węglowodany w Wikipedii
- (1.2) spoż. krystaliczna substancja, najczęściej o białej barwie, otrzymywana z trzciny cukrowej lub z buraków cukrowych, przeznaczona do słodzenia produktów spożywczych; zob. też cukier spożywczy w Wikipedii
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik cukier cukry dopełniacz cukru cukrów celownik cukrowi cukrom biernik cukier cukry narzędnik cukrem cukrami miejscownik cukrze cukrach wołacz cukrze cukry - (1.2)
przypadek liczba pojedyncza mianownik cukier dopełniacz cukru celownik cukrowi biernik cukier narzędnik cukrem miejscownik cukrze wołacz cukrze
- przykłady:
- (1.1) Zawartość cukrów prostych (glukozy i fruktozy) w wielokwiatowych miodach pszczelich waha się średnio w zakresie 65–75% (…)[1]
- (1.2) Cukier składa się niemal w całości z sacharozy.
- (1.2) Herbaty nie słodzę, ale do kawy zawsze dodaję łyżeczkę cukru.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.2) cukier w kostkach • łyżeczka cukru • cukier puder • cukier waniliowy • cukier wanilinowy • cukier kryształ • cukier buraczany • cukier trzcinowy
- synonimy:
- (1.1) sacharyd, węglowodan
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. cukiernica ż, cukierniczka ż, cukrownia ż, cukierek m, cukrzyk m, cukrzyca ż, cukrzenie n, cukiernictwo n, cukiernik mos, cukrówka ż, cukierkowość ż
- czas. cukrzyć ndk., pocukrzyć dk.
- przym. cukrzany, cukrowy, cukierkowy, cukierniczy
- związki frazeologiczne:
- cukier i rozum nigdy nie zaszkodzą • cukier krzepi
- etymologia:
- (1.1-2) niem. Zucker[2] < swn. zucura < arab. سكر (sukkar) < pers. شکر (shakar) < sanskr. शर्करा (sarkara)[3] < praindoeur. *ḱorkeh- → żwir; otoczak
- uwagi:
- zobacz hasło cukier w Wikipedii, zobacz hasło cukier w Wikicytatach
- tłumaczenia:
- abchaski: (1.2) ашакар
- adygejski: (1.2) шъоущыгъу
- afrykanerski: (1.2) suiker
- ajmara: (1.2) asukara
- aklanon: (1.2) asukar
- alabama: (1.2) champoli
- albański: (1.2) sheqer
- aleucki: (1.2) shak-alak
- angielski: (1.1) carbohydrate, sugars lm; (1.2) sugar
- arabski: (1.2) سكر m (sukkar)
- aragoński: (1.2) zucre
- asturyjski: (1.2) azucre
- awarski: (1.2) чакар
- azerski: (1.2) şəkər
- bambara: (1.2) sugoro
- baskijski: (1.2) azukre
- baszkirski: (1.2) шәкәр
- białoruski: (1.2) цукар m
- bislama: (1.2) suka
- boloński: (1.2) zóccher
- bośniacki: (1.2) šećer
- bretoński: (1.2) sukr
- bułgarski: (1.2) захар
- cebuano: (1.2) asukar
- chiński standardowy: (1.2) 糖 (táng)
- chorwacki: (1.2) šećer
- czamorro: (1.2) asukat
- czeczeński: (1.1) шекар
- czejeński: (1.2) ve'keemahpe
- czeski: (1.2) cukr
- czoktaw: (1.2) hapi champuli
- czuwaski: (1.2) сахӑр
- dolnołużycki: (1.2) cukor m
- dolnoniemiecki: (1.2) Sucker
- duński: (1.1) sukker n; (1.2) sukker n
- esperanto: (1.1) sukero; (1.2) sukero
- estoński: (1.2) suhkur
- ewe: (1.2) sukli
- farerski: (1.2) sukur
- fidżyjski: (1.2) suka
- fiński: (1.2) sokeri
- francuski: (1.1) sucre m; (1.2) sucre m
- franko-prowansalski: (1.2) sucro
- fryzyjski: (1.2) sűker
- galicyjski: (1.2) azucre m
- górnołużycki: (1.2) cokor m
- grenlandzki: (1.2) siorauyak
- gruziński: (1.2) շաքար
- guarani: (1.2) eíra, eiratá, asuka
- gudźarati: (1.2) ખાંડ (khānd)
- haitański: (1.2) sik
- hausa: (1.2) sukar
- hawajski: (1.2) kōpaʻa
- hebrajski: (1.2) סוכר m (sukar)
- hindi: (1.2) चीनी (ćīnī), खाँड (khānd), शक्कर (šakkar), शकर (šakar), शर्करा (šarkrā)
- hiszpański: (1.1) azúcar m ż; (1.2) azúcar m ż
- ido: (1.2) sukro
- ilokano: (1.2) asukar
- indonezyjski: (1.2) gula
- inguski: (1.1) шекар
- interlingua: (1.2) sucro
- irlandzki: (1.2) siúcra
- islandzki: (1.2) sykur
- istriocki: (1.2) sucaro
- jaćwieski: (1.2) cukeris
- jakucki: (1.2) саахар
- japoński: (1.2) 砂糖 (さとう, satō), シュガー (shugā)
- jawajski: (1.2) gula
- jidysz: (1.1) צוקער m (cuker); (1.2) צוקער m (cuker)
- karelski: (1.2) zouheri
- karpatorusiński: (1.2) цукер
- kaszubski: (1.1) cëczer m; (1.2) cëczer m
- kataloński: (1.2) sucre
- kazachski: (1.2) шекер
- keczua: (1.2) azucar, misk'ichina
- kikuju: (1.2) cukari
- kirgiski: (1.2) шекер
- kiribati: (1.2) tioka
- koreański: (1.2) 설탕 (sŏlt’ang)
- kornijski: (1.2) sugra
- korsykański: (1.2) zùccheru
- ladyński: (1.2) zücher
- lezgiński: (1.2) шекер
- limburski: (1.2) sókker
- lingala: (1.2) sukali
- Lingua Franca Nova: (1.2) zucar
- litewski: (1.1) cukrus m; (1.2) cukrus m
- luganda: (1.2) sukaali
- luksemburski: (1.2) Zocker
- łaciński: (1.2) saccharum
- łotewski: (1.2) cukurs
- macedoński: (1.2) шеќер
- malajski: (1.2) gula
- malediwski: (1.2) ހަކުރު
- malgaski: (1.2) siramamy
- maltański: (1.2) zokkor
- manx: (1.2) shugyr
- maryjski: (1.2) сакыр
- minnan: (1.2) thnˆg
- mohawk: (1.2) katsikhe'takenra
- moksza: (1.2) сахар
- mongolski: (1.2) чихэр
- nahuatl: (1.2) chiancacatl
- nauruański: (1.2) ituga
- niderlandzki: (1.2) suiker
- niemiecki: (1.2) Zucker m
- niue: (1.2) suka
- normandzki: (1.2) chucre
- norweski (bokmål): (1.2) sukker
- novial: (1.2) sukru
- nowogrecki: (1.2) ζάχαρη ż
- nowopruski: (1.2) cukkers
- odżibwe: (1.2) ziinzibaakwad
- ormiański: (1.1) շաքար
- osetyjski: (1.1) сӕкӕр
- osmański: (1.2) شكر (şeker)
- pali: (1.2) sakkharā
- papiamento: (1.2) suku
- pendżabski: (1.2) ਸ਼ਕਰ, ਖੰਡ, ਚੀਨੀ
- pensylwański: (1.2) Zucker
- perski: (1.2) شکر (shekar)
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)(1.2)
- portugalski: (1.2) açúcar
- prowansalski: (1.2) sucre
- rapanui: (1.2) tihota
- romansz: (1.2) zutger
- romski: (1.2) gudlipen
- rosyjski: (1.1) углевод m; (1.2) сахар m
- rumuński: (1.2) zahăr n
- samoański: (1.2) suka
- sanskryt: (1.2) शर्करा, (biały) सित
- sardyński: (1.2) súcuru
- serbski: (1.2) шећер, šećer
- siksika: (1.2) náápiiniiwan
- sindhi: (1.2) کنڊ
- slovio: (1.2) cukor (цукор)
- słowacki: (1.2) cukor
- słoweński: (1.2) sladkor
- somalijski: (1.2) sonkor
- sorani: (1.2) شه کر
- sranan tongo: (1.2) sukru
- suahili: (1.2) sukari
- sundajski: (1.2) gula
- sycylijski: (1.2) zùccuru
- szkocki: (1.2) siucar
- szkocki gaelicki: (1.2) succar
- szwedzki: (1.2) socker n
- średnioangielski: (1.2) sugre
- tadżycki: (1.2) шакар
- tagalski: (1.2) asukal
- tahitański: (1.2) tihota
- tatarski: (1.2) шикёр
- telugu: (1.2) పంచదార (paMćadāra), చక్కెర (ćakkera), తీపి లవణము (tīpi lavaMamu)
- tetum: (1.2) masin midar
- tokelau: (1.2) suka
- tok pisin: (1.2) suga
- tonga: (1.2) suka
- turecki: (1.2) şeker
- turkmeński: (1.2) шекер
- tuvalu: (1.2) suka
- tuwiński: (1.2) чигир
- tybetański: (1.2) ཀ་ར
- udmurcki: (1.2) сакыр
- ukraiński: (1.2) цукор m
- urdu: (1.2) چینی (ćīnī), شکر (šakar), کھانڈ (khān.d)
- uzbecki: (1.2) шакар
- volapük: (1.2) jueg
- võro: (1.2) tsukõr
- walijski: (1.2) siwgr m
- waloński: (1.2) souke
- wenecki: (1.2) sùcaro
- węgierski: (1.2) cukor
- wilamowski: (1.1) cökker m, cöker m, cökier m; (1.2) cökker m, cöker m, cökier m
- włoski: (1.2) zucchero
- wolof: (1.2) sukurr
- xhosa: (1.2) iswekile
- zulu: (1.2) ushukela
- żmudzki: (1.2) cukrus
- źródła:
- ↑ Maria Borawska, Leszek Arciuch, Anna Puścion-Jakubik, Dorota Lewoc, Zawartość cukrów (fruktozy, glukozy, sacharozy) i proliny w różnych odmianach naturalnych miodów pszczelich, „Problemy Higieny i Epidemiologii”, 2015, 96 (4), s. 816–820.
- ↑ Słownik zapożyczeń niemieckich w polszczyźnie, red. Marek Łaziński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008, ISBN 978-83-01-15588-9, s. 46.
- ↑ hasło 'sugar' w Online Etymology Dictionary