as

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: -ás.asA/SA5AaaSAasaasASAsas.Assassass.ašsásässåsǡsȧs

as (użycie międzynarodowe)[edytuj]

znaczenia:

symbol

(1.1) fiz. attosekunda, 10-18 s
odmiana:
przykłady:
(1.1) Lasery impulsowe generują błyski trwające tylko 250 as[1].
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
  1. Aleksandra Gębura, Krzysztof Gębura, Matematyka, fizyka i astronomia, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2004, ISBN 83-02-08892-7, s. 116.

as (język polski)[edytuj]

cztery asy (1.1)
asy (1.4)
as (3.1) lotnictwa
ćwierćnuta as (4.1)
wymowa:
?/i
(1.1-4), (2.1), (3.1) IPA[as], AS[as]
(4.1) IPA[a ɛs], AS[a es]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(1.1) karc. najwyższa z kart w każdym z kolorów talii; zob. też as (karta) w Wikipedii
(1.2) sport. w tenisie, badmintonie i siatkówce: serwis uderzony z najwyższą precyzją, plasowany poza zasięgiem przeciwnika, czyli taka piłka serwisowa, której przeciwnik nie może nawet dotknąć (rakietą lub ręką)[1]; zob. też as serwisowy w Wikipedii
(1.3) sport. w golfie: trafienie piłką jednym uderzeniem kija z miejsca rozpoczęcia gry bezpośrednio do dołka[2]
(1.4) hist. jedn. monet. drobna moneta z brązu, podstawowa jednostka monetarna w starożytnym Rzymie[3]; zob. też as (moneta) w Wikipedii

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

(2.1) hist. jedna z jednostek masy w starożytnym Rzymie[3]

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskoosobowy

(3.1) osoba przodująca w danej dziedzinie, przeważnie związanej z jakąś służbą
(3.2) pot. osoba aseksualna

rzeczownik, rodzaj nijaki

(4.1) muz. dźwięk a obniżony o półton; zob. też as (dźwięk) w Wikipedii

spójnik

(5.1) przest. reg. a, i, tedy[4][5]
odmiana:
(1.1-4)
(2.1) jak (1.1-4) lub
(3.1)
(4.1, 5.1) nieodm.,
przykłady:
(1.1) Obrońca W wkroczył do akcji królem, a E nie miał innego wyboru niż pobić tego króla asem[8].
(1.2) Marcin był piekielnie skoncentrowany. Na dzień dobry zaserwował asa, a po nim trzy serwisy wygrywające[9]
(1.3) Zawodnik na szesnastym dołku, żelazem numer 8 o mało nie strzelił asaostatecznie, piłka zatrzymała się kilkanaście centymetrów od dołka.
(1.4) Pierwsza grupa majątkowa obejmowała obywateli, których majątek szacowany był w późniejszych czasach powyżej 1000000 asów[10].
(2.1) Pierwotnie as dzielił się na 12 uncji.
(3.1) Chociaż Napoleon nie mógł przysłać obiecanych 25 tysięcy żołnierzy, do Konstantynopola zaczęła napływać francuska amunicja, sprzęt oraz spore grono inżynierów artylerii i fortyfikacji, z późniejszym asem nr 1 napoleońskiego wywiadu na terenach Wschodu, sławnym Boutinem na czele[11].
(3.2) Ludzie, którzy dowiadują się, że jestem asem, często mają potrzebę opowiadania mi o swoim życiu seksualnym, co mnie rozbraja[12]
(4.1) Najprostszym tworem jest dźwięk pokrywający się z finalis skali panującej w jednym lub kilku głosach. Obserwujemy to w części 6., gdzie dźwięk as, podkreślony przez figurę ostinatową instrumentów perkusyjnych, staje się punktem centralnym, wokół którego skupiają się wychylenia interwałowe linii melodycznych[13].
składnia:
(3.1) as + D.
kolokacje:
(1.1) as trefl / treflowy / karo / karowy / kier / kierowy / pik / pikowykareta asów • wziąć asem • zejść z asa • pobić asem • pobić asa • przebić asem • dobrać asa
(1.2) zaserwować / strzelić asa
(1.3) strzelić asa
(3.1) być / stać się asem • as lotnictwa / wywiadu / kontrwywiadu • as myśliwski • as przestworzy
(3.2) być asem
(4.1) nuta / dźwięk / ton as
synonimy:
(1.1) tuz
(1.4) as assipondium, libella, libra, pondo, pecus[3]
(2.1) funt rzymski, as libralis, libra romana[3]
(3.1) tuz, znakomitość, przodownik, luminarz, mistrz
(4.1) A♭
antonimy:
(1.3) kiks
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
(1-3)
rzecz. asowanie n
zdrobn. asik m
czas. asować ndk.
przym. asowy
rzecz. as¹ n, as² n, As n, as° n, as-moll n, As-dur n
związki frazeologiczne:
mieć asa w rękawiema zawsze króla i asa w renonsiegdzie cztery pasy, tam w kupie asyas – bank trzasłas na warcie, diabeł w karciekażdy as bierze razasy same nie grają
etymologia:
(1.1) od (1.4)[14], w polszczyźnie z franc. as[15]
(1.2-3, 2.1) od (1.1)
(1.4) łac. as[14] < łac. assarius
(3.2) skr. od pol. aseksualny
(5.1) przyp. od niem. als[4]
uwagi:
zob. też as w Wikipedii
(4.1) zobacz też: asasasaaisaisis
(4.1) por. gis
(3.1) forma asy w M. i W. lm jest czasem uważana za deprecjatywną[6]
(5.1) Spójnik as pojawia się również w gwarach w słowińskim i północnej kaszubszczyźnie[16], a Józef Łęgowski w 1892 r. nadmieniał o ówczesnym gwarowym użyciu tego spójnika na początku zdania[5].
tłumaczenia:
źródła:
  1. Słownik tenisisty w serwisie excluzive.pl, dostęp 2010-12-17
  2. Hasło „as” w: encyklopedia onet.pl.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Samuel Orgelbrand, Encyklopedyja powszechna, tom 2, nakładem autora, Warszawa 1860, s. 271.
  4. 4,0 4,1 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. I: A-G, Warszawa 1900–1927, s. 62.
  5. 5,0 5,1 Józef Łęgowski (Dr. Nadmorski), Kaszuby i Kociewie (…), drukarnia Dziennika Poznańskiego, Poznań 1892, s. 29.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Słownik gramatyczny języka polskiego na płycie CD, Wiedza Powszechna, Warszawa 1997, ISBN 978-83-214-1375-4.
  7. 7,0 7,1 7,2 publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  8. Wiara w zwycięstwo, relacja z zawodów brydżowych w czasop. „Życie Gospodarcze”, wyd. 40–52, 1994.
  9. Mariusz Rabenda, Przebudzenie bestii, relacja sportowa w serwisie Gazeta.pl Szczecin, 2010-11-28, dostęp 2010-12-18.
  10. Kazimierz Kumaniecki, Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1955, s. 257.
  11. Waldemar Łysiak, Empirowy pasjans, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1984, ISBN 83-211-0424-X, s. 146.
  12. Dlaczego ludziom tak trudno zrozumieć, że jestem aseksualny?, Onet.pl, 2015-12-28
  13. Józef M. Chomiński, Z życia i twórczości Karola Szymanowskiego. Studia i materiały, Polskie Wydawnictwa Muzyczne, Kraków 1960, s. 168.
  14. 14,0 14,1 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „as” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927.
  15. Halina Rybicka, Losy wyrazów w języku polskim, PWN, Warszawa 1976, s. 25.
  16. Leszek Bednarczuk Polskie spójniki parataktyczne, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademi Nauk, Wrocław 1967, s. 24.

as (język albański)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

spójnik

(1.1) ani
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

as (język angielski)[edytuj]

ases (5.1)
wymowa:
IPA[əz] wymowa amerykańska?/i
?/i ?/i
znaczenia:

przyimek

(1.1) jak (przy porównaniach)
(1.2) jako, w roli

spójnik

(2.1) (tak) jak
(2.2) kiedy, gdy
(2.3) podczas gdy
(2.4) w miarę jak
(2.5) ponieważ, skoro
(2.6) niż, jak (przy porówaniach, gdy po as występuje zdanie)
(2.7) daw. jak gdyby
(2.8) dial. że

zaimek

(3.1) który, co

przysłówek

(4.1) tak (przy porównaniach)
(4.2) tak jak
(4.3) daw. na przykład

rzeczownik

(5.1) hist. numizm. as (moneta starożytnego Rzymu)
(5.2) hist. as (miara wagi w starożytnym Rzymie)
odmiana:
(1) nieodm.
(2) nieodm.
(3) nieodm.
(4) nie stopniuje się
(5) lp as; lm ases / asses
przykłady:
(1.1) You’re not as tall as I am.Nie jesteś tak wysoki jak ja.
(1.2) I remember him as a child.Pamiętam go jako dziecko.
(2.1) As you wish, my lord!Jak sobie życzysz, mój panie!
(2.2) As I came in, she flew.Kiedy wszedłem, ona uciekła.
(2.3) He sleeps as the rain falls.On śpi gdy pada deszcz.
(2.4) As my fear grew, so did my legs become heavy.W miarę jak rósł mój lęk, moje nogi stawały się ciężkie.
(2.5) As it’s too late, I quit.Skoro jest za późno, odchodzę.
(2.6) It's not as complicated as I expected.To nie jest tak skomplikowane jak oczekiwałem.
(3.1) Such as want our failure will be happy.Ci, co chcą naszej porażki będą szczęśliwi.
(4.1) You’re not as tall as I am.Nie jesteś tak wysoki jak ja.
(4.1) You're heavier than I am, and not as tall.Jesteś ode mnie cięższy i nie tak wysoki.
(4.2) The kidnappers released him as agreed.Porywacze uwolnili go tak jak uzgodniono.
składnia:
kolokacje:
(1.1) as I was saying • as usualjak zwyklejust as → dokładnie jak
(1.1,4.1) as soon as possible (ASAP)
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
as wellrównież (umieszczane na końcu zdania)
as well asjak również
as far aso ile, jeśli chodzi o
as followsnastępująco
as things arew tej sytuacji
as it wereniejako
so as totak, aby
as a rulez reguły
as too tym
as yetjak dotąd
twice as muchdwa razy tyle
as a matter of coursenaturalnie, zwyczajnie
as a matter of factw rzeczywistości, faktycznie
as far as I knowz tego co wiem
as a man sows, so shall he reap
etymologia:
(1-4) zredukowana forma also < st.ang. eallswāwłaśnie tak
(5) łac. as
uwagi:
źródła:

as (esperanto (morfem))[edytuj]

wymowa:
?/i
znaczenia:

końcówka gramatyczna

(1.1) oznacza czas teraźniejszy

morfem

(2.1) as (karta)
(2.2) as (moneta)
odmiana:
przykłady:
(1.1) Mi estas.Jestem.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(2.2) asar
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pochodne:
(1.1) rzecz. adasismo
(2.1) rzecz. aso
(2.2) rzecz. aso
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
(1.1) zobacz też: isosusu
(1.1) Morfem oficjalnie zatwierdzony w roku 1905 (Fundamento de Esperanto). Baza Radikaro Oficiala: grupa 1.
(2.1) Morfem oficjalnie zatwierdzony w roku 1905 (Fundamento de Esperanto).
źródła:

as (język francuski)[edytuj]

wymowa:
IPA[a] ?/i
?/i ?/i ?/i ?/i ?/i ?/i ?/i ?/i ?/i ?/i
znaczenia:

czasownik, forma fleksyjna

(1.1) 2. os. lp ter. trybu oznajmującego czasownika avoir
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

as (język hiszpański)[edytuj]

wymowa:
IPA[as]
homofon: has
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) karc. as, tuz
(1.2) przen. as, figura, orzeł, mistrz
(1.3) hist. jedn. monet. as
odmiana:
(1.1-3) lp as; lm ases
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.2) campeón, figura, ganador
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) carta
(1.3) moneda
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
llevar un as en la manga/tener un as en la mangamieć asa w rękawie
etymologia:
łac. as, assis
uwagi:
źródła:

as (język jaćwieski)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

zaimek osobowy

(1.1) ja[1]
odmiana:
(1.1) C. man
przykłady:
(1.1) as irm[2]. → ja jestem.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
odziedziczone z prabałtosł. *ēˀźun, z praindoeur. *eǵHóm
por. litew. àš, st.litew. , łot. es, st.prus. as, es
uwagi:
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Zigmas Zinkevičius, „Lenkų-jotvingių žodynėlis?“, Baltistica, t. 21, cz. 1, 1985, s. 69.
  2. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Zigmas Zinkevičius, „Lenkų-jotvingių žodynėlis?“, Baltistica, t. 21, cz. 1, 1985, s. 66.

as (język łaciński)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) hist. jedn. monet. as
odmiana:
(1) as, assis
przykłady:
(1.1) — Quot asses faciunt quattuor sestertii? — Sedecim scilicet.[1] → — Ile asów stanowi czterdzieści sesterców? — Szesnaście, oczywiście.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
łac. assarius
uwagi:
źródła:
  1. Hans Henning Ørberg, Lingua Latina per se illustrata. Fabellae Latinae, Special-Trykkeriet Viborg, 2006, ISBN 87-90696-15-8.

as (język manx)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

spójnik

(1.1) i
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz manx, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

as (język meglenorumuński)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

przysłówek

(1.1) dziś, dzisiaj
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) war. ază
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

as (język niderlandzki)[edytuj]

wymowa:
?/i
IPA/ɑs/
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski i żeński

(1.1)
(1.2) mech. (część maszyny)
(1.3) popiół, proch
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

as (język nowopruski)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

zaimek osobowy

(1.1) ja
odmiana:
(1.1) as, māise, mennei / mi, men / min / mi
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

as (język portugalski)[edytuj]

wymowa:
?/i ?/i ?/i ?/i ?/i
znaczenia:

rodzajnik

(1.1) ż od zob. o
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

as (język staropruski)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

zaimek osobowy

(1.1) ja[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

as (język starosaksoński)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) rel. bóg
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz starosaksoński, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

as (język szwedzki)[edytuj]

as (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) (o zwierzęciu) padlina, ścierwo[1]
(1.2) pot. obraź. (o człowieku) ścierwo, kanalia, łajdak, podlec[1]
(1.3) ekspr. (w złożeniach) …wzmacnia znaczenie: diabelnie, piekielnie, cholernie[1]

rzeczownik, rodzaj wspólny

(2.1) mit. Az (bóg staronordycki)[1]
odmiana:
(1.1-2) lp ett as, aset; lm as, asen
(2.1) lp en as, asen; lm asar, asarna
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.3) ashungrigdiabelnie głodnyasrikobrzydliwie bogatyaströttśmiertelnie zmęczony
synonimy:
(1.1) kadaver
(1.2) kräk, usling, lymmel, skitstövel
(2.1) asagud
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
złożenie rzeczownikowe asätare
złożenie przymiotnikowe asberusad, asbra, asfull, aspackad, asätande
etymologia:
uwagi:
(2.1) por. asynja
źródła:
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Svensk ordbok, hasło "as"

as (język turkmeński)[edytuj]

zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) jaszczurka
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła: