tempo

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: Tempotempó

tempo (język polski)[edytuj]

wymowa:
IPA[ˈtɛ̃mpɔ], AS[tmpo], zjawiska fonetyczne: nazal. ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) prędkość wykonywania jakiejś czynności, zwykle powtarzanej
(1.2) muz. szybkość utworu muzycznego
odmiana:
(1.1-2)
przykłady:
(1.1) Dyrektor zarządził zwiększenie tempa produkcji.
(1.2) Ten utwór jest w tempie largo.
składnia:
kolokacje:
(1.1) szybkie / wolne / ekspresowe / ślimacze (=wolne) / żółwie (=wolne) / wariackie (=szybkie) / … tempo • iść / robić coś w jakimś tempie • tempo pracy / biegu / … • narzucać komuś tempo = zmuszać kogoś do pracy / biegu / … w jakimś tempie • (nie) dotrzymywać komuś / czyjegoś tempa = (nie) nadążać za kimś
(1.2) tempo allegro / moderato / …
synonimy:
(1.1) szybkość, prędkość
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
w ślimaczym tempie
etymologia:
(1.2) wł. tempo < łac. tempus[1]
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. Janusz Ekiert, Czy wiesz? Zagadki muzyczne, Warszawa 1995, wyd. Alfa, s. 23.

tempo (język angielski)[edytuj]

wymowa:
bryt. IPA/ˈtɛm.pəʊ/, SAMPA/tEm.p@U/
?/i
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) tempo
(1.2) muz. tempo
odmiana:
lm tempos lub tempi
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

tempo (język baskijski)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) muz. tempo[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

tempo (esperanto)[edytuj]

morfologia:
tempo
wymowa:
?/i ?/i ?/i ?/i
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) fiz. czas
(1.2) czas, pora
(1.3) gram. czas
odmiana:
(1)
przykłady:
(1.1) La tempo pasinta jam neniam revenos; la tempon venontan neniu ankoraŭ konas.[1]Czas miniony już nigdy nie powróci; czasu nadchodzącego nikt jeszcze nie zna.
(1.2) Jam estas tempo iri domen.[2]Już czas iść do domu.
(1.2) Ankoraŭ ne estas tempo por plori.Jeszcze nie czas na płacz.
(1.3) Esperanto havas tri tempoj.Esperanto ma trzy czasy.
składnia:
kolokacje:
(1.2) estas tempo → jest czas, abyestas tempo porjest czas na
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. tempa
związki frazeologiczne:
alia tempo, aliaj morojaliaj tempoj, aliaj morojdepost tempo nememoreblaen la bona malnova tempoestis la tempo, ni ne komprenis, pasis la tempo, la saĝ' al ni venisgast' en tempo malĝusta estas ŝtono sur brustokio estis kaj pasis, tion tempo frakasisla afero havas temponla tempo ĉiam malkaŝas la veronla tempo venos, ni ĉion komprenosplej bona kuracisto estas la tempopor ĉiu ago venas la tempo de pagose la tempo forblovis, ni jam helpi ne povas; kio post ni aperos, ni de ĝi ne suferossprit' en tempo ne ĝusta estas tre malbongustaŝuldon tempo ne kuracastemp' estas monotemp' estas valoro simile al orotempo flatas, tempo batastempo kaj cirkonstancoj saĝon alportastempo prenas, tempo pagastempo toleras, sed vero aperastempo venos, zorgon prenosuzu tempon estantan, antaŭvidu estontan, memoru estintanvenos tempo, venos konsilo
etymologia:
uwagi:
źródła:
  1. Ekzercaro § 22 w: L. Zamenhof, Fundamento de Esperanto, 1905.
  2. Ekzercaro § 28 w: L. Zamenhof, Fundamento de Esperanto, 1905.

tempo (ido)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) czas
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

tempo (język portugalski)[edytuj]

wymowa:
IPA['tẽpʊ]
?/i ?/i ?/i ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) czas
(1.2) pogoda
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

tempo (język szwedzki)[edytuj]

wymowa:
?/i ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) tempo (szybkość)
odmiana:
(1.1) ett tempo, tempot, tempon, tempona
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) takt
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

tempo (język włoski)[edytuj]

wymowa:
IPA[ˈtɛmpo] ?/i
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) czas
(1.2) gram. czas
(1.3) meteorol. pogoda
(1.4) część (filmu, sztuki teatralnej, itp.)
(1.5) muz. tempo
odmiana:
lp tempo, lm tempi
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. attempato
rzecz. tempaccio m
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1) łac. tempus - „czas
(1.5) z (1.1)
uwagi:
zobacz też: Indeks:Włoski - Kalendarz i czas
źródła: