grunt

grunt (język polski)

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.3) obszar stanowiący czyjąś własność (najczęściej występujące w liczbie mnogiej)^[1]

(1.5) przen. zasada, podstawa (najczęściej używane we frazeologizmach)^[1]

przykłady:: (1.1) Grunt na pochyłościach gór był lichy. To też chłopi tamtejsi uprawiali rozmaite kunszta (= rzemiosła).^[3]; (1.2) Osadnik […] po paru miesiącach pobytu zaczął mnie namawiać, abym na swoją rękę założył plantację. Grunt można było nabyć za bezcen i robotnik zbyt wiele nie kosztował. Dałem się namówić.^[4]; (1.3) Do obszarnika należały wszystkie grunty w okolicy.; (1.4) Możesz dosięgnąć wiosłem gruntu?; (1.5) Grunt to rodzina!; (1.6) Nie wolno zbyt szybko po nałożeniu gruntu tynkować, ponieważ tynk może odpaść.; (1.6) Na gruncie rysowano lub przerysowywano z podręczników kontury obrazu, a następnie nakładano w określonej kolejności farbę i pozłotę.^[5]

kolokacje:: (1.1) grunty orne • grunt bagnisty / ciężki / gliniasty / lekki / lichy / piaszczysty / podmokły / pszeniczny / urodzajny; (1.2) gruntogryzarka • gruntoszpachlówka; (1.3) grunt chłopski / gminny; (1.4) mieć / tracić / znaleźć grunt (w wodzie / morzu) • (nie) sięgać / nie mieć gruntu; (1.6) kłaść grunt pod farbę • malować powierzchnię gruntem

wyrazy pokrewne:

rzecz. gruntowanie, gruntowność, gruntoznawstwo, gruntówka

związki frazeologiczne:: stworzyć / znaleźć / trafić na podatny grunt / paść na podatny grunt • neutralny grunt, stać na pewnym / twardym gruncie (= czuć pewny / twardy grunt pod stopami) • grunt się pali pod stopami • tracić grunt pod stopami / nogami • komuś osuwa się grunt spod nóg • do gruntu • w gruncie rzeczy • wchodzić na grząski grunt • z gruntu • stanąć / stać na gruncie czegoś • pot. grunt to być szczęśliwym / bogatym itp. • grunt to zdrowie / spokój / pieniądze / sława itp. • fraszki adamaszki, karazyja grunt

angielski: (1.1) soil; (1.2) ground, land; (1.3) ground, land; (1.4) bottom; (1.5) base; (1.6) undercoat
arabski: (1.1) تربة ż
chiński standardowy: (1.3) 地 (dì)
czeski: (1.5) základ m
esperanto: (1.1) grundo
francuski: (1.1) sol m, terrain m; (1.4) fond m; (1.5) essentiel m
hiszpański: (1.1) suelo m, terreno m; (1.2) propiedad ż, terreno m, solar m
niemiecki: (1.1) Grunt m, Boden m; (1.2) Boden m; (1.3) Grundstück n, Grundbesitz m; (1.4) Grund m; (1.5) Grundlage ż, Grundsatz m; (1.6) Grund m
rosyjski: (1.1) грунт m; (1.2) грунт m; (1.4) грунт m; (1.5) основание n; (1.6) грунтовка ż
rumuński: (1.1) sol n
tuvalu: (1.1) laukele, kele
ukraiński: (1.1) ґрунт m
wilamowski: (1.1) grunt m; (1.4) grunt m
włoski: (1.1) suolo m

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Hasło „grunt” w: Słownik języka polskiego, red. Mieczysław Szymczak, t. I, PWN, Warszawa 1982-3, ISBN 83-01-00281-6, s. 703-704.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Hasło „grunt” w: Słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. Witold Doroszewski, Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1980, ISBN 83-01-03811-X, s. 194.
↑ S. Żeromski: Syzyfowe prace
↑ Daniel Defoe: Przypadki Robinsona Cruzoe, tłum. Władysław Ludwik Anczyc
↑ z Wikipedii