pion

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

pion (język polski)[edytuj]

piony (1.2)
piony (2.1)
wymowa:
IPA[pʲjɔ̃n], AS[pʹi ̯õn], zjawiska fonetyczne: zmięk.nazal.i → j  ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) kierunek równoległy do kierunku działania siły grawitacji ciała niebieskiego, względem którego jest on określany; zob. też pion (kierunek) w Wikipedii
(1.2) techn. ciężarek na sznurku, służący do wyznaczania pionu (1.1); zob. też pion (przyrząd) w Wikipedii
(1.3) techn. fragment sieci przewodów instalacji elektrycznej, wodociągowej, kanalizacyjnej, gazowej itp. przebiegający pionowo przez kondygnacje budynku
(1.4) fiz. najlżejszy z mezonów; zob. też pion (cząstka) w Wikipedii
(1.5) dział instytucji

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

(2.1) szach. jedna z bierek w szachach, warcabach i innych grach

rzeczownik, forma fleksyjna

(3.1) D. lm od: piona
odmiana:
(1.1-5)
(2.1)
przykłady:
(1.1) Winda porusza się w pionie.
(2.1) Końcówki szachowe z różnobarwnymi gońcami często kończą się remisem nawet wówczas, gdy jedna ze stron ma przewagę w pionach.
(2.1) Ruszył się słoniem, aby wziąć piona.
składnia:
kolokacje:
(1.2) pion żyroskopowy
(1.3) pion wentylacyjny
(2.1) pion królewski / hetmański / izolowany / wolny / bandowyzbić / pobić / poświęcić / promować piona • zbić / pobić pionem • zdwojone piony
synonimy:
(1.2) gw. (Górny Śląsk) zynklod
(1.4) mezon π
(2.1) pionek, gw. sądecka: chłopek
antonimy:
(1.1) poziom
hiperonimy:
(1.1) kierunek
(2.1) bierka
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
(1.1-3)
rzecz. pionowość ż, pionizacja ż
czas. pionować ndk.
przym. pionowy
przysł. pionowo
(2.1)
rzecz.
zdrobn. pionek mrz
przym. pionowy, pionkowy
związki frazeologiczne:
postawić do pionutrzymać pion
etymologia:
(1.4) od nazwy litery π
(2.1) niem. Pion, franc. pion, st.franc. peon < p.łac. pedo -onis → piechur[2]
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „pion” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
  2. Hasło „pion II” w: Słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Naukowe PWN, wyd. 1995 i nn.

pion (język angielski)[edytuj]

wymowa:
IPA/ˈpaɪɒn/
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) fiz. pion, mezon π
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

pion (język czeski)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski żywotny

(1.1) szach. pion (figura szachowa)

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

(2.1) fiz. pion (cząstka)
odmiana:
(1.1)
(2.1)
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) pěšec, pěšák
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. pionový
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

pion (język francuski)[edytuj]

wymowa:
?/i ?/i ?/i ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) szach. pion
(1.2) fiz. pion, mezon π
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

pion (język hiszpański)[edytuj]

wymowa:
IPA[pjon]
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) piskliwy, kwilący, ćwierkający

rzeczownik, rodzaj męski

(2.1) fiz. pion
odmiana:
(1) lp pion m, piona ż; lm piones m, pionas ż
(2) lm piones
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1) hiszp. piar + -ón
(2) ang. pion
uwagi:
źródła:

pion (język szwedzki)[edytuj]

pion (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj wspólny

(1.1) bot. piwonia
(1.2) fiz. pion (cząstka)
odmiana:
(1) lp en pion, pionen; lm pioner, pionerna
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.2) pimeson
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) växt
(1.2) meson, hadron, partikel
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
fraza przymiotnikowa röd som en pion
etymologia:
uwagi:
źródła: