Wikisłownikarz:AlkamidBot/sjp/np/3

zweryfikowane=nie weryfikator=

pośród (język polski)

wymowa:

znaczenia:

do uzupełnienia

(1.1) przyimek komunikujący, że ktoś lub coś jest otoczone jakimiś osobami, przedmiotami (np. Wśród drzew stał .)

(1.2) spójnik komunikujący, że ktoś lub coś, o czym mowa, należy do określonego zbioru (np. Wśród tłumu była .)

(1.3) spójnik komunikujący, że to, o czym mowa, dotyczy danej grupy czy całości (np. Wśród nas cieszy się .)

(1.4) przyimek komunikujący o zjawiskach towarzyszących danemu zdarzeniu

odmiana:

(1) nieodm.

przykłady:

(1.1)

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) pomiędzy

(1.2) pomiędzy

(1.4) podczas

(?.?) między, pomiędzy, wśród

antonimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

źródła:

polny (język polski)

polna (?.?) droga

polne (?.?) kwiaty

hetman polny (?.?)

wymowa:

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) znajdujący się, rosnący, odbywający się, pochodzący, zebrany z pola

(1.2) daw. dotyczący pola bitwy, działań wojennych w polu, np. hetman polny (zastępca i pomocnik hetmana wielkiego, dowódca wojska kwarcianego)

odmiana:

(1)

 

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	polny		polna	polne	polni	polne
dopełniacz	polnego		polnej	polnego	polnych
celownik	polnemu		polnej	polnemu	polnym
biernik	polnego	polny	polną	polne	polnych	polne
narzędnik	polnym		polną	polnym	polnymi
miejscownik	polnym		polnej	polnym	polnych
wołacz	polny		polna	polne	polni	polne

przykłady:

(1.1)

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

źródła:

machać (język polski)

wymowa:

znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) poruszać rytmicznie jakąś częścią ciała lub przedmiotem trzymanym w ręku, np. machać nogą, ogonem, chusteczką

(1.2) pot. robić coś szybko, np. machać kilka portretów dziennie

odmiana:

(1) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		machać
czas teraźniejszy		macham	machasz	macha	machamy	machacie	machają
czas przeszły	m	machałem	machałeś	machał	machaliśmy	machaliście	machali
	ż	machałam	machałaś	machała	machałyśmy	machałyście	machały
	n	machałom	machałoś	machało
tryb rozkazujący		niech macham	machaj	niech macha	machajmy	machajcie	niech machają
pozostałe formy czas przyszły m będę machał, będę machać będziesz machał, będziesz machać będzie machał, będzie machać będziemy machali, będziemy machać będziecie machali, będziecie machać będą machali, będą machać ż będę machała, będę machać będziesz machała, będziesz machać będzie machała, będzie machać będziemy machały, będziemy machać będziecie machały, będziecie machać będą machały, będą machać n będę machało, będę machać będziesz machało, będziesz machać będzie machało, będzie machać czas zaprzeszły m machałem był machałeś był machał był machaliśmy byli machaliście byli machali byli ż machałam była machałaś była machała była machałyśmy były machałyście były machały były n machałom było machałoś było machało było forma bezosobowa czasu przeszłego machano tryb przypuszczający m machałbym, byłbym machał machałbyś, byłbyś machał machałby, byłby machał machalibyśmy, bylibyśmy machali machalibyście, bylibyście machali machaliby, byliby machali ż machałabym, byłabym machała machałabyś, byłabyś machała machałaby, byłaby machała machałybyśmy, byłybyśmy machały machałybyście, byłybyście machały machałyby, byłyby machały n machałobym, byłobym machało machałobyś, byłobyś machało machałoby, byłoby machało imiesłów przymiotnikowy czynny m machający, niemachający ż machająca, niemachająca machające, niemachające n machające, niemachające imiesłów przymiotnikowy bierny m machany, niemachany machani, niemachani ż machana, niemachana machane, niemachane n machane, niemachane imiesłów przysłówkowy współczesny machając, nie machając rzeczownik odczasownikowy machanie, niemachanie

przykłady:

(1.1)

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) wymachiwać, wywijać, majtać, majdać

antonimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

źródła:

anonimowy (język polski)

wymowa:

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) o człowieku: nieujawniający swego autorstwa, nieznany z nazwiska (np. anonimowy darczyńca, anonimowy malarz)

(1.2) o tekście lub dziele sztuki: niepodpisany (np. anonimowy list, anonimowe obrazy)

odmiana:

(1)

 

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	anonimowy		anonimowa	anonimowe	anonimowi	anonimowe
dopełniacz	anonimowego		anonimowej	anonimowego	anonimowych
celownik	anonimowemu		anonimowej	anonimowemu	anonimowym
biernik	anonimowego	anonimowy	anonimową	anonimowe	anonimowych	anonimowe
narzędnik	anonimowym		anonimową	anonimowym	anonimowymi
miejscownik	anonimowym		anonimowej	anonimowym	anonimowych
wołacz	anonimowy		anonimowa	anonimowe	anonimowi	anonimowe

przykłady:

(1.1)

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(?.?) bezimienny, nieznany

antonimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

źródła:

dozorca (język polski)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) osoba pilnująca ładu i porządku np. na osiedlu

odmiana:

(1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	dozorca	dozorcy/depr. dozorce
dopełniacz	dozorcy	dozorców
celownik	dozorcy	dozorcom
biernik	dozorcę	dozorców
narzędnik	dozorcą	dozorcami
miejscownik	dozorcy	dozorcach
wołacz	dozorco	dozorcy/depr. dozorce

przykłady:

(1.1)

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(?.?) obraź. cieć, gospodarz, nadzorca, stróż

(?.?) cerber, przest. profos, strażnik, stróż, wartownik

antonimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

źródła:

pękać (język polski)

wymowa:

znaczenia:

czasownik nieprzechodni

(1.1) np. o lodzie: przestawać być całością na skutek powstawania rys, szczelin

(1.2) rozrywać się, rozpadać się na dwie (np. struna) lub wiele (np. balon) części

(1.3) np. o pociskach: wybuchać

(1.4) pot. bać się

odmiana:

(1) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		pękać
czas teraźniejszy		pękam	pękasz	pęka	pękamy	pękacie	pękają
czas przeszły	m	pękałem	pękałeś	pękał	pękaliśmy	pękaliście	pękali
	ż	pękałam	pękałaś	pękała	pękałyśmy	pękałyście	pękały
	n	pękałom	pękałoś	pękało
tryb rozkazujący		niech pękam	pękaj	niech pęka	pękajmy	pękajcie	niech pękają
pozostałe formy czas przyszły m będę pękał, będę pękać będziesz pękał, będziesz pękać będzie pękał, będzie pękać będziemy pękali, będziemy pękać będziecie pękali, będziecie pękać będą pękali, będą pękać ż będę pękała, będę pękać będziesz pękała, będziesz pękać będzie pękała, będzie pękać będziemy pękały, będziemy pękać będziecie pękały, będziecie pękać będą pękały, będą pękać n będę pękało, będę pękać będziesz pękało, będziesz pękać będzie pękało, będzie pękać czas zaprzeszły m pękałem był pękałeś był pękał był pękaliśmy byli pękaliście byli pękali byli ż pękałam była pękałaś była pękała była pękałyśmy były pękałyście były pękały były n pękałom było pękałoś było pękało było forma bezosobowa czasu przeszłego pękano tryb przypuszczający m pękałbym, byłbym pękał pękałbyś, byłbyś pękał pękałby, byłby pękał pękalibyśmy, bylibyśmy pękali pękalibyście, bylibyście pękali pękaliby, byliby pękali ż pękałabym, byłabym pękała pękałabyś, byłabyś pękała pękałaby, byłaby pękała pękałybyśmy, byłybyśmy pękały pękałybyście, byłybyście pękały pękałyby, byłyby pękały n pękałobym, byłobym pękało pękałobyś, byłobyś pękało pękałoby, byłoby pękało imiesłów przymiotnikowy czynny m pękający, niepękający ż pękająca, niepękająca pękające, niepękające n pękające, niepękające imiesłów przysłówkowy współczesny pękając, nie pękając rzeczownik odczasownikowy pękanie, niepękanie

przykłady:

(1.1)

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(?.?) drzeć się, pruć się, rwać się

(?.?) trzaskać

antonimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

źródła:

klasyfikacja (język polski)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) systematyczny podział czegoś (: przedmiotów lub zjawisk) na klasy, działy, poddziały itp. wg. określonej zasady

(1.2) zaklasyfikowanie danego zjawiska lub przedmiotu do odpowiedniego oddziału, grupy itp.

(1.3) ocena kogoś lub czegoś w skali porównawczej (np. wyników w nauce, sporcie itp.)

odmiana:

(1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	klasyfikacja	klasyfikacje
dopełniacz	klasyfikacji	klasyfikacji/klasyfikacyj
celownik	klasyfikacji	klasyfikacjom
biernik	klasyfikację	klasyfikacje
narzędnik	klasyfikacją	klasyfikacjami
miejscownik	klasyfikacji	klasyfikacjach
wołacz	klasyfikacjo	klasyfikacje

przykłady:

(1.1)

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(?.?) grupowanie, podział, pogrupowanie, posegregowanie, registratura, segmentacja, systematyka, typologia, uporządkowanie

antonimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

źródła: