szczyt

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

szczyt (język polski)[edytuj]

szczyt (1.1)
szczyt (1.2) dachu
szczyt (1.3)
szczyt (1.4) na autostradzie
szczyt (1.10)
szczyt (1.11)
wymowa:
IPA[ʃʧ̑ɨt], AS[ščyt] ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) najwyższy punkt góry
(1.2) najwyższy punkt dowolnej rzeczy
(1.3) przen. obrady ważnych osób
(1.4) przen. godziny największego nasilenia ruchu lub poboru energii
(1.5) przen. górna granica czegoś (zwykle niematerialnego)
(1.6) przen. orgazm
(1.7) hist. czworokątna tarcza piechoty
(1.8) daw. tarcza, puklerz[1]
(1.9) st.pol. obrona[2]
(1.10) archit. trójkątne zamknięcie elewacji pomiędzy dwoma połaciami dachu
(1.11) archit. ozdobne, zwężające się ku górze, zwieńczenie portalu, ryzalitu lub innego elementu architektonicznego
odmiana:
(1.1-6)
przykłady:
(1.1) Alpiniści zdobyli już chyba wszystkie szczyty Ziemi!
(1.3) Na ostatnim szczycie rozmawiali premierzy wszystkich państw europejskich.
(1.4) Nie lubię jeździć do pracy w godzinach szczytu.
(1.5) Palenie w łóżku jest szczytem głupoty.
(1.6) Moja sąsiadka bardzo głośno krzyczy, gdy ma szczyt.
(1.7) Zwarte w szeregu wojska szczyty tworzyły jakby ścianę przeciw pociskom nieprzyjaciela, a podniesione w górę nad głowami wojska, jakby dach broniły od pocisków z wierzchu.[3]
(1.10) W szczycie budynku znajdowały się dwa małe okienka.
(1.11) Renesansowe szczyty często ujęte z boków w spływy wolutowe.
składnia:
(1.2) szczyt + D.
(1.5) szczyt + D.
kolokacje:
(1.1) zdobyć szczyt • spaść ze szczytu
(1.3) brać udział w szczycie
(1.4) godziny szczytu
(1.5) szczyt absurdu / bezczelności / osiągnięć / …
synonimy:
(1.1) wierzchołek
(1.2) czubek
(1.6) orgazm
antonimy:
(1.1) dół
hiperonimy:
hiponimy:
(1.11) fronton, przyczółek, naczółek
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. szczytówka ż, szczytowanie n, szczytnik m, szczycenie n, szczycik mrz
czas. szczycić ndk., szczytować ndk.
przym. szczytowy, szczytówkowy
przysł. szczytowo
związki frazeologiczne:
szczyt wszystkiegoszczyt szczytów
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
(1.6) zobacz listę tłumaczeń w haśle: orgazm
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „szczyt” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. Jan Miodek, Rozmyślajcie nad mową!, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999, s. 40.
  3. Wilhelm Bogusławski, Dzieje Słowiańszczyzny północno-zachodniej do połowy XIII w., Poznań, 1889, s. 662