absolutyzm
absolutyzm (język polski)[edytuj]
- wymowa:
- IPA: [ˌapsɔˈlutɨsm̥], AS: [apsolutysm̦], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• wygł.• akc. pob.,
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) polit. monarchia nieograniczona; zob. też absolutyzm władzy w Wikipedii
- (1.2) filoz. pogląd, według którego takie wartości, jak prawda, dobro, piękno są niezmienne, wieczne i niezależne od człowieka; zob. też absolutyzm w Wikipedii
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza mianownik absolutyzm dopełniacz absolutyzmu celownik absolutyzmowi biernik absolutyzm narzędnik absolutyzmem miejscownik absolutyzmie[uwaga 1] wołacz absolutyzmie[uwaga 1]
- przykłady:
- (1.1) System bachowski bywa nazywany również neoabsolutyzmem, co jest uprawnione w tym sensie, że rzeczywiście – w porównaniu z absolutyzmem Metternicha – okazał się nowocześniejszy[1].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) absolutyzm carski • absolutyzm francuski / klasyczny / ludwikowski • absolutyzm oświecony • absolutyzm państwowy • absolutyzm władzy • przeciwnik / zwolennik absolutyzmu • wiek absolutyzmu • wprowadzać absolutyzm
- (1.2) absolutyzm etyczny / moralny • absolutyzm poznawczy
- synonimy:
- (1.1) samowładztwo, jedynowładztwo, samodzierżawie, autokratyzm, autokracja, autarchia
- antonimy:
- (1.1) demokracja
- (1.2) relatywizm
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. absolucja ż, absolut mos/mrz, absolutność ż, absolutorium n, absolutysta mos, absolutystka ż, absolutyzacja ż, absolutyzowanie n, absolwenckość ż, absolwent mos, absolwentka ż, absolwowanie n, zabsolutyzowanie n
- czas. absolutyzować ndk., absolwować ndk., zabsolutyzować dk.
- przym. absolutny, absolutoryjny, absolutystyczny, absolwencki
- przysł. absolutnie
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- franc. absolutisme < łac. absolutus[2]
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) absolutism
- białoruski: (1.1) абсалютызм m
- bułgarski: (1.1) абсолютизъм m
- czeski: (1.1) absolutismus
- duński: (1.1) absolutisme w
- esperanto: (1.1) absolutismo
- francuski: (1.1) absolutisme m
- hiszpański: (1.1) absolutismo m
- interlingua: (1.1) absolutismo
- kaszubski: (1.1) absolucëzna ż, samòpanowanié n
- kataloński: (1.1) absolutisme m
- łaciński: (1.1) absolutus
- niemiecki: (1.1) Absolutismus m
- nowogrecki: (1.1) απολυταρχία ż
- rosyjski: (1.1) абсолютизм m
- słowacki: (1.1) absolutizmus m
- szwedzki: (1.1) absolutism w
- ukraiński: (1.1) абсолюти́зм m
- węgierski: (1.1) abszolutizmus
- włoski: (1.1) assolutismo m; (1.2) assolutismo m
- źródła:
- ↑ Petr Jokeš, Czesi. Przewodnik po historii narodu i państwa, s. 236, wyd. Avalon, Kraków 2020.
- ↑ Mirosław Bańko, Lidia Drabik, Lidia Wiśniakowska, Słownik spolszczeń i zapożyczeń, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, ISBN 978-83-01-15121-8.