kończyć

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

kończyć (język polski)[edytuj]

wymowa:
IPA[ˈkɔ̃j̃n͇ʧ̑ɨʨ̑], AS[kõĩ ̯ṇčyć], zjawiska fonetyczne: nazal.rozs. artyk. ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) wykonywać coś, co zostało zaczęte, do końca
(1.2) przen. zabijać; nieprzechodni umierać
(1.3) zrywać z czymś, przestawać coś robić

czasownik zwrotny

(2.1) dochodzić do końca, wyczerpywać się
(2.2) przerywać jakiś stan
(2.3) mieć koniec, zakończenie
(2.4) dawać jako wynik, powodować, mieć konsekwencję
odmiana:
(1.1-3) koniugacja VIb
(2.1-3) koniugacja VIb
przykłady:
(1.1) Właśnie kończę czytać książkę.
(1.2) Kończ waść, wstydu oszczędź! (Henryk Sienkiewicz, Potop)
(1.3) Od jutra kończę z paleniem papierosów.
(2.1) Muszę znaleźć stację benzynową, bo w samochodzie kończy się paliwo.
(2.2) Jutro kończy mi się ważność mojego paszportu, nie będę mógł wyjechać za granicę.
(2.3) Wiesz, jak kończy się ostatni odcinek tego serialu? Wyjaśnia się, kto był mordercą?
(2.3) Film kończy się sceną wesela.
(2.3) Pierwsza część toru kończy się ostrym zakrętem.
(2.4) Nieodpowiedzialne zachowanie w miejscu pracy nierzadko kończy się wypadkiem.
składnia:
(1.1) kończyć + B., nie kończyć + D.
(1.2-3) kończyć z + N.
(2.4) kończyć się + N.
kolokacje:
(1.2) marnie kończyć
synonimy:
(1.1) przestawać, wypełniać, dopełniać, finalizować
(1.2) zabijać
(1.3) zrywać, przestawać
antonimy:
(1.1,3) zaczynać, rozpoczynać, inicjować
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
(1) czas. kończyć się, dokańczać/dokończyć, ukańczać/ukończyć, wykańczać/wykończyć, zakańczać/zakończyć; zobacz też: koniec
związki frazeologiczne:
gdzie plecy kończą swoją szlachetną nazwękończ waść, wstydu oszczędź
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła: