szkaplerz

szkaplerz (język polski)

czarne szkaplerze (1.1) na habitach

szkaplerz (1.2)

szkaplerz (1.3)

wymowa:

IPA: [ˈʃkaplɛʃ], AS: [škapleš], zjawiska fonetyczne: wygł.

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) rel. część stroju zakonnego, prostokątny płat sukna z otworem, nakładany przez głowę na habit

(1.2) rel. dwa małe kawałki sukna z wyszytym imieniem Matki Boskiej lub Chrystusa, połączone tasiemkami, noszone na piersiach, pod ubraniem, przez członków bractw religijnych lub osoby świeckie

(1.3) rel. medalik z wizerunkiem Matki Boskiej

odmiana:

(1.1-3)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	szkaplerz	szkaplerze
dopełniacz	szkaplerza	szkaplerzy / rzad. szkaplerzów
celownik	szkaplerzowi	szkaplerzom
biernik	szkaplerz	szkaplerze
narzędnik	szkaplerzem	szkaplerzami
miejscownik	szkaplerzu	szkaplerzach
wołacz	szkaplerzu	szkaplerze

przykłady:

(1.1) (…) zastaję jednego z ojców franciszkanów, który mi daje swój szkaplerz do pocałowania.

(1.2) Widocznie kaduk mnie opętał i nosił. Ale z duszą chrześcijańską nie tak to łatwo; odpiąłem ja kurtkę, sięgam pod koszulę, a szkaplerz na wierzch wykładam i z dobrą miną znowu ku drodze zawracam.

(1.2) Oto mam na sobie szkaplerz, w którym zaszyte są relikwie świętego Wojciecha (…).

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.3) medalik

antonimy:

hiperonimy:

(1.2) dewocjonalia

(1.3) dewocjonalia

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. szkaplerzność ż

zdrobn. szkaplerzyk m

przym. szkaplerzny, szkaplerzowy

związki frazeologiczne:

etymologia:

p.łac. scapulare

uwagi:

(1.1-3) zobacz też: Indeks:Polski - Indeks terminów religijnych

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) scapular; (1.2) scapular; (1.3) scapular
• czeski: (1.1) škapulíř m; (1.2) škapulíř m
• francuski: (1.1) scapulaire m; (1.2) scapulaire m
• hiszpański: (1.1) escapulario m; (1.2) escapulario m
• kaszubski: (1.1) szkaplérz m; (1.2) szkaplérz m; (1.3) szkaplérz m
• łaciński: (1.1) scapulare n; (1.2) scapulare n; (1.3) scapulare n
• niemiecki: (1.1) Skapulier m
• rosyjski: (1.1) скапулярий m; (1.2) скапулярий m
• słowacki: (1.1) škapuliar m; (1.2) škapuliar m

źródła: