Przejdź do zawartości

miód

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

miód (język polski)

[edytuj]
miód (1.1)
wymowa:
IPA: [mʲjut], AS: [mʹi ̯ut], zjawiska fonetyczne: zmięk.• wygł.• i → j  ​?/i
​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) spoż. gęsty, słodki produkt spożywczy, w kolorze żółtym lub brązowym, wytwarzany przez pszczoły; zob. też miód w Wikipedii
(1.2) spoż. napój alkoholowy powstały w wyniku fermentacji brzeczki miodu (1.1) i innych składników; zob. też miód pitny w Wikipedii
(1.3) spoż. wywar z niektórych roślin z dodatkiem cukru i innych przypraw o konsystencji miodu (1.1)
(1.4) pot. woskowina
odmiana:
(1.1-4)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikmiódmiody
dopełniaczmiodumiodów
celownikmiodowimiodom
biernikmiódmiody
narzędnikmiodemmiodami
miejscownikmiodziemiodach
wołaczmiodziemiody
przykłady:
(1.1) Gdy jestem chory, piję herbatę z miodem i cytryną.
(1.2) I ja tam z gośćmi byłem, miód i wino piłem.[1]
(1.3) Miód podbiałowy z płatków podbiału jest pomocny przeciw kaszlowi.
składnia:
kolokacje:
(1.1) miód pszczeli • miód lipowy / wrzosowy / malinowy / wielokwiatowy / spadziowy / rzepakowy • miód w plastrach • miód sztuczny • garnek / słoik / łyżka / łyżeczka miodu • plaster miodu • chleb / bułka / herbata z miodem • jeść / jadać / zjeść / zjadać miód • dodać / dodawać miodu • smarować / posmarować / słodzić / posłodzić coś miodem • miód scukrza się
(1.2) pić / pijać / wypić / wypijać miód • beczka / antałek / butelka / kufel / kubek / szklanka / filiżanka miodu • miód grzany • miód pitny
(1.3) miód podbiałowy / stokrotkowy
synonimy:
(1.1) miód pszczeli
(1.2) miód pitny
(1.3) syrop
antonimy:
hiperonimy:
(1.2) napój, alkohol
hiponimy:
(1.2) półtorak, dwójniak, trójniak, czwórniak
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. miodalek m, miodczyk m, miodoń m, miodownik m, miodnik m, miodówka ż, miodowiec mrz, miodownicowate nmos, mioducha ż, miodniczka ż, miodność ż, miodowanie n, miodula ż, miodunka ż, miodonka ż, miodarka ż, miodziarek m, miodziarka ż, miodzik m
zdrobn. miodek m, miodzio n
czas. miodować ndk.
przym. miodowy, miodkowy, miodny, miodownicowaty, miodarkowy, miododajny
przysł. miodowo
tem. słow. miodo-
związki frazeologiczne:
cud-miód • bez zachodu nie ma miodu / bez zachodu nie będzie miodu • ciągnąć jak mucha do miodu / lgnąć jak mucha do miodu • cud miód ultramaryna • cud miód • dobrać się do miodu • kraina mlekiem i miodem płynąca / ziemia mlekiem i miodem płynąca / kraj mlekiem i miodem płynący • lać miód do duszy / lać miód do serca / lać miód na serce • łyżka dziegciu w beczce miodu / kropla dziegciu w beczce miodu • mieć miód w ustach • miód w gębie • słodki jak miód • sam miód • kto ma pszczoły, ten ma miód, kto ma dzieci, ten ma smród • na języku miód, a w sercu lód • nie dla psa kiełbasa, nie dla prosiąt miód • święty Alojzy miód w plastrach dojrzy • łyżka dziegciu beczkę miodu zepsuje • gdzie jest miód, tam będą i pszczoły, gdzie piękna dziewczyna, tam będą i chłopcy • nie darmo na miód krzyż wieszają • Kazimierz Wielki pijał miód u Esterki • i ja tam byłem, miód i wino piłem • kto miód pije, długo żyje • miód lipcowy to lek zdrowy • u złego bartnika i miód gorzki
etymologia:
prasł. *medъ < praindoeur. *médʰu
źródłosłów dla pol. niedźwiedź
uwagi:
zob. też miód w Wikicytatach
(1.1) por. ul • barć • pasieka • pszczoła • pszczelarz • bartnik • pszczelarstwo • łaźbić
(1.2) por. półtorak • dwójniak • trójniak • czwórniak • krupnik • miodosytnik • miodosytnictwo
tłumaczenia:
(1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: miód pitny
źródła:
  1. ↑ Adam Mickiewicz Pan Tadeusz, księga XII
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=miód&oldid=8436294”