Jędrzej

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

Jędrzej (język polski)[edytuj]

wymowa:
IPA[ˈjɛ̃nḍʒɛj], AS[i ̯nḍžei ̯], zjawiska fonetyczne: udziąs.nazal.asynch. ę  ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

(1.1) imię męskie; zob. też Jędrzej w Wikipedii
odmiana:
(1.1)
przykłady:
(1.1) Mam na imię Jędrzej i jestem przewodnikiem tatrzańskim z Zakopanego.
(1.1) Jędrzej Śniadecki, polski chemik i lekarz, jest nazywanyojcem chemii polskiej”.
(1.1) Jędrzej Marusarz-Jarząbek zmarł 1 października 1961 r. w Zakopanem i został pochowany na Starym Cmentarzu w Zakopanem. „Jędrzeja Marusarza imię nigdy nie zaginie” (…)[3]
(1.1) Jędrzejowie imieniny obchodzą 6 stycznia, a także 19 stycznia, 12 i 27 kwietnia, 13 i 16 maja, 12 i 21 lipca, 10 i 30 listopada oraz 10 grudnia.
składnia:
kolokacje:
(1.1) pan Jędrzej • brat / kuzyn / wujek / dziadek Jędrzej • mężczyzna imieniem (o imieniu) Jędrzej • mieć na imię / nosić imię / używać imienia Jędrzej • dać na imię / nadać imię / ochrzcić imieniem Jędrzej • otrzymać / dostać / przybrać imię Jędrzej • dzień imienin / imieniny Jędrzeja
synonimy:
(1.1) war. Andrzej[4]; rzad. war. Ondrasz[5]; zdrobn. Jędrzejek, Jędrek, Jędruś, Jędrunio
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. Jędrzejowa ż, Jędrzejówna ż, Jędrzejostwo lm mos, Jędrzejów mrz, jędrzejowianin mos, jędrzejowianka ż, Jędrzejówka ż, Jędrzejki nmos, Jędrzejnik mrz, jędrzejowskość ż, jędrzejewiczowskość ż
zdrobn. Jędrzejek mos, Jędrek mos, Jędruś mos, Jędrunio mos
przym. Jędrzejowy, Jędrkowy, Jędrusiowy, jędrzejowski, Jędrzejewiczowski, jędrzejewiczowski
przysł. jędrzejewiczowsko
zob. Andrzej, Ondrasz
związki frazeologiczne:
przysłowia: na święty Jędrzej szukają baby przędzyświęta Katarzyna adwent zaczyna, święty Jędrzej jeszcze mędrzejświęta Katarzyna klucz zgubiła, święty Jędrzej znalazł, zamknął skrzypki zarazświęta Katarzyna śmiechem, święty Jędrzej grzechemświęty Jędrzej adwent przytwierdzi
etymologia:
słowiańska, imię znaczące kogoś męskiego por. jądro • jędrny • jędrność[6] lub łac. Andreas < gr. Ἀνδρέας (Andreas)[4][7] < gr. ἀνδρεῖος (andreios) → męski, mężny, dzielny < gr. ἀνήρ (aner) → mężczyzna, człowiek
uwagi:
(1.1) por. Andrzej • Ondrasz; zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
tłumaczenia:
(1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: Andrzej
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Jędrzej” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
  2. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Porada „imiona w liczbie mnogiej” w: Poradnia językowa PWN.
  3. Tygodnik Podhalański, nr 13/14, Zakopane, 1999 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  4. 4,0 4,1 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Andrzej” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927.
  5. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Porada „Ondrasz” w: Poradnia językowa PWN.
  6. Wspaniała Rzeczpospolita, strona do historii i etymologii
  7. Hasło „Andrzej” w: Władysław Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury, Rytm, Warszawa 2003, ISBN 83-7399-022-4.