listopad

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Podobna pisownia Podobna pisownia: listopȧd

listopad (język polski)[edytuj]

wymowa:
?/i, IPA[lʲiˈstɔpat], AS[lʹistopat], zjawiska fonetyczne: zmięk.wygł.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) jedenasty miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego); zob. też listopad w Wikipedii
(1.2) daw. opadanie liści[1]
(1.3) st.pol. dziesiąty lub jedenasty miesiąc[2]
odmiana:
(1.1)
(1.2)
przykłady:
(1.1) Pierwszego listopada odwiedziliśmy groby naszych bliskich.
składnia:
kolokacje:
(1.1) w listopadzie • drugiego listopada
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. listopadowy
związki frazeologiczne:
zob. też: przysłowia o miesiącach
etymologia:
od opadania na jesieni liści[3]; inne, dawne nazwy jedenastego miesiąca w roku to, za Taszyckim[4]: grudzień, pajęcznik, październik, wrzesień
uwagi:
W polszczyźnie w znaczeniu (1.1) od XV w.[3]
Niepoprawne jest wyrażenie w miesiącu listopadzie; poprawnie: w listopadzie.
Gdy podajemy datę, używamy wyrazu listopad w dopełniaczu, a nie w mianowniku, np. pierwszy listopada, nie pierwszy listopad[5].
zob. też listopad w Wikicytatach
zobacz też: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1,0 1,1 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Listopad” w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. II, Warszawa 1900–1927, s. 750.
  2. Zenon Klemensiewicz, Historia języka polskiego, PWN, Warszawa 2002, s. 119.
  3. 3,0 3,1 Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1, s. 289.
  4. rozdział XXIII, Nazwy miesięcy w: Najdawniejsze zabytki języka polskiego, oprac. Witold Taszycki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1976, s. 136-137.
  5. Jan Miodek, Sienkiewicza 30, mieszkania 5, w: Odpowiednie dać rzeczy słowo. Szkice o współczesnej polszczyźnie, Wrocław 1987.

listopad (język chorwacki)[edytuj]

wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) październik
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
zobacz też: siječanjveljačaožujaktravanjsvibanjlipanjsrpanjkolovozrujanlistopadstudeniprosinac
źródła:

listopad (język czeski)[edytuj]

wymowa:
podział przy przenoszeniu wyrazu: li•s•to•pad
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

(1.1) listopad
odmiana:
(1.1)
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) przest. listopád
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. listopád m, listopadka ż
przym. listopadový
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1) pol. listopad
uwagi:
(1.1) zobacz też: ledenúnorbřezendubenkvětenčervenčervenecsrpenzáříříjenprosinec
źródła:

listopad (język wilamowski)[edytuj]

wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) listopad
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Wilamowski - Kalendarz i czas
(1.1) zobacz też: styćyńlütymjecakwjećyńmȧjaćerwjyclipjycoügusseptemberpaźdźjerniklistopadgrüdźjyń
źródła: