staw: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
mNie podano opisu zmian
Olafbot (dyskusja | edycje)
Boty
2 913 521 edycji
porządkowanie tłumaczeń
 
(Nie pokazano 40 wersji utworzonych przez 24 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[en:staw]] [[ko:staw]] [[kn:staw]] [[hu:staw]] [[mg:staw]] [[ru:staw]] [[zh:staw]]
== staw ({{język polski}}) ==
== staw ({{język polski}}) ==
[[Plik:CAMINO AL AZUFRAL 15.JPG|thumb|staw (1.1)]]
[[Plik:CAMINO AL AZUFRAL 15.JPG|thumb|staw (1.1)]]
Linia 6: Linia 5:
{{znaczenia}}
{{znaczenia}}
''rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy''
''rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy''
: (1.1) {{geogr}} [[niewielki]] [[zbiornik]] [[woda|wody]] [[stać|stojącej]] [[sztuczny|sztucznego]] [[lub]] [[naturalny|naturalnego]] [[pochodzenie|pochodzenia]]; {{wikipedia|staw (geografia)}}
: (1.1) {{hydrol}} [[niewielki]] [[zbiornik]] [[woda|wody]] [[stać|stojącej]] [[sztuczny|sztucznego]] [[lub]] [[naturalny|naturalnego]] [[pochodzenie|pochodzenia]]; {{wikipedia|staw (akwen)}}
: (1.2) {{anat}} [[ruchomy|ruchome]] [[połączenie]] [[kość|kości]]; {{wikipedia|staw (anatomia)}}
: (1.2) {{anat}} [[ruchomy|ruchome]] [[połączenie]] [[kość|kości]]; {{wikipedia|staw (anatomia)}}
: (1.3) {{stpol}} [[stan]]<ref>Zenon Klemensiewicz, ''Historia języka polskiego'', PWN, Warszawa 2002, s. 135.</ref><ref>{{Karłowicz1900}}</ref>
''{{forma czasownika|pl}}''
: (2.1) ''2.'' {{os}} {{lp}} {{rozk}} ''od:'' [[stawić]]
{{odmiana}}
{{odmiana}}
: (1.1-2) {{odmiana-rzeczownik-polski
: (1.1-2) {{odmiana-rzeczownik-polski
Linia 27: Linia 29:
{{przykłady}}
{{przykłady}}
: (1.1) ''[[mój|Mój]] [[szwagier]] [[mieć|ma]] [[kilka]] [[staw]]ów [[rybny]]ch. [[hodować|Hoduje]] [[głównie]] [[karp]]ie.''
: (1.1) ''[[mój|Mój]] [[szwagier]] [[mieć|ma]] [[kilka]] [[staw]]ów [[rybny]]ch. [[hodować|Hoduje]] [[głównie]] [[karp]]ie.''
: (1.1) ''[[z|Z]] [[pomost]]u [[żaba]] [[wskoczyć|wskoczyła]] [[do]] [[staw]]u.''
: (1.2) ''[[uraz|Urazy]] [[staw]]u [[staw skokowy|skokowego]] [[być|są]] [[częsty]]mi [[kontuzja]]mi [[wśród]] [[sportowiec|sportowców]].''
: (1.2) ''[[uraz|Urazy]] [[staw]]u [[staw skokowy|skokowego]] [[być|są]] [[częsty]]mi [[kontuzja]]mi [[wśród]] [[sportowiec|sportowców]].''
: (1.2) ''[[pacjent|Pacjent]] [[powinien]] [[w miarę]] [[szybko]] [[zacząć]] [[uruchamiać]] [[staw]]y [[po]] [[zabieg]]u.''
: (1.2) ''[[dobry|Dobrym]] [[sposób|sposobem]] [[na]] [[rozluźnienie]] [[kark]]u, [[mięsień|mięśni]] [[i]] [[łagodzenie]] [[nacisk]]u [[na]] [[staw]]y [[noga|nóg]] [[być|jest]] [[siad]] [[po turecku]] (…)''<ref>''[http://wspolczesnakobieta.pl/badz-aktywna-w-czasie-ciazy/ Bądź aktywna w czasie ciąży]'', wspolczesnakobieta.pl</ref>
: (1.2) ''[[gdy|Gdy]] [[zaś]] [[wrócić|wrócił]] [[i]] [[zostać|został]] [[sam]] [[jeden]], [[ktoś]] [[zmagać się|zmagał się]] [[z]] [[on|nim]] [[aż]] [[do]] [[wschód|wschodu]] [[jutrzenka|jutrzenki]], [[a]] [[widzieć|widząc]], [[że]] [[nie]] [[może]] [[go]] [[pokonać]], [[dotknąć|dotknął]] [[jego]] [[staw]]u [[biodrowy|biodrowego]] [[i]] [[wywichnąć|wywichnął]] [[Jakub]]owi [[ten]] [[staw]] [[podczas]] [[zmaganie|zmagania]] [[się]] [[z]] [[on|nim]]''<ref>''Księga Rodzaju'' 32, 25-26.</ref>.
{{składnia}}
{{składnia}}
{{kolokacje}}
{{kolokacje}}
: (1.1) staw [[rybny]] / [[hodowlany]] • [[kąpać się]] [[w]] stawie
: (1.1) staw [[rybny]] / [[hodowlany]] • [[kąpać się]] [[w]] stawie
: (1.2) staw [[staw biodrowy|biodrowy]] / [[staw kolanowy|kolanowy]] / [[staw łokciowy|łokciowy]] / [[staw skokowy|skokowy]], [[skręcić]] staw • [[zapalenie]] stawu • [[staw skroniowo-żuchwowy]]
: (1.2) staw [[staw biodrowy|biodrowy]] / [[staw kolanowy|kolanowy]] / [[staw łokciowy|łokciowy]] / [[staw skokowy|skokowy]] / [[staw krzyżowo-biodrowy|krzyżowo-biodrowy]] / [[staw skroniowo-żuchwowy|skroniowo-żuchwowy]] • [[skręcić]] staw • [[zapalenie]] stawu • [[maść]] [[na]] [[ból]] stawów • [[stawonóg]]
{{synonimy}}
{{synonimy}}
: (1.1) [[sadzawka]], [[jeziorko]], [[zbiornik]]
: (1.1) [[sadzawka]], [[jeziorko]], [[zbiornik]], {{śląsk|[[rybnik]]}}
{{antonimy}}
{{antonimy}}
{{hiperonimy}}
{{hiponimy}}
{{holonimy}}
{{meronimy}}
{{pokrewne}}
{{pokrewne}}
: {{rzecz}}
: {{rzecz}}
:: {{zdrobn}} [[stawek]] {{m}}, [[stawik]] {{m}}
:: {{zdrobn}} [[stawek]] {{m}}, [[stawik]] {{m}}
: {{przym}} [[stawowy]]
: {{przym}} [[stawowy]], [[wewnątrzstawowy]]
{{frazeologia}}
{{frazeologia}}
: (1.1) {{daw}} [[według stawu grobla]]; ''przysłowia:'' [[gdy w świętą Barbarę gęś po stawie chodzi, w Boże Narodzenie pływać po nim się godzi]]
{{etymologia}}
{{etymologia}}
: (1.1) {{etym|prasł|*stavъ}}
{{uwagi}}
{{uwagi}}
: {{wikipedia}}
: (1.1) {{zoblistę|bajoro|jezioro|oczko|staw}}
: (1.2) zobacz też: [[Indeks:Polski - Części ciała]]
{{tłumaczenia}}
{{tłumaczenia}}
* angielski: (1.1) [[pond]]; (1.2) [[joint]]
* angielski: (1.1) [[pond]]; (1.2) [[joint]]
* arabski: (1.1) [[بركة]] {{f}}; (1.2) [[مفصل]] {{m}}
* arabski: (1.1) [[بركة]] {{ż}}; (1.2) [[مفصل]] {{m}}
* białoruski: (1.2) [[сустаў]] {{m}}
* baskijski: (1.1) [[urmael]]; (1.2) [[giltzadura]], [[artikulazio]]
* białoruski: (1.1) [[стаў]] {{m}}, [[сажалка]] {{ż}}; (1.2) [[сустаў]] {{m}}
⚫
* bułgarski: (1.2) [[става]] {{f}}
* czeski: (1.2) [[kloub]]
* bułgarski: (1.2) [[става]] {{ż}}
* dolnołużycki: (1.1) [[gat]] {{m}} (1.2) [[zgibadło]] {{m}}
* czeski: (1.1) [[rybník]] {{m}}, [[jezírko]] {{n}}, [[pleso]] {{n}}; (1.2) [[kloub]] {{m}}; (1.3) [[stav]] {{m}}
⚫
* dolnołużycki: (1.1) [[gat]] {{m}}; (1.2) [[zgibadło]] {{m}}
* duński: (1.2) [[led]] {{n}}
* duński: (1.2) [[led]] {{n}}
* esperanto: (1.1) [[lageto]]; (1.2) [[artiko]]
* esperanto: (1.1) [[lageto]]; (1.2) [[artiko]]
* fiński: (1.2) [[nivel]]
* fiński: (1.2) [[nivel]]
* francuski: (1.1) [[étang]] {{m}}; (1.2) [[articulation]]
* francuski: (1.1) [[étang]] {{m}}; (1.2) [[articulation]]
* hiszpański: (1.1) [[estanque]] {{m}}; (1.2) [[articulación]] {{f}}
* hiszpański: (1.1) [[estanque]] {{m}}; (1.2) [[articulación]] {{ż}}
⚫
* holenderski: (1.1) [[vijver]] {{m}}; (1.2) [[gewricht]] {{n}}
* interlingua: (1.2) [[articulation]]
* interlingua: (1.2) [[articulation]]
* islandzki: (1.1) [[tjörn]] {{f}}; (1.2) [[liður]] {{m}}, [[liðamót]] {{n}}/{{lm}}
* islandzki: (1.1) [[tjörn]] {{ż}}; (1.2) [[liður]] {{m}}, [[liðamót]] {{n}}/{{lm}}
* japoński: (1.1) [[池]] (いけ); (1.2) [[関節]] (かんせつ)
* japoński: (1.1) [[池]] ([[いけ]], ike); (1.2) [[関節]] ([[かんせつ]], kansetsu)
* koreański: (1.1) [[연못]]
* jidysz: (1.1) [[אָזערע]] {{ż}} (ozere)
* kaszubski: (1.1) [[błotkò]] {{n}}, [[stôw]] {{m}}
* kataloński: (1.1) [[estany]] {{m}}; (1.2) [[articulació]] {{ż}}
* koreański: (1.1) [[연못]] (yŏnmot)
* litewski: (1.2) [[sąnarys]] {{m}}, [[sąnaris]] {{m}}
* litewski: (1.2) [[sąnarys]] {{m}}, [[sąnaris]] {{m}}
⚫
* łotewski: (1.1) [[dīķis]] {{m}}
* niderlandzki: (1.1) [[vijver]] {{m}}; (1.2) [[gewricht]] {{n}}
* niemiecki: (1.1) [[Teich]] {{m}}; (1.2) [[Gelenk]] {{n}}
* niemiecki: (1.1) [[Teich]] {{m}}; (1.2) [[Gelenk]] {{n}}
* norweski (bokmål): (1.1) [[dam]] {{m}}; (1.2) [[ledd]] {{n}}
* norweski (bokmål): (1.1) [[dam]] {{m}}; (1.2) [[ledd]] {{n}}
* nowogrecki: (1.2) [[άρθρωση]] {{f}}
* nowogrecki: (1.2) [[άρθρωση]] {{ż}}
* rosyjski: (1.1) [[пруд]] {{m}}; (1.2) [[сустав|суста́в]] {{m}}
* rosyjski: (1.1) [[пруд]] {{m}}; (1.2) [[сустав|суста́в]] {{m}}
* rumuński: (1.1) [[lac]]
* staroangielski: (1.1) [[pol]] {{m}}
* suahili: (1.1) [[ziwa]]
* szwedzki: (1.1) [[damm]] {{w}}; (1.2) [[led]] {{w}}
* szwedzki: (1.1) [[damm]] {{w}}; (1.2) [[led]] {{w}}
* ukraiński: (1.1) [[став]] {{m}}, [[ставок]] {{m}}; (1.2) [[суглоб]] {{m}}
* ukraiński: (1.1) [[став]] {{m}}, [[ставок]] {{m}}; (1.2) [[суглоб]] {{m}}
* węgierski: (1.2) [[ízület]]
* wilamowski: (1.1.) [[tȧjh́]] {{m}}, [[taeih']] {{m}}<ref>{{Łatosiński1909}}</ref>; (1.2) [[gyłenḱ]] {{n}}<ref>{{Mojmir1930|strony=177}}</ref>, [[gyłenk']] {{n}}<ref>{{Łatosiński1909}}</ref>.
* włoski: (1.1) [[stagno]] {{m}}; (1.2) [[articolazione]] {{f}}, [[congiunzione]] {{f}}
* wilamowski: (1.1) [[tȧjh́]] {{m}}, [[taeih́]] {{m}}, [[tajch]] {{m}}, [[tȧjh]] {{m}}; (1.2) [[gyłenḱ]] {{n}}, [[gyłenk]] {{n}}
* włoski: (1.1) [[stagno]] {{m}}; (1.2) [[articolazione]] {{ż}}, [[congiunzione]] {{ż}}
{{źródła}}
{{źródła}}
<references/>
<references />

Aktualna wersja na dzień 15:35, 26 lis 2023

staw (język polski)[edytuj]

staw (1.1)
staw (1.2)
wymowa:
​?/i, IPA: [staf], AS: [staf], zjawiska fonetyczne: wygł.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) hydrol. niewielki zbiornik wody stojącej sztucznego lub naturalnego pochodzenia; zob. też staw (akwen) w Wikipedii
(1.2) anat. ruchome połączenie kości; zob. też staw (anatomia) w Wikipedii
(1.3) st.pol. stan[1][2]

czasownik, forma fleksyjna

(2.1) 2. os. lp rozk. od: stawić
odmiana:
(1.1-2)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikstawstawy
dopełniaczstawustawów
celownikstawowistawom
biernikstawstawy
narzędnikstawemstawami
miejscownikstawiestawach
wołaczstawiestawy
przykłady:
(1.1) Mój szwagier ma kilka stawów rybnych. Hoduje głównie karpie.
(1.1) Z pomostu żaba wskoczyła do stawu.
(1.2) Urazy stawu skokowego są częstymi kontuzjami wśród sportowców.
(1.2) Pacjent powinien w miarę szybko zacząć uruchamiać stawy po zabiegu.
(1.2) Dobrym sposobem na rozluźnienie karku, mięśni i łagodzenie nacisku na stawy nóg jest siad po turecku (…)[3]
(1.2) Gdy zaś wrócił i został sam jeden, ktoś zmagał się z nim aż do wschodu jutrzenki, a widząc, że nie może go pokonać, dotknął jego stawu biodrowego i wywichnął Jakubowi ten staw podczas zmagania się z nim[4].
składnia:
kolokacje:
(1.1) staw rybny / hodowlany • kąpać się w stawie
(1.2) staw biodrowy / kolanowy / łokciowy / skokowy / krzyżowo-biodrowy / skroniowo-żuchwowy • skręcić staw • zapalenie stawu • maść na ból stawów • stawonóg
synonimy:
(1.1) sadzawka, jeziorko, zbiornik, reg. śl. rybnik
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz.
zdrobn. stawek m, stawik m
przym. stawowy, wewnątrzstawowy
związki frazeologiczne:
(1.1) daw. według stawu grobla; przysłowia: gdy w świętą Barbarę gęś po stawie chodzi, w Boże Narodzenie pływać po nim się godzi
etymologia:
(1.1) prasł. *stavъ
uwagi:
zob. też staw w Wikipedii
(1.1) zobacz też: bajoro • jezioro • oczko • staw
(1.2) zobacz też: Indeks:Polski - Części ciała
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Zenon Klemensiewicz, Historia języka polskiego, PWN, Warszawa 2002, s. 135.
  2. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, Warszawa 1900–1927.
  3. ↑ Bądź aktywna w czasie ciąży, wspolczesnakobieta.pl
  4. ↑ Księga Rodzaju 32, 25-26.
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=staw&oldid=8286782”