uspokoić

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
(Przekierowano z uspokoić się)

uspokoić (język polski)[edytuj]

wymowa:
IPA[ˌuspɔˈkɔjiʨ̑], AS[uspokoi ̯ić], zjawiska fonetyczne: epenteza i ̯ akc. pob.
?/i
znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. uspokajać)

(1.1) aspekt dokonany od: uspokajać[1]

czasownik zwrotny dokonany uspokoić się (ndk. uspokajać się)

(2.1) aspekt dokonany od: uspokajać się[2]
odmiana:
(1.1) koniugacja VIa
(2.1) koniugacja VIa
przykłady:
(1.1) Już jednak znaleźli się mieszczanie, którzy starają się udobruchać i uspokoić ludzi. Udaje im się to w zupełności. Wnet jednak wyrusza tłum na odwach przy Bramie Świdnickiej, aby rozbroić znajdujących się tutaj żołnierzy[3].
(2.1) Dlaczego jesteś taki wściekły? Uspokój się wreszcie i powiedz, co się stało!
składnia:
(1.1) uspokoić + B.
kolokacje:
synonimy:
(1.1) łagodzić
(2.1) doznać spokoju, ostudzić emocje
antonimy:
(1.1) zdenerwować, rozgniewać, zezłościć, pot. wkurzyć, wnerwić, wulg. wkurwić
(2.1) zdenerwować się, rozgniewać się, zezłościć się, pot. wkurzyć się, wnerwić się, wulg. wkurwić się
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. spokojny, pokój mrz, spokój m, spokojność ż, spokojnik m, spokojnica ż, uspokojenie n, uspokajanie n, uspokajacz m, uspokoiciel m, uspokoicielka ż, zaspokojenie n, zaspokajanie n, zaspokajacz m
czas. spokoić ndk., uspokajać ndk., zaspokoić dk., zaspokajać ndk.
przym. spokojny, spokojniutki, spokojniuteńki, spokojniuchny, spokojniusieńki, uspokajający, uspokojony, zaspokajalny, spokojno
przysł. spokojnie, spokojno, spokojniutko, spokojniuteńko, spokojniuchno, spokojniusieńko, uspokajająco
wykrz. spokojnie, spox, spoko, spoczko
partyk. spoko, spoczko
ims. uspokajający, uspokojony
związki frazeologiczne:
etymologia:
pol. u- + spokój + -ić
uwagi:
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: uspokajać
(2.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: uspokajać się
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „uspokoić” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „uspokoić się” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  3. Śląsk w pierwszej połowie XIX i.e. dziewiętnastego wieku