Przejdź do zawartości

opal

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: opaalOpalopałoppalopálòpalópalópall
opal (1.1)
opal (1.2)
wymowa:
IPA[ˈɔpal], AS[opal] ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) miner. mieniący się barwami minerał zaliczany do krzemianów, uwodniony dwutlenek krzemu; zob. też opal (minerał) w Wikipedii
(1.2) jubil. kamień szlachetny oszlifowany z opalu (1.1) mineralnego
(1.3) włók. cienka, nieco sztywna, lekko przejrzysta tkanina bawełniana, opalizowana, podobna do batystu, stosowana do wyrobu damskich bluzek i bielizny[1]; zob. też opal (tkanina) w Wikipedii

czasownik, forma fleksyjna

(2.1) rozk. 2. os. od: opalać
odmiana:
(1.1-3)
przykłady:
(1.1) Barwa opalu jest bardzo różna, lecz najczęściej spotyka się mlecznobiałe lub bezbarwne. Niektóre opale ze względu na piękną barwę lub grę barw, tzw. opalescencję, zaliczane do kamieni ozdobnych i szlachetnych[2].
(1.2) Był to klejnot prosty w zamyśle, a przez to niesłychanie elegancki, złota plecionka o kształcie zbliżonym do trójkąta, zdobiona emalią, wysokości 11,5 cm, wysadzana opalami i czerwonawymi almandynami[3].
(1.3) Oprócz koszuli nakładają kobiety jeszcze koszulkę tj. rodzaj bluzki uszytej z delikatnego, białego płócienka lub opalu, żorżety, której przody i tył krojone z jednego kawałka (…)[4]
składnia:
kolokacje:
(1.1) opal biały / czarny / ognisty / szlachetny / wodnisty / zwyczajny
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) minerał
(1.2) kamień szlachetny
(1.3) tkanina
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. opalescencja ż, opalizowanie n, opalizacja ż
czas. opalizować ndk.
przym. opalowy
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1) franc. opale[5] < łac. opalus[6] < prawdopodobnie od sanskr. upala → drogocenny kamień[7]
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Minerały
tłumaczenia:
źródła:
  1. Marta Michałowska Leksykon włókiennictwa. Surowce i barwniki, narzędzia i maszyny, techniki i technologie, wyroby i dziedziny, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2006, ISBN 83-922906-5-8, s. 261
  2. Geologiczne warunki występowania chryzoprazu w: Geologia Sudetica, t. 16-17, PAN, Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa 1981, ISSN 0072-100X, s. 127
  3. Małgorzata Duczmal Izabela Jagiellonka królowa Węgier, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2000, ISBN 83-87893-74-9, s. 55
  4. Adam Glapa Strój dzierżacki w: Atlas polskich strojów ludowych, cz. 2 Wielkopolska, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Poznań 1953
  5. publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  6. Hasło „opal” w: Słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Naukowe PWN, wyd. 1995 i nn.
  7. Cally Hall Szlachetne i ozdobne kamienie, wyd. Elipsa, Warszawa 1993, s. 35
opal (1.1)
opal (1.2)
wymowa:
bryt. IPA/ˈəʊpəl/, X-SAMPA: /"@Up@l/
amer. IPA/ˈoʊpəl/, X-SAMPA: /"oUp@l/
?/i
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) geol. miner. opal
(1.2) jubil. opal
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. opalescent
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
(1.1-2) zobacz też: Indeks:Angielski - Kamienie szlachetne i minerały
źródła:
opal (1.1)
zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) miner. opal
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
franc. opale
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Azerski - Kamienie szlachetne i minerały
źródła:
opal (1.1)
zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) miner. opal
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
franc. opale
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Bośniacki - Kamienie szlachetne i minerały
źródła:
opal (1.1)
zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) miner. opal
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
franc. opale
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Chorwacki - Kamienie szlachetne i minerały
źródła:
opal (1.1)
wymowa:
IPA/oˈpæl/
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj wspólny

(1.1) miner. opal
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
franc. opale
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Duński - Kamienie szlachetne i minerały
źródła:
wymowa:
znaczenia:

morfem

(1.1) opal
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pochodne:
rzecz. opalo
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
IPA[o.ˈpal]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) włók. opal (tkanina)
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) tela
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
opal (1.1)
wymowa:
IPA/opal/
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) miner. opal
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
franc. opale
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Indonezyjski - Kamienie szlachetne i minerały
źródła:
opal (1.1)
wymowa:
IPA/o'pal/
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) miner. opal
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Rumuński - Kamienie szlachetne i minerały
źródła:
opal (1.1)
wymowa:
IPA/opal/
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) miner. opal
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
franc. opale
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Słoweński - Kamienie szlachetne i minerały
źródła:
opal (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj wspólny

(1.1) miner. opal[1]
odmiana:
(1.1) en opal, opalen, opaler, opalerna
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
  1. Svensk ordbok och svensk uppslagsbok, red. Sven-Göran Malmgren, Norstedts Akademiska Förlag, Göteborg 2001, ISBN 91-7227-281-3, s. 798.
opal (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) miner. opal
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
franc. opale
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Turecki - Kamienie szlachetne i minerały
źródła: