jarzmo

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

jarzmo (język polski)[edytuj]

jarzmo (1.1)
wymowa:
?/i, IPA[ˈjaʒmɔ], AS[i ̯ažmo]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) zootechn. drewniana uprząż zakładana zwierzęciu pociągowemu na kark, szyję, czoło lub rogi; zob. też jarzmo (uprząż) w Wikipedii
(1.2) przen. coś co zniewala i zmusza do ponoszenia ciężarów
(1.3) techn. urządzenie służące spinaniu, zwieraniu czegoś
(1.4) geogr. przest. przełęcz górska
(1.5) żegl. wzmocniona część kadłuba żaglowca, w której mocowany jest maszt; zob. też jarzmo masztu w Wikipedii
(1.6) przest. jarzmo wołów: para wołów pociągowych
odmiana:
przykłady:
(1.1) Woły chodzą w jarzmie.
(1.1) Ja mu sam włożę jarzmo na wspaniałą szyję, / sam Efraima zaprzęgnę, / orać będzie Juda, / Jakub zaś będzie bronował[1].
(1.2) Wyzwólmy się spod jarzma niewoli!
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) gw. (Śląsk Cieszyński) jarmo
(1.2) ciężar, brzemię, niewola
(1.3) klamra
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. ujarzmienie n, ujarzmianie n, jarzmiciel mos
zdrobn. jarzemko n
czas. ujarzmiać ndk., ujarzmić dk.
przym. jarzmowy, jarzemny
związki frazeologiczne:
etymologia:
prasł. *arьmo / prasł. *arьmъdrewniana uprząż na woły, jarzmo < praindoeur. *ar(ә)łączyć, spajać[2]
por. słc. jarmo, ros. ярмо (jarmó), chorw. járam (-rma)[2]
uwagi:
zob. też jarzmo w Wikipedii
tłumaczenia:
źródła:
  1. Księga Ozeasza 10,11
  2. 2,0 2,1 Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1.