Przejdź do zawartości

szczęka

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: szczëka

szczęka (język polski)

[edytuj]
szczęki (1.1) człowieka
szczęka (1.2)
szczęki (1.3) piranii
szczęki (1.5)
szczęki (1.6)
wymowa:
IPA[ˈʃʧ̑ɛ̃ŋka], AS[ščŋka], zjawiska fonetyczne: nazal.asynch. ę  ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) kość czaszki (górna nieruchoma i dolna ruchoma), w której osadzone zęby[1]
(1.2) anat. jedna z dwóch kości ludzkiej czaszki (prawa i lewa), w której osadzone górne zęby; zob. też szczęka w Wikipedii
(1.3) anat. zool. wszelkie mocne, zaciskające się narządy w obrębie otworu gębowego, przed nim albo otaczające go, przystosowane do chwytania i rozdrabniania pokarmu; zob. też szczęki (anatomia) w Wikipedii
(1.4) pot. rodzaj rozkładanego stoiska handlowego
(1.5) techn. mechanizm zaciskowy narzędzia lub maszyny
(1.6) sport. część wiązania nart służąca do przytrzymywania nosa buta

czasownik, forma fleksyjna

(2.1) 3. os. lp ter. od: szczękać
odmiana:
(1.1-6)
przykłady:
(1.1) Grześ spadł z roweru i złamał sobie szczękę.
składnia:
kolokacje:
(1.1) dolna / górna szczęka • zaciskać szczęki • ruszać szczękami • dostać w szczękę • złamać szczękę • sztuczna szczęka
(1.1) szczęka lewa / prawa
(1.3) szczęki kręgowców / bezkręgowców / owadów / …
(1.4) rozkładać / składać szczękę • handlować ze szczęki / w szczęce
(1.5) szczęka szczypiec / cęgówszczęki hamulcowe
synonimy:
(1.2) kość szczękowa
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) kość
(1.2) kość
hiponimy:
(1.1) żuchwa
holonimy:
(1.1) czaszka
meronimy:
(1.1) dziąsło, zębodół, ząb
wyrazy pokrewne:
rzecz. szczęk mrz, szczękanie n, szczęknięcie n, szczękowiec mzw, szczękowce nmos, paszczęka ż
zgrub. szczena ż
czas. szczękać ndk., szczęknąć dk.
przym. szczękowy
przysł. szczękowo
związki frazeologiczne:
szczęka opadakońska szczęka
etymologia:
uwagi:
(1.1-2) zobacz też: Indeks:Polski - Części ciała
(1.1-2) W języku ogólnym używa się określenia szczęka zarówno w odniesieniu do górnej, jak i dolnej kości. W naukach medycznych przeciwstawia się szczękę (tylko górną) żuchwie (dolnej).
(1.3) Używane zwykle w liczbie mnogiej.
tłumaczenia:
(1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: kość szczękowa
źródła:
  1. publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.