Przejdź do zawartości

Zeus

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: zeus
Zeus (1.1) i Ganimedes
wymowa:
IPA[ˈzɛus], AS[zeus], ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

(1.1) mit. gr. bóg pogodnego i pochmurnego nieba oraz piorunów i błyskawic, pan Olimpu, utożsamiany z rzymskim Jowiszem, najwyższe bóstwo greckiego panteonu; zob. też Zeus w Wikipedii

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna

(2.1) astr. planetoida o numerze katalogowym 5731; zob. też (5731) Zeus w Wikipedii
odmiana:
(1.1)
(2.1)
przykłady:
(1.1) Zeus bezlitośnie karał zbrodniarzy, a zwłaszcza krzywoprzysięzców i świętokradców, jak Syzyfa, Tantala lub Iksjona[3].
(1.1) Spartakus był rozgniewany jak Zeus, gdy ciska piorunami[4].
(1.1) Atrybutami Zeusa były: pioruny, berło, egida, dąb i orzeł, a głównymi miejscami kultuOlimpia i Dodona.
(1.1) Pierwszą z małżonek Zeusa była Metis, córka Okeanosa[5].
(1.1) Uwieńczano także posągi bogów, zwykle roślinami, jakie były im poświęcone, np. wawrzyn Apollinowi, dąb Zeusowi, mirt Afrodycie, winorośl albo platan Dionizosowi, kłosy zboża Demeter, oliwka Atenie[6].
(2.1) Zeus porusza się po orbicie, która ma peryhelium położone bliżej Słońca niż Ziemia.
składnia:
kolokacje:
(1.1) bóg Zeus • Zeus gromowładca / gromowładny / olimpijskiboski / dostojny / groźny Zeus • atrybut / hymn do / kult / ofiara dla / posąg / potomstwo / przydomek / świątynia / wyobrażenie / wyrocznia Zeusa • czcić Zeusa • poświęcić Zeusowi • mit o Zeusie
(2.1) asteroida / planetka / planetoida Zeus • Zeus krąży / porusza się
synonimy:
(1.1) war. rzad. Dzeus[7]; Jowisz, Jupiter
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
(1.1) Apemios, Chtonios, Herkejos, Efestios, Kronion, Kronida, Ksenios, Ktesios, Meilichios, Soter
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. zeus m
przym. Zeusowy
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1) łac. Zeus < gr. Ζεύς (Zeus)[8]
(2.1) prawdopodobnie od ang. Zeus (1.1)
uwagi:
zob. też Zeus (ujednoznacznienie) w Wikipedii
(1.1) por. Dzeus • Jowisz • Jupiter; zobacz też: AfrodytaApolloAresArtemidaAtenaDemeterDionizosHefajstosHeraHermesHestiaPosejdonIndeks:Polski - Mitologia grecka
(2.1) zobacz też: Indeks:Polski - AstronomiaIndeks:Polski - Indeks terminów astronomicznych
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1,0 1,1 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Zeus” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
  2. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Porada „nazwy planet” w: Poradnia językowa PWN.
  3. Michał Pietrzykowski, Mitologia starożytnej Grecji, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1979, s. 31.
  4. Uczniowie Spartakusa, Halina Rudnicka, 1996 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  5. Hasło „Zeus” w: Pierre Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, Wrocław 2008, ISBN 978-83-04-04673-3.
  6. Hasło „Wieniec” w: Władysław Kopaliński, Słownik symboli, Wiedza Powszechna, Warszawa 1990, ISBN 83-214-0746-3.
  7. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Zeus” w: Encyklopedia PWN Online, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  8. Hasło „Zeus” w: Słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Naukowe PWN, wyd. 1995 i nn.
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik, nazwa własna

(1.1) mit. gr. Zeus
(1.2) astr. Zeus
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski żywotny, nazwa własna

(1.1) mit. gr. Zeus
odmiana:
(1.1) blm,
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. Diův
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

(1.1) mit. gr. Zeus
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Büste des Zeus (1.1)
wymowa:
IPA[tsɔɪ̯s]
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna

(1.1) mit. gr. Zeus
(1.2) astr. Zeus
odmiana:
(1.1) lp (der)[1][2] Zeus, Zeus'/Zeus, Zeus, Zeus; blm
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski żywotny, nazwa własna

(1.1) mit. gr. Zeus, Dzeus[1][2]
odmiana:
(1.1)
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. Diov
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Zeus” w: Pravidlá slovenského pravopisu, red. M. Považaj, Veda, Bratysława 2013 (wydanie IV), ISBN 978-80-224-1331-2.
  2. Hasło „Zeus” w: Slovník slovenského jazyka (1959–1968).