Słońce: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
+zob.; dr. |
||
Linia 21: | Linia 21: | ||
}} |
}} |
||
{{przykłady}} |
{{przykłady}} |
||
: (1.1) ''[[Słońce]] [[składać się|składa się]] [[głównie]] [[z]] [[wodór|wodoru]] [[i]] [[hel]]u [[z]] [[niewielki|niewielką]] [[domieszka|domieszką]] [[inny]]ch [[pierwiastek|pierwiastków]]''<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.astro.uni.wroc.pl/helio/helio_sundescrip.html|tytuł=''Przewodnik po Słońcu'' |
: (1.1) ''[[Słońce]] [[składać się|składa się]] [[głównie]] [[z]] [[wodór|wodoru]] [[i]] [[hel]]u [[z]] [[niewielki|niewielką]] [[domieszka|domieszką]] [[inny]]ch [[pierwiastek|pierwiastków]]''<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.astro.uni.wroc.pl/helio/helio_sundescrip.html|tytuł=''Przewodnik po Słońcu''|opublikowany=astro.uni.wroc.pl|język=język polski|data dostępu=16 marca 2013}}</ref>. |
||
: (1.1) ''[[Ziemia]] [[i]] [[obiegać|obiegający]] [[ona|ją]] [[Księżyc]] [[krążyć|krążą]] [[razem]] [[dookoła]] [[Słońce|Słońca]] [[i]] [[wzajemnie]] [[przyciągać się|się przyciągają]]''<ref>{{cytuj stronę|url=http://obcyjezykpolski.strefa.pl/?md=archive&id=237|tytuł=''Zaćmienie Słońca, ale: trzęsienie ziemi'' |
: (1.1) ''[[Ziemia]] [[i]] [[obiegać|obiegający]] [[ona|ją]] [[Księżyc]] [[krążyć|krążą]] [[razem]] [[dookoła]] [[Słońce|Słońca]] [[i]] [[wzajemnie]] [[przyciągać się|się przyciągają]]''<ref>{{cytuj stronę|url=http://obcyjezykpolski.strefa.pl/?md=archive&id=237|tytuł=''Zaćmienie Słońca, ale: trzęsienie ziemi''|opublikowany=obcyjezykpolski.strefa.pl|język=język polski|data dostępu=6 września 2012}}</ref>. |
||
: (1.1) ''[[nigdy|Nigdy]] [[nie]] [[patrzeć|patrz]] [[na]] [[Słońce]] [[ani]] [[goły]]m [[oko|okiem]], [[ani]] [[przez]] [[okulary]] [[przeciwsłoneczny|przeciwsłoneczne]], [[ani]] [[przez]] [[przyrząd]] [[optyczny]] [[bez]] [[filtr]]u [[słoneczny|słonecznego]].'' |
: (1.1) ''[[nigdy|Nigdy]] [[nie]] [[patrzeć|patrz]] [[na]] [[Słońce]] [[ani]] [[goły]]m [[oko|okiem]], [[ani]] [[przez]] [[okulary]] [[przeciwsłoneczny|przeciwsłoneczne]], [[ani]] [[przez]] [[przyrząd]] [[optyczny]] [[bez]] [[filtr]]u [[słoneczny|słonecznego]].'' |
||
: (1.1) ''[[czy|Czy]] [[naukowiec|naukowcy]] [[wysłać|wyślą]] [[kiedyś]] [[sonda|sondę]] [[na]] [[Słońce]]?'' |
: (1.1) ''[[czy|Czy]] [[naukowiec|naukowcy]] [[wysłać|wyślą]] [[kiedyś]] [[sonda|sondę]] [[na]] [[Słońce]]?'' |
||
: (1.1) ''[[na|Na]] [[Słońce|Słońcu]] [[zachodzić|zachodzą]] [[zjawisko|zjawiska]] [[zwać|zwane]] [[aktywność|aktywnością]] [[słoneczny|słoneczną]]''<ref>{{źródło|tytuł=''Kopernik, astronomia, astronautyka. Przewodnik encyklopedyczny''|autor=pod red. Włodzimierza Zonny |
: (1.1) ''[[na|Na]] [[Słońce|Słońcu]] [[zachodzić|zachodzą]] [[zjawisko|zjawiska]] [[zwać|zwane]] [[aktywność|aktywnością]] [[słoneczny|słoneczną]]''<ref>{{źródło|tytuł=''Kopernik, astronomia, astronautyka. Przewodnik encyklopedyczny''|autor=pod red. Włodzimierza Zonny|strony=271|rok=1973|miejsce=Warszawa|wydawnictwo=Państwowe Wydawnictwo Naukowe}}</ref>. |
||
{{składnia}} |
{{składnia}} |
||
{{kolokacje}} |
{{kolokacje}} |
||
Linia 51: | Linia 51: | ||
{{uwagi}} |
{{uwagi}} |
||
: (1.1) {{por|słońce}} |
: (1.1) {{por|słońce}} |
||
: (1.1) |
: (1.1) Tylko jako termin astronomiczny piszemy wielką literą, w pozostałych przypadkach – małą literą<ref>{{PoradniaPWN|id=10778|hasło=ziemia czy Ziemia, słońce czy Słońce?}}</ref><ref>{{PoradniaPWN|id=7168|hasło=ziemia i księżyc}}</ref><ref>{{USJPonline|hasło=słońce}}</ref>. |
||
: (1.1) |
: (1.1) {{zoblistę|Indeks:Polski - Astronomia|Indeks:Polski - Indeks terminów astronomicznych}} |
||
: {{wikipedia|Słońce (ujednoznacznienie)}} |
: {{wikipedia|Słońce (ujednoznacznienie)}} |
||
{{tłumaczenia}} |
{{tłumaczenia}} |
Wersja z 04:52, 5 paź 2014
Słońce (język polski)
- wymowa:
- , IPA: [ˈswɔ̃j̃nʦ̑ɛ], AS: [su̯õĩ ̯nce], zjawiska fonetyczne: nazal.• rozs. artyk.
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki, nazwa własna
- (1.1) astr. centralne ciało niebieskie Układu Słonecznego; najbliższa Ziemi gwiazda; najjaśniejszy obiekt na niebie; zob. też Słońce w Wikipedii
- (1.2) mit. gr.; zob. Helios
- (1.3) mit. rzym.; zob. Sol
- odmiana:
- (1.1-3) blm,
przypadek liczba pojedyncza mianownik Słońce dopełniacz Słońca celownik Słońcu biernik Słońce narzędnik Słońcem miejscownik Słońcu wołacz Słońce
- przykłady:
- (1.1) Słońce składa się głównie z wodoru i helu z niewielką domieszką innych pierwiastków[1].
- (1.1) Ziemia i obiegający ją Księżyc krążą razem dookoła Słońca i wzajemnie się przyciągają[2].
- (1.1) Nigdy nie patrz na Słońce ani gołym okiem, ani przez okulary przeciwsłoneczne, ani przez przyrząd optyczny bez filtru słonecznego.
- (1.1) Czy naukowcy wyślą kiedyś sondę na Słońce?
- (1.1) Na Słońcu zachodzą zjawiska zwane aktywnością słoneczną[3].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) fizyka Słońca • widmo Słońca • zaćmienie Słońca • chromosfera / fotosfera Słońca • gęstość / jasność / jądro / masa / objętość / promień równikowy / średnica Słońca • korona Słońca • odległość od Słońca • oś obrotu Słońca • pozorny ruch Słońca • tarcza Słońca • warstwa konwektywna (strefa konwektywna) / warstwa promienista (strefa promienista) Słońca • wiek Słońca • krążyć wokół Słońca • obiegać Słońce • obserwować Słońce • plamy na Słońcu • informacje o / nauki o Słońcu
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- (1.1) Układ Słoneczny
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. słońce n, słoneczko n, słonko n, słoneńko n, słoneczność ż, słonecznik mrz, słonecznica ż, słonecznice nmos, nasłonecznienie n
- przym. słoneczny, nasłoneczny, przeciwsłoneczny, słońcowy, słonecznikowy
- przysł. słonecznie
- czas. słonecznić się ndk., nasłonecznić dk., nasłonecznić się dk.
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- (1.1) por. słońce
- (1.1) Tylko jako termin astronomiczny piszemy wielką literą, w pozostałych przypadkach – małą literą[4][5][6].
- (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Astronomia • Indeks:Polski - Indeks terminów astronomicznych
- zob. też Słońce (ujednoznacznienie) w Wikipedii
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) Sun
- arabski: (1.1) الشمس, شمس
- baskijski: (1.1) Eguzkia
- białoruski: (1.1) Сонца
- bośniacki: (1.1) Sunce
- bułgarski: (1.1) Слънце
- chorwacki: (1.1) Sunce
- czeski: (1.1) Slunce n
- dolnołużycki: (1.1) Słyńco n
- duński: (1.1) Solen
- esperanto: (1.1) Suno
- fiński: (1.1) Aurinko
- francuski: (1.1) Soleil m
- górnołużycki: (1.1) Słónco n
- hiszpański: (1.1) Sol m
- holenderski: (1.1) Zon
- islandzki: (1.1) sól ż
- kaszubski: (1.1) Słuńce n
- litewski: (1.1) Saulė
- łaciński: (1.1) sol m
- łotewski: (1.1) Saule
- macedoński: (1.1) Сонце
- niemiecki: (1.1) Sonne ż
- norweski (bokmål): (1.1) Solen
- nowogrecki: (1.1) Ήλιος m
- perski: (1.1) خورشید
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)
- portugalski: (1.1) Sol m
- rosyjski: (1.1) Солнце n
- rumuński: (1.1) Soare
- serbski: (1.1) Сунце
- slovio: (1.1) Sunce / Сунце
- słowacki: (1.1) Slnko n
- słoweński: (1.1) Sonce
- staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) Слъньцє
- szwedzki: (1.1) Solen w
- śląski: (1.1) Słůńce n
- ukraiński: (1.1) Сонце n
- węgierski: (1.1) Nap
- włoski: (1.1) Sole
- źródła:
- ↑ Przewodnik po Słońcu (język polski). astro.uni.wroc.pl. [dostęp 16 marca 2013].
- ↑ Zaćmienie Słońca, ale: trzęsienie ziemi (język polski). obcyjezykpolski.strefa.pl. [dostęp 6 września 2012].
- ↑ pod red. Włodzimierza Zonny, Kopernik, astronomia, astronautyka. Przewodnik encyklopedyczny, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1973, s. 271.
- ↑ Porada „ziemia czy Ziemia, słońce czy Słońce?” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Porada „ziemia i księżyc” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Hasło „słońce” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.