wieniec

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

wieniec (język polski)[edytuj]

wieniec (1.1)
wieniec (1.2) kwiatów
wieniec (1.3) koła zębatego
wieniec (1.4) jelenia
wieniec (1.7) wokół Księżyca
wieniec (1.8) frankfurcki
wymowa:
IPA[ˈvʲjɛ̇̃ɲɛʦ̑], AS[vʹi ̯ė̃ńec], zjawiska fonetyczne: zmięk.podw. art.nazal.i → j  ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) wiązanka w kształcie kręgu upleciona z kwiatów, liści, gałązek lub kłosów
(1.2) kolisty przedmiot albo kilka przedmiotów nawleczonych na coś, związanych lub splecionych, kilka osób lub zwierząt ustawionych na kształt koła
(1.3) techn. zewnętrzna, obwodowa część koła np. zębatego lub tarczy
(1.4) łow. poroże jelenia
(1.5) bud. wzmacniający element konstrukcji wieńczący ; zob. też wieniec (budownictwo) w Wikipedii
(1.6) liter. popularna w starożytności forma, zbiór poetycki
(1.7) meteorol. zjawisko optyczne zachodzące, gdy Słońce lub Księżyc przesłonięte cienką warstwą chmur lub mgły; zob. też wieniec (zjawisko optyczne) w Wikipedii
(1.8) kulin. rodzaj ciasta drożdżowego lub tortu w kształcie wieńca (1.1)
odmiana:
(1.1-8)
przykłady:
(1.1) Delegacja złożyła wieniec pod pomnikiem powstańców.
(1.2) Pod okapem suszyły się wieńce grzybów.
(1.2) Wokół leżącego na murawie bramkarza utworzył się wieniec zawodników.
składnia:
kolokacje:
(1.1) wieniec dożynkowy / wawrzynowy / pogrzebowy / poetyckiwieniec laurowy
synonimy:
(1.1) wianek, stroik
(1.2) girlanda, krąg
(1.4) rogi, poroże
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. wianeczek mrz, wianuszek mrz, wieńcówka ż, zwieńczenie n, wianek m, uwieńczanie n, uwieńczenie n, wieńczenie n, zwieńczanie n, zwieńczenie n, Wianki nmos, wianczarka ż
czas. uwieńczać ndk., uwieńczyć dk., wieńczyć ndk., zwieńczać ndk., zwieńczyć dk.
przym. wieńcowy
przysł. wieńcowo
związki frazeologiczne:
ruciany wieniecwieniec męczeński
etymologia:
być może od pol. wić[1]
uwagi:
zob. też wieniec w Wikipedii
tłumaczenia:
źródła:
  1. A. Brückner, Słownik etymologiczny, za: Magdalena Ancypo‐Szeloch, „Cały mój majątek: wianeczek i kosa”. Stereotyp wianka w pieśniach ludowych powiatu sokólskiego, w: Socjolekt, idiolekt, idiostyl. Historia i współczesność pod red. Urszuli Sokólskiej, Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2017, s. 13.