zimny

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: zimný

zimny (język polski)[edytuj]

wymowa:
IPA[ˈʑĩmnɨ], ASĩmny], zjawiska fonetyczne: zmięk.nazal. ?/i
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) mający (względnie) niską temperaturę, wywołujący uczucie zimna
(1.2) pozbawiony emocji, czysto intelektualny
(1.3) obojętny, wyrażający niechęć
(1.4) o kolorach o odcieniu bliskim błękitowi
(1.5) o jedzeniu podawany na zimno
(1.6) daw. zimowy[1][2]
odmiana:
(1.1-4)
przykłady:
(1.1) Od dwóch dni z kranu płynie tylko zimna woda.
(1.2) W tej sytuacji zimna rozwaga to może być zbyt mało.
(1.3) Po tej uwadze rzuciła mu zimne spojrzenie i wyszła z gabinetu.
(1.4) Zimne kolory ścian nie sprzyjają dobremu samopoczuciu pacjentów.
składnia:
kolokacje:
(1.1) zimny wiatr • zimna woda / herbata
(1.2) zimna kalkulacja
(1.3) zimne spojrzenie / słowa
(1.4) zimne zielenie / barwy
(1.5) zimne zakąski
synonimy:
(1.1) chłodny, lodowaty, mroźny
(1.2) chłodny
(1.3) lodowaty
antonimy:
(1.1) ciepły, gorący
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. zimno n, zimnisko n, zimnica ż, zima ż, zimowisko n, zimownik mos/mrz, zimowanie n, przezimowanie n, zimne n
przym. zimowy
zdrobn. zimniutki, zimniuteńki, zimniusieńki
przysł. zimno, zimą, zimowo
związki frazeologiczne:
dmuchać na zimnezachować zimną krewz zimną krwiązimna suka / zimny drańzimna wojnazimny paleczimny pryszniczimna Zośkazimni ogrodnicy
etymologia:
prasł. *zimьnъ
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Zimny” w: Słownik języka polskiego, red. Aleksander Zdanowicz i in., t. II, M. Orgelbrand, Wilno 1861, s. 2215.
  2. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Zimny” w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. VIII: Z-Ż, Warszawa 1900–1927, s. 505.