kukułka: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
ku̇ku̇k |
m →kukułka ({{język polski}}): popr link |
||
Linia 32: | Linia 32: | ||
{{przykłady}} |
{{przykłady}} |
||
: (1.1) ''[[czasem|Czasami]] [[tylko]] [[przesuwać się|przesuwał się]] [[na]] [[horyzont|horyzoncie]], [[zazwyczaj]] [[przygarbiony]], [[skradać się|skradając się]] [[do]] [[jakiś|jakiegoś]] [[zwierz]]a [[z]] [[gatunek|gatunku]] [[turkawka|turkawki]], [[kukułka|kukułki]], [[żołna|żołny]], [[a]] [[nawet]] [[srokosz]]a [[lub]] [[trznadel|trznadla]].''<ref>S. Żeromski: ''[[s:Syzyfowe prace: Rozdział X|Syzyfowe prace]]''</ref> |
: (1.1) ''[[czasem|Czasami]] [[tylko]] [[przesuwać się|przesuwał się]] [[na]] [[horyzont|horyzoncie]], [[zazwyczaj]] [[przygarbiony]], [[skradać się|skradając się]] [[do]] [[jakiś|jakiegoś]] [[zwierz]]a [[z]] [[gatunek|gatunku]] [[turkawka|turkawki]], [[kukułka|kukułki]], [[żołna|żołny]], [[a]] [[nawet]] [[srokosz]]a [[lub]] [[trznadel|trznadla]].''<ref>S. Żeromski: ''[[s:Syzyfowe prace: Rozdział X|Syzyfowe prace]]''</ref> |
||
: (1.3) ''[[godzina|Godzina]] [[być|była]] [[późny|późna]]; [[w]] [[sala|sali]] [[przyległy|przyległej]] [[do]] [[kaplica|kaplicy]], [[na]] [[stary]]m [[gdański]]m [[zegar]]ze [[kukułka]] [[wykukać|wykukała]] [[chrapliwy]]m [[głos]]em [[godzina|godzinę]] [[drugi|drugą]] [[po]] [[północ]]y; [[wszędy]] [[panować|panowała]] [[głęboki|głęboka]] [[cisza]], [[przerywany|przerywana]] [[tylko]] [[odległy]]m [[szum]]em [[śnieżny|śnieżnej]] [[zawieja|zawiei]], [[wstrząsający|wstrząsającej]] [[ołowiany|ołowianą]] [[oprawa|oprawą]] [[okienko|okienek]] [[w]] [[kaplica|kaplicy]] [[i]] [[bolesny]]mi [[westchnienie|westchnieniami]] [[Hania|Hani]].''<ref>H. Sienkiewicz: ''[[s:Hania|Hania]]''</ref> |
: (1.3) ''[[godzina|Godzina]] [[być|była]] [[późny|późna]]; [[w]] [[sala|sali]] [[przyległy|przyległej]] [[do]] [[kaplica|kaplicy]], [[na]] [[stary]]m [[gdański]]m [[zegar]]ze [[kukułka]] [[wykukać|wykukała]] [[chrapliwy]]m [[głos]]em [[godzina|godzinę]] [[drugi|drugą]] [[po]] [[północ]]y; [[wszędy]] [[panować|panowała]] [[głęboki|głęboka]] [[cisza]], [[przerywany|przerywana]] [[tylko]] [[odległy]]m [[szum]]em [[śnieżny|śnieżnej]] [[zawieja|zawiei]], [[wstrząsający|wstrząsającej]] [[ołowiany|ołowianą]] [[oprawa|oprawą]] [[okienko|okienek]] [[w]] [[kaplica|kaplicy]] [[i]] [[bolesny]]mi [[westchnienie|westchnieniami]] [[Hania|Hani]].''<ref>H. Sienkiewicz: ''[[s:Hania (Sienkiewicz)|Hania]]''</ref> |
||
{{składnia}} |
{{składnia}} |
||
{{kolokacje}} |
{{kolokacje}} |
Wersja z 08:09, 2 cze 2013
kukułka (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) ornit. Cuculus canorus[1], ptak wędrowny podrzucający jaja do innych gniazd; zob. też kukułka (ptak) w Wikipedii
- (1.2) bot. bylina o gęstych kwiatach; zob. też kukułka (roślina) w Wikipedii
- (1.3) figurka ptaka w ściennych zegarach, wysuwająca się ze środka w równych odstępach czasu
- (1.4) spoż. rodzaj twardego, paskowanego cukierka z alkoholowym nadzieniem
- (1.5) daw., przen. nierządnica
- odmiana:
- (1.1-5)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik kukułka kukułki dopełniacz kukułki kukułek celownik kukułce kukułkom biernik kukułkę kukułki narzędnik kukułką kukułkami miejscownik kukułce kukułkach wołacz kukułko kukułki
- przykłady:
- (1.1) Czasami tylko przesuwał się na horyzoncie, zazwyczaj przygarbiony, skradając się do jakiegoś zwierza z gatunku turkawki, kukułki, żołny, a nawet srokosza lub trznadla.[2]
- (1.3) Godzina była późna; w sali przyległej do kaplicy, na starym gdańskim zegarze kukułka wykukała chrapliwym głosem godzinę drugą po północy; wszędy panowała głęboka cisza, przerywana tylko odległym szumem śnieżnej zawiei, wstrząsającej ołowianą oprawą okienek w kaplicy i bolesnymi westchnieniami Hani.[3]
- składnia:
- antonimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. kukułczę n, kukanie n
- czas. kukać, zakukać, wykukać
- przym. kukułczy, kukułkowy
- wykrz. kuku
- związki frazeologiczne:
- gdy kukułka na Jakuba kuka, w stodole będzie posucha • zazdrosny jak kukułka • gdy na świętego Jana kukułka zakuka, nadzieja na zboże pewno nas oszuka • nie wtenczas się pastucha szuka, kiedy kukułka zakuka
- etymologia:
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Ptaki
- zob. też kukułka w Wikipedii
- zob. też kukułka w Wikicytatach
- tłumaczenia:
- (1.5) zobacz listę tłumaczeń w haśle: nierządnica
- angielski: (1.1) cuckoo
- arabski: (1.1) وقواق
- duński: (1.1) gøg w
- hiszpański: (1.1) cuco m
- islandzki: (1.1) gaukur m
- jidysz: (1.1) קוקאַווקע ż (kukawke)
- kazachski: (1.1) көкек
- litewski: (1.1) gegužė ż
- łaciński: (1.1) cuculus m
- niemiecki: (1.1) Kuckuck m
- norweski (bokmål): (1.1) gjøk m
- nowogrecki: (1.1) κούκος m; (1.3) κούκος m
- rosyjski: (1.1) кукушка ż; (1.3) кукушка ż
- szwedzki: (1.1) gök w
- ukraiński: (1.1) зозуля ż
- wilamowski: (1.1) ku̇ku̇k m
- źródła:
- ↑ zob. też Cuculus canorus w katalogu gatunków
- ↑ S. Żeromski: Syzyfowe prace
- ↑ H. Sienkiewicz: Hania