zgniły

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

zgniły (język polski)[edytuj]

zgniłe (1.1) jabłko
wymowa:
IPA[ˈzʲɟɲiwɨ], AS[zʹǵńiu̯y], zjawiska fonetyczne: zmięk.
?/i
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) taki, który zgnił; także: charakterystyczny dla czegoś, co gnije lub zgniło
(1.2) o kolorze: mający brunatny odcień, wpadający w brąz
(1.3) taki, który uległ demoralizacji, zepsuty, parszywy
(1.4) gw. (Górny Śląsk) pot. leniwy[1]
odmiana:
(1.1-3)
przykłady:
(1.1) Piwo to tylko zgniły wywar ze zbóż i chmielu.
(1.3) Czym mogę służyć? mówi redaktor ozdobnym szeptem, wśród zgniłych uśmiesząt, pełnych obietnic sięgających jak można najdalej[2].
składnia:
kolokacje:
(1.1) zgniły owoc • zgniłe drewno • zgniła roślina • zgniłe mięso • zgniły zapach
(1.2) zgniła zieleń
(1.3) zgniłe towarzystwo • zgniłe układy • zgniły Zachód
synonimy:
(1.1) przegniły; gw. (Górny Śląsk) zgnity
(1.3) zepsuty, zdemoralizowany
antonimy:
(1.1) świeży
(1.3) porządny, cnotliwy
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. zgnilizna ż, zgnicie n
czas. zgnić dk., gnić ndk.
przym. gnilny
związki frazeologiczne:
zgniły kompromis
etymologia:
uwagi:
(1) Często używaną, lecz niepoprawną formą jest zgnity.
(1.1) Jest to szczątkowy imiesłów czynny[3].
tłumaczenia:
(1.4) zobacz listę tłumaczeń w haśle: leniwy
źródła:
  1. Marek Szołtysek, Ilustrowany słownik gwary śląskiej, Śląskie ABC, Rybnik 1999, ISBN 83-909286-4-7.
  2. Stefan Żeromski: Dzieje grzechu
  3. Kazimierz Nitsch, Archaizmy i nowotwory języka potocznego, „Język Polski” nr 4/1913, s.104.