boży

boży (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈbɔʒɨ], AS: [božy] ​

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) związany z bogiem/Bogiem

odmiana:

(1.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	boży		boża	boże	boży	boże
dopełniacz	bożego		bożej	bożego	bożych
celownik	bożemu		bożej	bożemu	bożym
biernik	bożego	boży	bożą	boże	bożych	boże
narzędnik	bożym		bożą	bożym	bożymi
miejscownik	bożym		bożej	bożym	bożych
wołacz	boży		boża	boże	boży	boże

przykłady:

(1.1) Nie bluźnijże, hetmanie zaporoski, na Boga i Jego najwyższą opiekę się powołując, bo zaiste gniew tylko boży i prędsze karanie na siebie ściągniesz.

składnia:

kolokacje:

(1.1) Boże Narodzenie • Baranek Boży • boże drzewko • opatrzność/sprawiedliwość boża • Boże Ciało • Matka Boża

synonimy:

(1.1) boski

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. przebóstwienie n, bozia ż, bożość ż, bóżnica ż, bóźnica ż, bożnica ż, bożyc m, Bóg m, bóg m, bogini ż, bóstwo n, bożek m

przym. boski, pobożny, zbożny

przysł. bosko

wykrz. przebóg, Boże

związki frazeologiczne:

zapominać o bożym świecie • palec boży • sąd boży • po bożemu • bicz boży • boża krówka • boża męka • boża rola • boża wola • iskra boża • z bożej łaski • słowo boże • pokój boży • cały boży dzień • boże rany • w złe serce duch boży nie wchodzi

etymologia:

uwagi:

(1.1) w tekstach nacechowanych religijnie oraz tradycyjnie w niewielkiej grupie związków wyrazowych spotyka się pisownię od dużej litery „Boży”

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) divine
• baskijski: (1.1) jainkotiar
• białoruski: (1.1) божы
• esperanto: (1.1) dia
• francuski: (1.1) divin
• interlingua: (1.1) divin, dive
• łaciński: (1.1) dīvīnus
• niemiecki: (1.1) göttlich
• rosyjski: (1.1) божий
• słowacki: (1.1) boží
• turecki: (1.1) tanrısal
• ukraiński: (1.1) божий
• włoski: (1.1) divino

źródła: