burzyć
Wygląd
(Przekierowano z burzyć się)
burzyć (język polski)
[edytuj]- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany (dk. zburzyć)
- (1.1) powodować rozpad czegoś budowanego
czasownik przechodni niedokonany (dk. wzburzyć)
- (2.1) powodować, że coś kłębi się, pieni się
- (2.2) wprowadzać niepokój; tracić spokój
- (2.3) gw. (Górny Śląsk) dobijać się, stukać, uderzać[1]
czasownik zwrotny niedokonany (dk. zburzyć się)
- (3.1) ulegać niszczeniu
- (3.2) biol. chem. kulin. ulegać fermentacji, intensywnie wydzielając pianę
czasownik zwrotny niedokonany (dk. wzburzyć się)
- (4.1) pienić się, kłębić się gwałtownie
- (4.2) tracić równowagę, gotować się w zdenerwowaniu
- (4.3) nie zgadzać się na co
- odmiana:
- [2] koniugacja VIb
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik burzyć czas teraźniejszy burzę burzysz burzy burzymy burzycie burzą czas przeszły m burzyłem burzyłeś burzył burzyliśmy burzyliście burzyli ż burzyłam burzyłaś burzyła burzyłyśmy burzyłyście burzyły n burzyłom burzyłoś burzyło tryb rozkazujący niech burzę burz niech burzy burzmy burzcie niech burzą pozostałe formy czas przyszły m będę burzył,
będę burzyćbędziesz burzył,
będziesz burzyćbędzie burzył,
będzie burzyćbędziemy burzyli,
będziemy burzyćbędziecie burzyli,
będziecie burzyćbędą burzyli,
będą burzyćż będę burzyła,
będę burzyćbędziesz burzyła,
będziesz burzyćbędzie burzyła,
będzie burzyćbędziemy burzyły,
będziemy burzyćbędziecie burzyły,
będziecie burzyćbędą burzyły,
będą burzyćn będę burzyło,
będę burzyćbędziesz burzyło,
będziesz burzyćbędzie burzyło,
będzie burzyćczas zaprzeszły m burzyłem był burzyłeś był burzył był burzyliśmy byli burzyliście byli burzyli byli ż burzyłam była burzyłaś była burzyła była burzyłyśmy były burzyłyście były burzyły były n burzyłom było burzyłoś było burzyło było forma bezosobowa czasu przeszłego burzono tryb przypuszczający m burzyłbym,
byłbym burzyłburzyłbyś,
byłbyś burzyłburzyłby,
byłby burzyłburzylibyśmy,
bylibyśmy burzyliburzylibyście,
bylibyście burzyliburzyliby,
byliby burzyliż burzyłabym,
byłabym burzyłaburzyłabyś,
byłabyś burzyłaburzyłaby,
byłaby burzyłaburzyłybyśmy,
byłybyśmy burzyłyburzyłybyście,
byłybyście burzyłyburzyłyby,
byłyby burzyłyn burzyłobym,
byłobym burzyłoburzyłobyś,
byłobyś burzyłoburzyłoby,
byłoby burzyłoimiesłów przymiotnikowy czynny m burzący, nieburzący ż burząca, nieburząca burzące, nieburzące n burzące, nieburzące imiesłów przymiotnikowy bierny m burzony, nieburzony burzeni, nieburzeni ż burzona, nieburzona burzone, nieburzone n burzone, nieburzone imiesłów przysłówkowy współczesny burząc, nie burząc rzeczownik odczasownikowy burzenie, nieburzenie
- przykłady:
- (1.1) Przypomnij, Panie, / synom Edomu, / dzień Jeruzalem, / kiedy oni mówili: «Burzcie, burzcie - / aż do jej fundamentów!»[3].
- składnia:
- synonimy:
- (1.1) demolować, niszczyć, roznosić, rozpirzać, rozwalać, rujnować, wyburzać
- (2.1) targać, wzburzać
- (2.2) naruszać, wzburzać
- (3.1) niszczyć się
- (3.2) fermentować, musować
- (4.1) kipieć, kotłować się, wrzeć, wzburzać się
- (4.2) gotować się, kipieć, wrzeć, wzburzać się
- (4.3) buntować się
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. burzliwość ż, burzycielstwo n, burzyciel m, burzycielka ż, zburzenie n, wzburzenie n, burzenie n, reg. pozn. burzowiny nmos
- czas. zburzyć dk.
- przym. burzycielski
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) demolish; (3.2) churn; (4.1) churn
- arabski: (4.2) جأش
- białoruski: (1.1) разбураць
- esperanto: (1.1) detrui; (4.1) muĝi
- interlingua: (3.2) fermentar
- włoski: (1.1) demolire, abbattere, distruggere, diroccare, sventrare; (2.2) agitare
- źródła:
- ↑ Słowniczek trudniejszych wyrazów gwarowych, w: Alina Kopoczek, Śpiewnik Macierzy Ziemi Cieszyńskiej, Cieszyn 1988, str. 375-380.
- ↑ Zygmunt Saloni, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Włodzimierz Gruszczyński, Danuta Skowrońska, Słownik gramatyczny języka polskiego na płycie CD, Warszawa 2012, ISBN 978-83-927277-2-9.
- ↑ Księga Psalmów 137,7, Biblia Tysiąclecia Online, Poznań 2003 (tłum. Augustyn Jankowski, Lech Stachowiak).
- ↑ Józef Birkenmajer, Spaźniać się czy spóźniać się, „Język Polski” nr 1, styczeń-luty 1923, s. 18, 19.