listopad: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
→‎listopad ({{język polski}}): dekategoryzacja regionalizmów
Linia 44: Linia 44:
{{składnia}}
{{składnia}}
{{kolokacje}}
{{kolokacje}}
: (1.1) [[w]] listopadzie; [[drugi]]ego listopada
: (1.1) [[w]] listopadzie • [[drugi]]ego listopada
{{synonimy}}
{{synonimy}}
{{antonimy}}
{{antonimy}}
Linia 53: Linia 53:
{{pokrewne}}
{{pokrewne}}
: {{przym}} [[listopadowy]]
: {{przym}} [[listopadowy]]
{{frazeologia}} zob. też: [[Aneks:Przysłowia polskie - czas|przysłowia o miesiącach]]
{{frazeologia}}
: zob. też: [[Aneks:Przysłowia polskie - czas|przysłowia o miesiącach]]
{{etymologia}}
{{etymologia}}
: od opadania na jesieni liści<ref name="Boryś" />; inne, dawne nazwy ''jedenastego miesiąca w roku'' to, za Taszyckim<ref>{{Taszycki1976|rozdział=rozdział XXIII, ''Nazwy miesięcy''|strony=136-137}}</ref>: [[grudzień]], [[pajęcznik]], [[październik]], [[wrzesień]]
: od opadania na jesieni liści<ref name="Boryś" />; inne, dawne nazwy ''jedenastego miesiąca w roku'' to, za Taszyckim<ref>{{Taszycki1976|rozdział=rozdział XXIII, ''Nazwy miesięcy''|strony=136-137}}</ref>: [[grudzień]], [[pajęcznik]], [[październik]], [[wrzesień]]
Linia 72: Linia 73:
* amharski: (1.1) [[ኖቬምበር]] (novembär)
* amharski: (1.1) [[ኖቬምበር]] (novembär)
* angielski: (1.1) [[November]]
* angielski: (1.1) [[November]]
* arabski: (1.1) [[نوفمبر]] {{m}} (nufímbir, nūfambar), ''kalendarz asyryjski'' [[تشرين الثاني]] {{m}} (tišrīnu ṯ-ṯānī), {{algierarab}} [[نوفمبر]] {{m}} (nūfambir), {{egiparab}} [[نوفمبر]] {{m}} (novamber), {{hasarab}} [[نوفمبر]] {{m}} (nūfambir), {{lewantarab}} [[تشرين الثاني]] {{m}} (tišrīn (a)ṯ-ṯānī), {{libijarab}} [[الحرث]] {{m}} (al-ḥarṯ), {{marokarab}} [[نونبر]] {{m}} (nuwanbir), {{tunezarab}} [[نوفمبر]] {{m}} (nūfambir)
* arabski: (1.1) [[نوفمبر]] {{m}} (nufímbir, nūfambar), ''kalendarz asyryjski'' [[تشرين الثاني]] {{m}} (tišrīnu ṯ-ṯānī), {{algierarab|[[نوفمبر]] {{m}} (nūfambir)}}, {{egiparab|[[نوفمبر]] {{m}} (novamber)}}, {{hasarab|[[نوفمبر]] {{m}} (nūfambir)}}, {{lewantarab|[[تشرين الثاني]] {{m}} (tišrīn (a)ṯ-ṯānī)}}, {{libijarab|[[الحرث]] {{m}} (al-ḥarṯ)}}, {{marokarab|[[نونبر]] {{m}} (nuwanbir)}}, {{tunezarab|[[نوفمبر]] {{m}} (nūfambir)}}
* aramejski: (1.1) [[ܬܫܪܝܢ ܐܚܪܝ]] {{m}} (tešrī[n] [ʾ]ḥərāy), ''neo-aramejski zachodni'' [[ܬܫܪܝܢ ܐܚܪܝ]] {{m}} (tešrī[n] [ʾ]ḥərō̹y)
* aramejski: (1.1) [[ܬܫܪܝܢ ܐܚܪܝ]] {{m}} (tešrī[n] [ʾ]ḥərāy), ''neo-aramejski zachodni'' [[ܬܫܪܝܢ ܐܚܪܝ]] {{m}} (tešrī[n] [ʾ]ḥərō̹y)
* asamski: (1.1)
* awarski: (1.1) [[ноябрь]] (nojabr')
* awarski: (1.1) [[ноябрь]] (nojabr')
* azerski: (1.1) [[noyabr]] / ''dialekt południowy'' [[نویابر]] / {{daw}} нојабр
* azerski: (1.1) [[noyabr]] / ''dialekt południowy'' [[نویابر]] / {{daw}} нојабр

Wersja z 01:12, 22 lis 2019

Podobna pisownia Podobna pisownia: listopȧd

listopad (język polski)

wymowa:
​?/i, IPA: [lʲiˈstɔpat], AS: [lʹistopat], zjawiska fonetyczne: zmięk.• wygł.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) jedenasty miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego); zob. też listopad w Wikipedii
(1.2) daw. opadanie liści[1]
(1.3) st.pol. dziesiąty lub jedenasty miesiąc[2]
odmiana:
(1.1)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianowniklistopadlistopady
dopełniaczlistopadalistopadów
celowniklistopadowilistopadom
bierniklistopadlistopady
narzędniklistopademlistopadami
miejscowniklistopadzielistopadach
wołaczlistopadzielistopady
(1.2)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianowniklistopadlistopady
dopełniaczlistopadu[1]listopadów
celowniklistopadowilistopadom
bierniklistopadlistopady
narzędniklistopademlistopadami
miejscowniklistopadzielistopadach
wołaczlistopadzielistopady
przykłady:
(1.1) Pierwszego listopada odwiedziliśmy groby naszych bliskich.
składnia:
kolokacje:
(1.1) w listopadzie • drugiego listopada
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. listopadowy
związki frazeologiczne:
zob. też: przysłowia o miesiącach
etymologia:
od opadania na jesieni liści[3]; inne, dawne nazwy jedenastego miesiąca w roku to, za Taszyckim[4]: grudzień, pajęcznik, październik, wrzesień
uwagi:
W polszczyźnie w znaczeniu (1.1) od XV w.[3]
Niepoprawne jest wyrażenie w miesiącu listopadzie; poprawnie: w listopadzie.
Gdy podajemy datę, używamy wyrazu listopad w dopełniaczu, a nie w mianowniku, np. pierwszy listopada, nie pierwszy listopad[5].
zob. też listopad w Wikicytatach
zobacz też: styczeń • luty • marzec • kwiecień • maj • czerwiec • lipiec • sierpień • wrzesień • październik • listopad • grudzień
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ 1,0 1,1 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Listopad” w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. II: H-M, Warszawa 1900–1927, s. 750.
  2. ↑ Zenon Klemensiewicz, Historia języka polskiego, PWN, Warszawa 2002, s. 119.
  3. ↑ 3,0 3,1 Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1, s. 289.
  4. ↑ rozdział XXIII, Nazwy miesięcy w: Najdawniejsze zabytki języka polskiego, oprac. Witold Taszycki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1976, s. 136-137.
  5. ↑ Jan Miodek, Sienkiewicza 30, mieszkania 5, w: Odpowiednie dać rzeczy słowo. Szkice o współczesnej polszczyźnie, Wrocław 1987.

listopad (język chorwacki)

wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) październik
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
zobacz też: siječanj • veljača • ožujak • travanj • svibanj • lipanj • srpanj • kolovoz • rujan • listopad • studeni • prosinac
źródła:

listopad (język czeski)

wymowa:
podział przy przenoszeniu wyrazu: li•s•to•pad
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

(1.1) listopad
odmiana:
(1.1)
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianowniklistopadlistopady
dopełniaczlistopadulistopadů
celowniklistopadulistopadům
bierniklistopadlistopady
wołaczlistopadelistopady
miejscowniklistopadulistopadech
narzędniklistopademlistopady
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) przest. listopád
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. listopád m, listopadka ż
przym. listopadový
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1) pol. listopad
uwagi:
(1.1) zobacz też: leden • únor • březen • duben • květen • červen • červenec • srpen • září • říjen • prosinec
źródła:

listopad (język wilamowski)

wymowa:
​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) listopad
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
(1.1) zobacz też: styćyń • lüty • mjeca • kwjećyń • mȧja • ćerwjyc • lipjyc • oügus • september • paźdźjernik • listopad • grüdźjyń
źródła:
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=listopad&oldid=7158373”