wał

wał (język polski)

wał (1.1) przeciwpowodziowy

wał (1.2)

wał (1.3)

wymowa:

IPA: [vaw], AS: [vau̯]

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) rodzaj nasypu, usypisko z ziemi, naturalne lub sztuczne

(1.2) narzędzie w kształcie walca osadzonego w ramie na osi, służące do ugniatania i wyrównywania gruntu, nawierzchni dróg itp.

(1.3) techn. element maszyny w kształcie długiego walca, służący do przekazywania obrotów

(1.4) przest. fala

(1.5) pot. akt oszustwa

(1.6) anat. naturalne zgrubienie lub wyniosłość na ciele, zwłaszcza kostna

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(2.1) przen. obraź. ktoś naiwny lub głupi

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(3.1) wulg. penis

odmiana:

(1.1-6)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	wał	wały
dopełniacz	wału	wałów
celownik	wałowi	wałom
biernik	wał	wały
narzędnik	wałem	wałami
miejscownik	wale	wałach
wołacz	wale	wały

(2.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	wał	wały
dopełniacz	wała	wałów
celownik	wałom	wałom
biernik	wała	wałów
narzędnik	wałem	wałami
miejscownik	wale	wałach
wołacz	wale	wały

(3.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	wał	wały
dopełniacz	wała	wałów
celownik	wałom	wałom
biernik	wała	wały
narzędnik	wałem	wałami
miejscownik	wale	wałach
wołacz	wale	wały

przykłady:

składnia:

(1.5) wał na + Ms.

kolokacje:

(1.1) wał przeciwpowodziowy

(1.2) wyrównywać wałem

(1.3) wał korbowy • wał napędowy • wał rozrządu / rozrządczy • wał transmisyjny

(1.5) robić/kręcić wały

(1.6) wał nadoczodołowy • wał paznokciowy/okołopaznokciowy

(2.1) zrobić z kogoś wała

synonimy:

(1.2) walec

(1.5) przekręt, szwindel, wałek

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. wałowanie n, wałkowanie n, obwałowanie n

zdrobn. wałek m, wałeczek m

czas. wałować ndk., wałkować ndk., obwałować dk., obwałowywać ndk.

przym. wałowy, przywałowy, wałkowy, walcowaty

związki frazeologiczne:

wykręcić wała • takiego wała, jak Polska cała

etymologia:

(1.1) śwn. wal → mur obronny, wał < łac. vāllum → wał, palisada

(1.2-3) rzecz. odczas. od prasł. *valiti → toczyć

uwagi:

tłumaczenia:

(2.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: głupiec

• angielski: (1.1) rampart; (1.2) roller
• baskijski: (1.2) alper
• białoruski: (1.1) вал m; (1.3) вал m; (1.4) вал m
• esperanto: (1.1) remparo; (1.3) ŝafto
• kaszubski: (1.1) dama ż
• luksemburski: (1.3) Achs ż
• niemiecki: (1.1) Wall m; (1.3) Welle
• rosyjski: (1.1) вал m; (1.3) вал m
• rumuński: (1.3) val n
• ukraiński: (1.1) вал m; (1.3) вал m
• włoski: (1.1) terrapieno m, argine m; (1.2) albero m, biella ż

źródła:

wał (język jaćwieski)

wymowa:

znaczenia:

czasownik

(1.1) było (3 os. lp przesz. od niepoświadczonego bezokolicznika o znaczeniu być)

odmiana:

(1.1) 1 os. lp ter. irm

(1.1) 1 os. lp przysz. bus

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

zapożyczenie bałtofińskie, por. fiń. oli, liw. vȯļ, kpv. вӧлі (völi)

uwagi:

źródła: