gruby

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: grubby

gruby (język polski)[edytuj]

gruby (1.1) kot
gruba (1.2) mata
wymowa:
IPA[ˈɡrubɨ], AS[gruby] ?/i
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) otyły
(1.2) mający dużą grubość, średnicę
(1.3) st.pol.[1] wulgarny, prostacki, nieokrzesany, grubiański
(1.4) przest. twarda lub pochylona spółgłoska
(1.5) o odzieży: ciepły
(1.6) o głosie: niski

rzeczownik, forma fleksyjna

(2.1) gw. (Górny Śląsk)[2] M. lm od: gruba
odmiana:
(1.1-2), (1.5-6)
(1.3) nie występuje
przykłady:
(1.1) Był taki gruby, że z trudem się poruszał.
(1.2) Z sufitu zwisały jakieś grube kable.
(1.3) Tego prymitywa bawiły tylko grube żarty.
(1.5) Załóż coś grubszego, bo zapowiadali przymrozki.
(1.6) W słuchawce odezwał się gruby głos.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) tęgi, zażywny, korpulentny, tłusty; pot. opasły, spasiony, utuczony; eufem. puszysty, pulchny, okrągły, przy kości, dobrze zbudowany; gw. (Śląsk Cieszyński) pencaty
antonimy:
(1.1) chudy, szczupły
(1.2) cienki
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
(1.1-2) rzecz. grubość ż, grubas m, grubaska ż
(1.3) rzecz. grubianin; przym. grubiański
związki frazeologiczne:
gruba rybagrube pieniądzegruba forsagruba sprawagruby jak beczkagruby jak świniagruby zwierzgruba zwierzynagrube kłamstwomieć grubą skóręz grubej ruryszyty grubymi nićmi
etymologia:
uwagi:
(1.1) określenie nacechowane raczej negatywnie, nieuprzejme
tłumaczenia:
źródła:
  1. Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Felicja Wysocka, Mały słownik zaginionej polszczyzny, red. nauk. Felicja Wysocka, Wydawnictwo LEXIS, Kraków 2003, ISBN 83-89425-20-3.
  2. Norbert Bonczyk, Wincenty Ogrodziński (oprac.), Stary Kościół Miechowski, Katowice 1936, s. 181.