cichnąć
Wygląd
cichnąć (język polski)
[edytuj]- wymowa:
-
- znaczenia:
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. ścichnąć)
- (1.1) stawać się stopniowo coraz cichszym lub słabiej słyszalnym
- (1.2) przestawać rozmawiać, wydawać dźwięki lub czynić gwar
- (1.3) uspokajać się lub stawać się mniej intensywnym (np. o żywiołach)
- (1.4) przen. przestawać być obiektem zainteresowania społeczeństwa
- odmiana:
- (1.1-4)[1] koniugacja Vc
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik cichnąć czas teraźniejszy cichnę cichniesz cichnie cichniemy cichniecie cichną czas przeszły m cichłem / rzad. cichnąłem cichłem / rzad. cichnąłemś cichł / rzad. cichnął cichli / rzad. cichnęliśmy cichli / rzad. cichnęliście cichli / rzad. cichnęli ż cichłam / rzad. cichnęłam cichłaś / rzad. cichnęłaś cichła / rzad. cichnęła cichłyśmy / rzad. cichnęłyśmy cichłyście / rzad. cichnęłyście cichły / rzad. cichnęły n cichłom / rzad. cichnęłom cichłoś / rzad. cichnęłoś cichło / rzad. cichnęło tryb rozkazujący niech cichnę cichnij niech cichnie cichnijmy cichnijcie niech cichną pozostałe formy czas przyszły m będę cichł / rzad. będę cichnął będziesz cichł / rzad. będziesz cichnął będzie cichł / rzad. będzie cichnął będziemy cichli / rzad. będziemy cichnęli będziecie cichli / rzad. będziecie cichnęli będą cichli / rzad. będą cichnęli ż będę cichła / rzad. będę cichnęła będziesz cichła / rzad. będziesz cichnęła będzie cichła / rzad. będzie cichnęła będziemy cichły / rzad. będziemy cichnęły będziecie cichły / rzad. będziecie cichnęły będą cichły / rzad. będą cichnęły n będę cichło / rzad. będę cichnęło będziesz cichło / rzad. będziesz cichnęło będzie cichło / rzad. będzie cichnęło forma bezosobowa czasu przeszłego cichnięto tryb przypuszczający m cichłbym / rzad. cichnąłbym cichłbyś / rzad. cichnąłbyś cichłby / rzad. cichnąłby cichlibyśmy / rzad. cichnęlibyśmy cichlibyście / rzad. cichnęlibyście cichliby / rzad. cichnęliby ż cichłabym / rzad. cichnęłabym cichłabyś / rzad. cichnęłabyś cichłaby / rzad. cichnęłaby cichlibyśmy / rzad. cichnęlibyśmy cichlibyście / rzad. cichnęlibyście cichliby / rzad. cichnęliby n cichło / rzad. cichnęłobym,
byłobym cichło / rzad. cichnęłocichło / rzad. cichnęłobyś,
byłobyś cichło / rzad. cichnęłocichłoby / rzad. cichnęłoby imiesłów przymiotnikowy czynny m cichnący, niecichnący ż cichnąca, niecichnąca cichnące, niecichnące n cichnące, niecichnące imiesłów przysłówkowy współczesny cichnąc, nie cichnąc rzeczownik odczasownikowy cichnięcie, niecichnięcie
- przykłady:
- (1.1) Łagodny, pomyślny wiatr cichł powoli, aż wreszcie żagle obwisły jak bezsilne ręce strudzonego robotnika[2].
- (1.2) Obaj dziwnie cichli na dźwięk słowa "Inkwizycja"[3].
- (1.3) Mijały godziny. Cichła burza. Kilku żeglarzy wychyliło się spod pokładu i usiłowało przebić wzrokiem ciemności[4].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) muzyka cichnie • odgłosy cichną
- (1.3) morze / wiatr / burza cichnie
- (1.4) sprawa / temat cichnie
- synonimy:
- (1.1) uciszać się, ściszać się, przycichać, ścichać, ucichać, głuchnąć
- (1.2) milknąć, niemieć
- (1.4) przycichać
- antonimy:
- (1.1) głośnieć
- (1.2) rozgadywać się
- hiperonimy:
- (1.2) przestawać
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. cisza ż, cichość ż
- czas. przyciszyć dk., przycichać ndk., wyciszyć dk., wyciszać ndk., uciszać ndk., uciszyć dk.
- przym. cichy, zaciszny
- przysł. cicho, cichaczem, cichcem, zacisznie
- wykrz. cicho, cisza
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- (1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: milczeć
- angielski: (1.1) quieten; (1.2) quieten, clam up; (1.3) quieten, taper off, still, calm; (1.4) taper off
- francuski: (1.3) calmir
- źródła:
- ↑ Hasło „cichnąć” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
- ↑ Halina Rudnicka, Uczniowie Spartakusa, 1951, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
- ↑ Andrzej Sapkowski, Narrenturm, 2002, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
- ↑ Gracjan Bojar-Fijałkowski, O zbójcach z Góry Chełmskiej i inne legendy o Koszalinie, 2006, Narodowy Korpus Języka Polskiego.