wschodzić: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Olafbot (dyskusja | edycje)
zmiana "=[[" na "= [[", zmienionych linków: 7, podział sekcji na linie
Olafbot (dyskusja | edycje)
podział sekcji na linie
Linia 22: Linia 22:
: (1.3) [[rozpocząć się]], [[zacząć się]], [[nadejść]], [[wziąć]] [[początek]]
: (1.3) [[rozpocząć się]], [[zacząć się]], [[nadejść]], [[wziąć]] [[początek]]
: (1.4) {{pot}} [[uśmiechać się]], {{pot}} [[dopisywać]]
: (1.4) {{pot}} [[uśmiechać się]], {{pot}} [[dopisywać]]
{{antonimy}} (1.1) [[zachodzić]]
{{antonimy}}
: (1.1) [[zachodzić]]
{{pokrewne}}
{{pokrewne}}
: {{czas}} {{ndk}} {{przest}} [[wschadzać]]<ref name="Karłowicz"></ref>, {{dk}} [[wzejść]], {{starop}} [[wznijść]]<ref name="Karłowicz"></ref>, {{przest}} [[wzniść]]<ref name="Karłowicz"></ref>, {{gwara}} [[wzić]]<ref name="Karłowicz"></ref>
: {{czas}} {{ndk}} {{przest}} [[wschadzać]]<ref name="Karłowicz"></ref>, {{dk}} [[wzejść]], {{starop}} [[wznijść]]<ref name="Karłowicz"></ref>, {{przest}} [[wzniść]]<ref name="Karłowicz"></ref>, {{gwara}} [[wzić]]<ref name="Karłowicz"></ref>

Wersja z 10:55, 6 wrz 2010

wschodzić (język polski)

wymowa:
IPA[ˈfsxɔʥ̑iʨ̑], AS[fsχoʒ́ić], zjawiska fonetyczne: zmięk.utr. dźw.
znaczenia:

czasownik nieprzechodni

(1.1) wychodzić zza horyzontu, zjawiać się na niebie (głównie o ciałach niebieskich)
(1.2) (o roślinach) kiełkować, wyjść z ziemi
(1.3) przest. rozpocząć się, nadejść, wziąć początek[1]
(1.4) przest. przen. uśmiechać się komuś (gdy dopisuje mu szczęście)[1]
odmiana:
koniugacja VIa wschodz|ić; dk. wzejść
przykłady:
(1.1) W lecie Słońce wschodzi wcześniej niż w zimie.
(1.1) Księżyc na nowiu wschodzi zza gór grzbietów... (G. G. Byron: Giaur, tłum. A. Mickiewicz)
(1.1) Jeno gdzieś na krańcach zaczynały wschodzić łuny dalekich pożarów. (W. S. Reymont: Rok 1794)
(1.2) U nas w ogródku zaczyna wschodzić zieloniutka trawa.
(1.3) Wschodzi nowy rok, więc życzmy sobie by był lepszy od poprzedniego.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) świtać (jedynie o Słońcu)
(1.2) kiełkować
(1.3) rozpocząć się, zacząć się, nadejść, wziąć początek
(1.4) pot. uśmiechać się, pot. dopisywać
antonimy:
(1.1) zachodzić
wyrazy pokrewne:
czas. ndk. przest. wschadzać[1], dk. wzejść, st.pol. wznijść[1], przest. wzniść[1], gw. wzić[1]
rzecz. wschód
przym. wschodni
związki frazeologiczne:
wschodząca gwiazda, ktoś wschodzi, gdzie go nie posieli (= ktoś wschodzi, gdzie go nie posieją), rynek wschodzący
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „wzejść” w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. VII: T-Y, Warszawa 1900–1927, s. 1134.
  2. Hasło „wschodzić” w: Tadeusz Grzebieniowski, Langenscheidt Polish Pocket Dictionary, Langenscheidt, 1990, ISBN 9780887291098, s. 745.
  3. Hasło „wschodzić” w: Stanisław Walewski, Langenscheidta kieszonkowy słownik polsko-niemiecki i niemiecko-polski, Langenscheidt, 1995, ISBN 3-468-11260-2, s. 517.