widzieć

widzieć (język polski)

wymowa:

​, IPA: [ˈvʲiʥ̑ɛ̇ʨ̑], AS: [vʹiʒ́ėć], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany

(1.1) odbierać bodźce wzrokowe

(1.2) spotykać się

(1.3) mieć dany pogląd na coś/kogoś

(1.4) st.pol. widać

odmiana:

(1.1-3) koniugacja VIIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		widzieć
czas teraźniejszy		widzę	widzisz	widzi	widzimy	widzicie	widzą
czas przeszły	m	widziałem	widziałeś	widział	widzieliśmy	widzieliście	widzieli
	ż	widziałam	widziałaś	widziała	widziałyśmy	widziałyście	widziały
	n	widziałom	widziałoś	widziało
tryb rozkazujący		niech widzę	widź	niech widzi	widźmy	widźcie	niech widzą
pozostałe formy czas przyszły m będę widział, będę widzieć będziesz widział, będziesz widzieć będzie widział, będzie widzieć będziemy widzieli, będziemy widzieć będziecie widzieli, będziecie widzieć będą widzieli, będą widzieć ż będę widziała, będę widzieć będziesz widziała, będziesz widzieć będzie widziała, będzie widzieć będziemy widziały, będziemy widzieć będziecie widziały, będziecie widzieć będą widziały, będą widzieć n będę widziało, będę widzieć będziesz widziało, będziesz widzieć będzie widziało, będzie widzieć czas zaprzeszły m widziałem był widziałeś był widział był widzieliśmy byli widzieliście byli widzieli byli ż widziałam była widziałaś była widziała była widziałyśmy były widziałyście były widziały były n widziałom było widziałoś było widziało było forma bezosobowa czasu przeszłego widziano tryb przypuszczający m widziałbym, byłbym widział widziałbyś, byłbyś widział widziałby, byłby widział widzielibyśmy, bylibyśmy widzieli widzielibyście, bylibyście widzieli widzieliby, byliby widzieli ż widziałabym, byłabym widziała widziałabyś, byłabyś widziała widziałaby, byłaby widziała widziałybyśmy, byłybyśmy widziały widziałybyście, byłybyście widziały widziałyby, byłyby widziały n widziałobym, byłobym widziało widziałobyś, byłobyś widziało widziałoby, byłoby widziało imiesłów przymiotnikowy czynny m widzący, niewidzący ż widząca, niewidząca widzące, niewidzące n widzące, niewidzące imiesłów przymiotnikowy bierny m widziany, niewidziany widziani, niewidziani ż widziana, niewidziana widziane, niewidziane n widziane, niewidziane imiesłów przysłówkowy współczesny widząc, nie widząc rzeczownik odczasownikowy widzenie, niewidzenie

przykłady:

(1.1) Widzę tłustą plamę na jej sukni; ciekawe, czy inni goście też ją widzą.

(1.2) Nie widziałam Pauliny od lat.

(1.3) Jakoś nie widzę go w roli kierownika…

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) dostrzegać, zauważać

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. widok m, widownia ż, widz m, widzialność ż, widoczność ż, widziadło n, widzenie n, widywanie n

czas. widywać ndk.

przym. widoczny, widzialny

przysł. widocznie

partyk. widocznie

związki frazeologiczne:

a widzisz • jak cię widzą, tak cię piszą • w Rzymie być, a papieża nie widzieć • widzieć białe myszki • widzieć jak na dłoni • widzieć koniec swojego nosa • widzieć w kimś cały świat • widzieć źdźbło w oku bliźniego, a belki we własnym nie widzieć • choć nikt nie widzi, nie czyń, czym się Bóg albo rozum brzydzi

etymologia:

od prasł. *vidĕti

por. chorw. vidjeti, czes. vidět, dłuż. wiźeś, głuż. widźeć, kasz. widzec, ros. видеть, słc. vidieť i słń. videti

uwagi:

tłumaczenia:

• abchaski: (1.1) абара
• albański: (1.1) shikoj, shoh; (1.2) shikoj, shoh; (1.3) shikoj, shoh
• angielski: (1.1) see; (1.2) see; (1.3) see
• arabski: (1.1) شاهد, بصر, شاف ,رأى ,نظر
• baskijski: (1.1) ikusi
• białoruski: (1.1) бачыць
• bułgarski: (1.1) виждам
• chorwacki: (1.1) vidjeti
• dolnołużycki: (1.1) wiźeś
• duński: (1.1) se; (1.2) se; (1.3) se
• esperanto: (1.1) vidi
• fiński: (1.1) nähdä
• francuski: (1.1) voir; (1.2) voir; (1.3) voir
• górnołużycki: (1.1) widźeć
• hiszpański: (1.1) ver; (1.2) ver; (1.3) ver
• holenderski: (1.1) zien
• islandzki: (1.1) sjá
• japoński: (1.1) 見る(みる)
• jidysz: (1.1) זען (zen); (1.2) זען (zen)
• kataloński: (1.1) veure
• kazachski: (1.1) көру, қарау
• koreański: (1.1) 보다
• łaciński: (1.1) videre
• macedoński: (1.1) гледа
• niemiecki: (1.1) sehen
• norweski (bokmål): (1.1) se
• nowogrecki: (1.1) βλέπω; (1.2) βλέπω; (1.3) βλέπω
• ormiański: (1.1) տեսնել
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1) , nie widzieć:  ,    
• rosyjski: (1.1) видеть
• słowacki: (1.1) vidieť
• szwedzki: (1.1) se; (1.2) se
• tahitański: (1.1) ʻite
• tajski: (1.1) ดู, แล
• turecki: (1.1) görmek
• tybetański: (1.1) བལྟ
• ukraiński: (1.1) бачити
• walijski: (1.1) gweld
• wilamowski: (1.1) zān, zaon

źródła: