adaptacja
adaptacja (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) przystosowanie do nowego sposobu użytkowania, przeróbka
- (1.2) efekt (dzieło, przedmiot, budynek) dokonanej adaptacji (1.1)
- (1.3) biol. przystosowanie się organizmu do nowych warunków; zob. też adaptacja (biologia) w Wikipedii
- (1.4) dostosowanie się organów do sytuacji
- (1.5) psych. przystosowanie się do nowej sytuacji
- odmiana:
- (1.1-5)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik adaptacja adaptacje dopełniacz adaptacji adaptacji / przest. adaptacyj[1] celownik adaptacji adaptacjom biernik adaptację adaptacje narzędnik adaptacją adaptacjami miejscownik adaptacji adaptacjach wołacz adaptacjo adaptacje
- przykłady:
- (1.3) Owady występują w tak wielkich liczbach nie tylko przez łatwość adaptacji do najróżniejszych warunków, ale także dzięki swojej fantastycznej płodności[2].
- składnia:
- (1.1) adaptacja + D. (czegoś) + na + B. (coś)[3]
- (1.3-5) adaptacja + D. (czegoś) + do + D. (jakichś funkcji/potrzeb)[3]
- synonimy:
- (1.1-2) przeróbka
- antonimy:
- (1.5) niedostosowanie, nieprzystosowanie, niedopasowanie, odstawanie
- hiperonimy:
- (1.1,3-5) dostosowanie, przystosowanie[4][uwaga 1]
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. adaptacyjność ż, adaptator m, adaptatorka ż, adaptowanie n, zaadaptowanie n
- czas. adaptować ndk., zaadaptować dk.
- przym. adaptacyjny, adaptatywny, adaptatorski
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- niem. Adaptation, ang. adaptation, franc. adaptation[5] z łac. adaptatio – przystosowanie[6]
- uwagi:
- (1.1) niektóre źródła słownikowe uznają strukturę składniową z użyciem przyimka „pod” za błędną, zalecając zamiast niej stosowanie konstrukcji z przyimkiem „na”[3].
- ↑ Niektóre słowniki przestrzegają przed stosowaniem konstrukcji adaptacja i przystosowanie, adaptacja i dostosowanie, przystosowanie i adaptacja lub też dostosowanie i adaptacja, ze względu na bliskoznaczność obu wyrazów tworzących zestawienie. Należy więc stosować w wypowiedzi tylko jedno z tych słów, czyli: adaptacja / przystosowanie / dostosowanie.
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) adaptation
- białoruski: (1.1) адаптацыя ż; (1.3) адаптацыя ż
- bułgarski: (1.3) адаптация ż
- czeski: (1.2) adaptace ż
- esperanto: (1.1) adapto, alĝustigo, akomodo
- hiszpański: (1.1) adaptación ż; (1.2) adaptación ż; (1.3) adaptación ż; (1.4) adaptación ż; (1.5) adaptación ż
- kaszubski: (1.1) adaptacjô ż; (1.2) adaptacjô ż
- kataloński: (1.1) adaptació ż; (1.2) adaptació ż; (1.3) adaptació ż; (1.4) adaptació ż; (1.5) adaptació ż
- łaciński: (1.1) accommodatio ż
- szwedzki: (1.1) adaptation w, adaption w, anpassning w
- ukraiński: (1.3) адаптація ż
- włoski: (1.1) adattamento m; (1.2) adattamento m; (1.3) adattamento m; (1.4) adattamento m; (1.5) adattamento m
- źródła:
- ↑
Hasło „adaptacja” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
- ↑ Władysław Kopaliński, Trzeci kot w worku czyli rozmaitość świata, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1982, s.55
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Hasło „adaptacja” w: Ewa Rudnicka, Marek Zboralski, Praktycznie najlepszy słownik błędów językowych. Słowa, zdania, wyrażenia (tworzenie i stosowanie), Agencja NOMEN, Poznań 2020, ISBN 978-83-959212-0-9, s. 13.
- ↑ Hasło „adaptacja” w: Ewa Rudnicka, Marek Zboralski, Praktycznie najlepszy słownik błędów językowych. Słowa, zdania, wyrażenia (tworzenie i stosowanie), Agencja NOMEN, Poznań 2020, ISBN 978-83-959212-0-9, s. 14.
- ↑
Hasło „adaptacja” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Andrzej Markowski, Radosław Pawelec, Kieszonkowy słownik wyrazów obcych, Langenscheidt, Warszawa 2007, ISBN 9788374763387.
