Wikisłownik:Zasady tworzenia haseł/Odmiana: Różnice pomiędzy wersjami
wydzielenie skandynawskich |
m →rzeczowniki bez liczby pojedynczej i mnogiej: korespondencja między znaczeniami i terminami była na krzyż |
||
| Linia 49: | Linia 49: | ||
====rzeczowniki bez liczby pojedynczej i mnogiej==== |
====rzeczowniki bez liczby pojedynczej i mnogiej==== |
||
Istnieją rzeczowniki, które |
Istnieją rzeczowniki, które posiadają tylko liczbę pojedynczą ([[w:Singulare tantum|singulare tantum]]) albo tylko liczbę mnogą ([[w:Plurale tantum|plurale tantum]]). Zaznaczamy to w następujący sposób (tu przykład dla języka polskiego, ale oba typy rzeczowników są wspólne dla wielu języków): |
||
<pre> |
<pre> |
||
Wersja z 20:47, 9 gru 2009
Ta strona jest rozwinięciem strony Zasady tworzenia haseł i zawiera informacje, jak powinien wyglądać opis odmiany hasła.
Zasady ogólne
Staramy się nie wypisywać każdego wyrazu odmiany, a jedynie jego część nieodmienną. Część wyrazu, która się nie odmienia, od części odmiennej oddzielamy znakiem |. Później część tę zastępujemy tyldą ~.
Sposób zapisu odmiany zależy zarówno od języka, jak i od części mowy.
rzeczowniki
Przy rzeczownikach wypisujemy najpierw formy liczby pojedynczej, a następnie mnogiej. W ramach liczby pojedynczej wypisujemy po kolei formy wszystkich przypadków (nazw przypadków nie zapisujemy), oddzielając je przecinkami. Następnie, po średniku wypisujemy po kolei formy liczby mnogiej. Nie wypisujemy rodzajników (wyjątek: rzeczowniki niemieckie), przedimków itp. Jeżeli odmiana jest w miarę regularna, wypisujemy tylko pełną formę mianownika liczby pojedynczej.
Przykład:
- lp odmian|a, ~y, ~ie, ~ę, ~ą, ~ie, ~o; lm ~y, ~, ~om, ~y, ~ami, ~ach, ~y
{{lp}} odmian|a, ~y, ~ie, ~ę, ~ą, ~ie, ~o; {{lm}} ~y, ~, ~om, ~y, ~ami, ~ach, ~y
Zwróć uwagę, że nie dodajemy wykrzyknika przy wołaczu.
Przykład odpowiada tabelce:
| przypadek | liczba pojedyncza | liczba mnoga |
|---|---|---|
| mianownik | odmiana | odmiany |
| dopełniacz | odmiany | odmian |
| celownik | odmianie | odmianom |
| biernik | odmianę | odmiany |
| narzędnik | odmianą | odmianami |
| miejscownik | odmianie | odmianach |
| wołacz | odmiano | odmiany |
rzeczowniki bez liczby pojedynczej i mnogiej
Istnieją rzeczowniki, które posiadają tylko liczbę pojedynczą (singulare tantum) albo tylko liczbę mnogą (plurale tantum). Zaznaczamy to w następujący sposób (tu przykład dla języka polskiego, ale oba typy rzeczowników są wspólne dla wielu języków):
''rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy''
...
{{odmiana}} (1.1) {{blp}}; {{lm}} widł|y, ...
''rzeczownik, rodzaj żeński''
...
{{odmiana}} (1.1) {{lp}} odzież, ...; {{blm}}
Uwaga: nie każdy rzeczownik, który dotyczy czegoś, co nie może mieć dwóch egzemplarzy, nie ma przez to liczby mnogiej. Na przykład Europa, Azja, Afryka i wiele innych słów tego typu ma liczbę mnogą, choć taka nie jest często używana, ale wciąż można ją znaleźć w felietonach i książkach. Dlatego "brak liczby mnogiej" można wpisywać tylko wtedy, gdy w wiarygodnym słowniku jest wprost napisane, że słowo nie ma liczby mnogiej. Jeśli w słowniku nie jest podana liczba mnoga, nie musi to oznaczać automatycznie, że słowo liczby mnogiej nie ma, bo wiele słowników pomija "zbyt proste" (regularne) odmiany słów.
przymiotniki
Odmianę przymiotników zapisujemy przez podanie po kolei form wszystkich istniejących w danym języku rodzajów (o ile odmiana przymiotnika przez rodzaje wymaga zmiany jego formy) oraz - po średniku - formę stopnia wyższego rodzaju męskiego. Jeżeli przymiotnik odmienia się nieregularnie, podajemy również formy innych rodzajów. Jeżeli tworzenie stopnia najwyższego również jest nieregularne, dopisujemy i ten stopień. W razie potrzeby nie boimy się stosować słówek "bardziej", "najbardziej" i ich obcojęzycznych odpowiedników.
Przykłady:
- (j. polski) prawdziw|y, ~a, ~e, ~i, ~e; stopień wyższy: ~szy
- (j. polski) czerwon|y, ~a, ~e, ~i, ~e; stopień wyższy: czerwieńszy
- (j. polski) kwadratow|y, ~a, ~e, ~i, ~e; stopień wyższy: nie tworzy
- (j. polski) ubo|gi, ~ga, ~gie, ~dzy, ~gie; stopień wyższy: ~ższy, ~ższa, ~ższe, ~żsi, ~ższe
- (j. angielski) good; stopień wyższy: better; stopień najwyższy: best
- (j. angielski) cautious; stopień wyższy: more ~
Zobacz: prawdziwy, czerwony, kwadratowy, ubogi, angielskie: good, cautious
Zobacz też: informacje na temat przymiotników w języku polskim
przysłówki
W przypadku gdy przysłówek stopniuje się, jak np. dobrze, korzystnie, kozacko itd., wpisujemy, odpowiednio:
- st. wyższy lepiej; st. najwyższy najlepiej
- st. wyższy korzystniej; st. najwyższy najkorzystniej
- st. wyższy bardziej kozacko; st. najwyższy najbardziej kozacko
gdy nie stopniuje się, jak np. niedawno, wpisujemy