Aneks:Język islandzki - odmiana czasowników słabych grupy trzeciej

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
íslenska islandzki
Gramatyka języka islandzkiego

Bezokolicznik zakończony jest na -ja. Czas przeszły z końcówką -di lub -ði. Zachodzą zmiany samogłoski rdzennej w bezokoliczniku oraz formach czasu teraźniejszego, w niektórych przypadkach także czasu przeszłego.
W obrębie trzeciego typu można wyróżnić dwa podtypy - nie są one odrębnymi typami, ponieważ ich modele odmiany są zgodne, różnią się jedynie formami czasu teraźniejszego.
Kolorem zaznaczono te końcówki, który powodują w temacie przegłos -a--ö-.

Końcówki[edytuj]

Strona czynna
bezokolicznik: -ja
Tryb oznajmujący Tryb łączący
os. Czas teraźniejszy Czas przeszły Czas teraźniejszy Czas przeszły
ég I oraz II: ~ -di/-ði -ji -di/-ði
þú I: -ur II: -ð -dir/-ðir -jir -di/-ði
hann I: -ur II: ~ -di/-ði -ji -di/-ði
við -jum -dum/-ðum -jum -dum/-ðum
þið -jið -duð/-ðuð -jið -duð/-ðuð
þeir -ja -du/-ðu -ji -du/-ðu
Strona zwrotna
bezokolicznik: -jast
Tryb oznajmujący Tryb łączący
os. Czas teraźniejszy Czas przeszły Czas teraźniejszy Czas przeszły
ég -st -dist/-ðist -ist -dist/-ðist
þú -st -dist/-ðist -ist -dist/-ðist
hann -st -dist/-ðist -ist -dist/-ðist
við -jumst -dumst/-ðumst -jumst -dumst/-ðumst
þið -jist -dust/-ðust -jist -dust/-ðust
þeir -jast -dust/-ðust -jist -dust/-ðust
Tryb rozkazujący
skrócony: ~!
Strona czynna Strona zwrotna
lp -du!/-ðu! -stu!
lm -jið! -jist!


Imiesłów przymiotnikowy współczesny: -jandi
Imiesłów czasu przeszłego (strona czynna): -ið/-t
Imiesłów czasu przeszłego (strona zwrotna): -ist


Odmiana mocna
liczba pojedyncza liczba mnoga
m n f m n f
M -inn -in -ið -dir/-ðir -dar/-ðar -in
B -inn -da/-ða -ið -da/-ða -dar/-ðar -in
C -dum/-ðum -inni -du/-ðu -dum/-ðum -dum/-ðum -dum/-ðum
D -ins -innar -ins -inna -inna -inna
Odmiana słaba
liczba pojedyncza liczba mnoga
m n f m n f
M -di/-ði -da/-ða -da/-ða -du/-ðu -du/-ðu -du/-ðu
B -da/-ða -du/-ðu -da/-ða -du/-ðu -du/-ðu -du/-ðu
C -da/-ða -du/-ðu -da/-ða -du/-ðu -du/-ðu -du/-ðu
D -da/-ða -du/-ðu -da/-ða -du/-ðu -du/-ðu -du/-ðu

Przykłady[edytuj]

velja[edytuj]

Strona czynna
bezokolicznik: velja
Tryb oznajmujący Tryb łączący
os. Czas teraźniejszy Czas przeszły Czas teraźniejszy Czas przeszły
ég vel valdi velji veldi
þú velur valdir veljir veldi
hann velur valdi velji veldi
við veljum völdum veljum veldum
þið veljið völduð veljið velduð
þeir velja velji völdu veldu
Strona zwrotna
bezokolicznik: veljast
Tryb oznajmujący Tryb łączący
os. Czas teraźniejszy Czas przeszły Czas teraźniejszy Czas przeszły
ég velst veldist velist veldist
þú velst veldist velist veldist
hann velst veldist velist veldist
við veljumst völdumst veljumst veldumst
þið veljist völdust veljist veldust
þeir veljast völdust veljist veldust
Tryb rozkazujący
skrócony: vel!
Strona czynna Strona zwrotna
lp veldu! -
lm veljið! -


Imiesłów przymiotnikowy współczesny: veljandi
Imiesłów czasu przeszłego (strona czynna): valið
Imiesłów czasu przeszłego (strona zwrotna): valist


Odmiana mocna
liczba pojedyncza liczba mnoga
m n f m n f
M valinn valin valið valdir valdar valin
B valinn valda valið valda valdar valin
C völdum valinni völdu völdum völdum völdum
D valins valinnar valins valinna valinna valinna
Odmiana słaba
liczba pojedyncza liczba mnoga
m n f m n f
M valdi valda valda völdu völdu völdu
B valda völdu valda völdu völdu völdu
C valda völdu valda völdu völdu völdu
D valda völdu valda völdu völdu völdu

spyrja[edytuj]

Strona czynna
bezokolicznik: spyrja
Tryb oznajmujący Tryb łączący
os. Czas teraźniejszy Czas przeszły Czas teraźniejszy Czas przeszły
ég spyr spyrji spurði spyrði
þú spyrð spyrjir spurðir spyrðir
hann spyr spyrji spurði spyrði
við spyrjum spurðum spyrjum spyrðum
þið spyrjið spurðuð spyrjið spyrðuð
þeir spyrja spyrji spurðu spyrðu
Strona zwrotna
bezokolicznik: spyrjast
Tryb oznajmujący Tryb łączący
os. Czas teraźniejszy Czas przeszły Czas teraźniejszy Czas przeszły
ég spyrst spyrjist spurðist spyrðist
þú spyrst spyrjist spurðist spyrðist
hann spyrst spyrjist spurðist spyrðist
við spyrjumst spyrjumst spurðumst spyrðumst
þið spyrjist spyrjist spurðust spyrðust
þeir spyrjast spyrjist spurðust spyrðust
Tryb rozkazujący
skrócony: spyr!
Strona czynna Strona zwrotna
lp spyrðu! spyrstu!
lm spyjið! spyrjist!


Imiesłów przymiotnikowy współczesny: spyrjandi
Imiesłów czasu przeszłego (strona czynna): spurt
Imiesłów czasu przeszłego (strona zwrotna): spurst


Odmiana mocna
liczba pojedyncza liczba mnoga
m n f m n f
M spurður spurð spurt spurðir spurðar spurð
B spurðan spurða spurt spurða spurðar spurð
C spurðum spurðri spurðu spurðum spurðum spurðum
D spurðs spurðrar spurðs spurðra spurðra spurðra
Odmiana słaba
liczba pojedyncza liczba mnoga
m n f m n f
M spurði spurða spurða spurðu spurðu spurðu
B spurða spurðu spurða spurðu spurðu spurðu
C spurða spurðu spurða spurðu spurðu spurðu
D spurða spurðu spurða spurðu spurðu spurðu