racjonalizm: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Olafbot (dyskusja | edycje)
dodanie sekcji hiperonimy, hiponimy, holonimy, meronimy; sortowanie sekcji
Linia 2: Linia 2:
{{wymowa}} {{IPA3|ˌraʦ̑ʲjɔ̃ˈnalʲism̥}}, {{AS3|r'''a'''cʹi ̯õn'''a'''lʹism̦}}, {{objaśnienie wymowy|ZM|WYG|NAZAL|AKCP}}
{{wymowa}} {{IPA3|ˌraʦ̑ʲjɔ̃ˈnalʲism̥}}, {{AS3|r'''a'''cʹi ̯õn'''a'''lʹism̦}}, {{objaśnienie wymowy|ZM|WYG|NAZAL|AKCP}}
{{znaczenia}}
{{znaczenia}}
''rzeczownik, rodzaj męski''
''rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy''
: (1.1) [[preferowanie]] [[w]] [[decyzja]]ch [[argument]]ów [[rozumowy]]ch ([[zwłaszcza]] [[nad]] [[emocjonalny]]mi)
: (1.1) [[preferowanie]] [[w]] [[decyzja]]ch [[argument]]ów [[rozumowy]]ch ([[zwłaszcza]] [[nad]] [[emocjonalny]]mi)
: (1.2) [[postawa]] [[odrzucać|odrzucająca]] [[teza|tezy]] [[nie]] [[mieć|mające]] [[uzasadnienie|uzasadnienia]] [[rozumowy|rozumowego]], [[np.]] [[wynikać|wynikające]] [[wyłącznie]] [[z]] [[wiara|wiary]], [[tradycja|tradycji]], [[autorytet]]u, [[itp.]]; {{wikipedia|światopogląd racjonalistyczny}}
: (1.2) [[postawa]] [[odrzucać|odrzucająca]] [[teza|tezy]] [[nie]] [[mieć|mające]] [[uzasadnienie|uzasadnienia]] [[rozumowy|rozumowego]], [[np.]] [[wynikać|wynikające]] [[wyłącznie]] [[z]] [[wiara|wiary]], [[tradycja|tradycji]], [[autorytet]]u, [[itp.]]; {{wikipedia|światopogląd racjonalistyczny}}
: (1.3) {{filoz}} [[pogląd]] [[uznawać|uznający]] [[za]] [[możliwy|możliwe]] [[poznanie]] [[prawda|prawdy]] [[z]] [[użycie]]m [[sam]]ego [[rozum]]u; {{wikipedia|racjonalizm filozoficzny}}
: (1.3) {{filoz}} [[pogląd]] [[uznawać|uznający]] [[za]] [[możliwy|możliwe]] [[poznanie]] [[prawda|prawdy]] [[z]] [[użycie]]m [[sam]]ego [[rozum]]u; {{wikipedia|racjonalizm filozoficzny}}
{{odmiana}}
{{odmiana}}
: (1) {{odmiana-rzeczownik-polski
: (1.1-3) {{alternatywna wymowa -izmów2}}
|Mianownik lp = racjonalizm
|Dopełniacz lp = racjonalizmu
|Celownik lp = racjonalizmowi
|Biernik lp = racjonalizm
|Narzędnik lp = racjonalizmem
|Miejscownik lp = racjonalizmie<ref name="izm">{{alternatywna wymowa -izmów przypis}}</ref>
|Wołacz lp = racjonalizmie<ref name="izm"/>
}}
{{przykłady}}
{{przykłady}}
: (1.1)
: (1.1)
Linia 27: Linia 19:
{{meronimy}}
{{meronimy}}
{{pokrewne}}
{{pokrewne}}
: {{rzecz}} [[racjonalność]] {{f}}, [[racjonalista]], [[racjonalistka]]
: {{rzecz}} [[racjonalność]] {{f}}, [[racjonalista]] {{m}}, [[racjonalistka]] {{f}}
: {{przym}} [[racjonalny]], [[racjonalistyczny]]
: {{przym}} [[racjonalny]], [[racjonalistyczny]]
: {{przysł}} [[racjonalnie]], [[racjonalistycznie]]
: {{przysł}} [[racjonalnie]], [[racjonalistycznie]]
Linia 38: Linia 30:
* szwedzki: (1.1-3) [[rationalism]] {{w}}
* szwedzki: (1.1-3) [[rationalism]] {{w}}
{{źródła}}
{{źródła}}
<references/>
<references />

Wersja z 07:53, 24 kwi 2014

racjonalizm (język polski)

wymowa:
IPA[ˌraʦ̑ʲjɔ̃ˈnalʲism̥], AS[racʹi ̯õnalʹism̦], zjawiska fonetyczne: zmięk.wygł.nazal.akc. pob.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) preferowanie w decyzjach argumentów rozumowych (zwłaszcza nad emocjonalnymi)
(1.2) postawa odrzucająca tezy nie mające uzasadnienia rozumowego, np. wynikające wyłącznie z wiary, tradycji, autorytetu, itp.; zob. też światopogląd racjonalistyczny w Wikipedii
(1.3) filoz. pogląd uznający za możliwe poznanie prawdy z użyciem samego rozumu; zob. też racjonalizm filozoficzny w Wikipedii
odmiana:
(1.1-3)
przykłady:
(1.1)
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
irracjonalizm
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. racjonalność ż, racjonalista m, racjonalistka ż
przym. racjonalny, racjonalistyczny
przysł. racjonalnie, racjonalistycznie
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1,0 1,1 Należy do grupy rzeczowników, w których końcówkę zapisywaną w Ms. i W. lp jako „-zmie” wymawia się alternatywnie jako „-zmie” albo „-źmie”.