sprężać

sprężać (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈsprɛ̃w̃ʒat͡ɕ], AS: [sprẽũ̯žać], zjawiska fonetyczne: nazal.• asynch. ę 

​

znaczenia:

czasownik zwrotny niedokonany sprężać się (dk. sprężyć się)

(1.1) robić coś szybciej

czasownik przechodni niedokonany (dk. sprężyć)

(2.1) kompresować, zmniejszać objętość (o gazie), ściskać, zgniatać (przedmiot)

odmiana:

(1.1) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		sprężać się
czas teraźniejszy		sprężam się	sprężasz się	spręża się	sprężamy się	sprężacie się	sprężają się
czas przeszły	m	sprężałem się	sprężałeś się	sprężał się	sprężaliśmy się	sprężaliście się	sprężali się
	ż	sprężałam się	sprężałaś się	sprężała się	sprężałyśmy się	sprężałyście się	sprężały się
	n	sprężałom się	sprężałoś się	sprężało się
tryb rozkazujący		niech się sprężam	sprężaj się	niech się spręża	sprężajmy się	sprężajcie się	niech się sprężają
pozostałe formy czas przyszły m będę się sprężał, będę się sprężać będziesz się sprężał, będziesz się sprężać będzie się sprężał, będzie się sprężać będziemy się sprężali, będziemy się sprężać będziecie się sprężali, będziecie się sprężać będą się sprężali, będą się sprężać ż będę się sprężała, będę się sprężać będziesz się sprężała, będziesz się sprężać będzie się sprężała, będzie się sprężać będziemy się sprężały, będziemy się sprężać będziecie się sprężały, będziecie się sprężać będą się sprężały, będą się sprężać n będę się sprężało, będę się sprężać będziesz się sprężało, będziesz się sprężać będzie się sprężało, będzie się sprężać czas zaprzeszły m sprężałem się był sprężałeś się był sprężał się był sprężaliśmy się byli sprężaliście się byli sprężali się byli ż sprężałam się była sprężałaś się była sprężała się była sprężałyśmy się były sprężałyście się były sprężały się były n sprężałom się było sprężałoś się było sprężało się było forma bezosobowa czasu przeszłego sprężano się tryb przypuszczający m sprężałbym się, byłbym się sprężał sprężałbyś się, byłbyś się sprężał sprężałby się, byłby się sprężał sprężalibyśmy się, bylibyśmy się sprężali sprężalibyście się, bylibyście się sprężali sprężaliby się, byliby się sprężali ż sprężałabym się, byłabym się sprężała sprężałabyś się, byłabyś się sprężała sprężałaby się, byłaby się sprężała sprężałybyśmy się, byłybyśmy się sprężały sprężałybyście się, byłybyście się sprężały sprężałyby się, byłyby się sprężały n sprężałobym się, byłobym się sprężało sprężałobyś się, byłobyś się sprężało sprężałoby się, byłoby się sprężało imiesłów przymiotnikowy czynny m sprężający się, niesprężający się ż sprężająca się, niesprężająca się sprężające się, niesprężające się n sprężające się, niesprężające się imiesłów przysłówkowy współczesny sprężając się, nie sprężając się rzeczownik odczasownikowy sprężanie się, niesprężanie się

(2.1) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		sprężać
czas teraźniejszy		sprężam	sprężasz	spręża	sprężamy	sprężacie	sprężają
czas przeszły	m	sprężałem	sprężałeś	sprężał	sprężaliśmy	sprężaliście	sprężali
	ż	sprężałam	sprężałaś	sprężała	sprężałyśmy	sprężałyście	sprężały
	n	sprężałom	sprężałoś	sprężało
tryb rozkazujący		niech sprężam	sprężaj	niech spręża	sprężajmy	sprężajcie	niech sprężają
pozostałe formy czas przyszły m będę sprężał, będę sprężać będziesz sprężał, będziesz sprężać będzie sprężał, będzie sprężać będziemy sprężali, będziemy sprężać będziecie sprężali, będziecie sprężać będą sprężali, będą sprężać ż będę sprężała, będę sprężać będziesz sprężała, będziesz sprężać będzie sprężała, będzie sprężać będziemy sprężały, będziemy sprężać będziecie sprężały, będziecie sprężać będą sprężały, będą sprężać n będę sprężało, będę sprężać będziesz sprężało, będziesz sprężać będzie sprężało, będzie sprężać czas zaprzeszły m sprężałem był sprężałeś był sprężał był sprężaliśmy byli sprężaliście byli sprężali byli ż sprężałam była sprężałaś była sprężała była sprężałyśmy były sprężałyście były sprężały były n sprężałom było sprężałoś było sprężało było forma bezosobowa czasu przeszłego sprężano tryb przypuszczający m sprężałbym, byłbym sprężał sprężałbyś, byłbyś sprężał sprężałby, byłby sprężał sprężalibyśmy, bylibyśmy sprężali sprężalibyście, bylibyście sprężali sprężaliby, byliby sprężali ż sprężałabym, byłabym sprężała sprężałabyś, byłabyś sprężała sprężałaby, byłaby sprężała sprężałybyśmy, byłybyśmy sprężały sprężałybyście, byłybyście sprężały sprężałyby, byłyby sprężały n sprężałobym, byłobym sprężało sprężałobyś, byłobyś sprężało sprężałoby, byłoby sprężało imiesłów przymiotnikowy czynny m sprężający, niesprężający ż sprężająca, niesprężająca sprężające, niesprężające n sprężające, niesprężające imiesłów przymiotnikowy bierny m sprężany, niesprężany sprężani, niesprężani ż sprężana, niesprężana sprężane, niesprężane n sprężane, niesprężane imiesłów przysłówkowy współczesny sprężając, nie sprężając rzeczownik odczasownikowy sprężanie, niesprężanie

przykłady:

(1.1) Gdybym się bardzo sprężył, to zdążyłbym jeszcze dziś zrobić pranie.

(2.1) Ten model silnika spręża mieszankę paliwową dwukrotnie bardziej niż tamten.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

czas. prężyć, sprężyć

rzecz. sprężanie n, sprężyna

przym. sprężony, sprężysty

związki frazeologiczne:

sprężać się do skoku

etymologia:

praindoeur. *sprengh poruszać się szybko, pośpieszać

por. ang. spring, gr. spérchesthai

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) hurry, hasten; (2.1) compress
• baskijski: (2.1) konprimatu
• duński: (2.1) komprimere, sammentrykke
• hiszpański: (2.1) comprimir, tensar
• nowogrecki: (2.1) συμπιέζω
• włoski: (2.1) comprimere, pressurizzare

źródła: