jít
jít (język czeski)
[edytuj]- wymowa:
-
- znaczenia:
czasownik
infinitiv jít přítomný čas jdu jdeme jdeš jdete jde jdou budoucí čas půjdu půjdeme půjdeš půjdete půjde půjdou příčestí činné (minulé) šel m šli m šla ż šly ż šlo n šla n příčestí trpné jit m jiti m jita ż jity ż jito n jita n přechodník přítomný minulý[2] jda m –šed m jdouc f, n –šedši f, n jdouce pl –šedše pl rozkazovací způsob - pojďme! / jděme! pojď! / jdi! pojďte! / jděte!
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- jít cestou necestou • jde to jako po másle
- etymologia:
- uwagi:
- Czasownik jít należy do czasowników ruchu, które mają nieregularne formy[4]. Nie tworzy on analitycznych form czasu przyszłego z czasownikiem posiłkowym být (typu: budu jít)[5], ale tworzy osobne formy w czasie przyszłym: půjdu ‘pójdę’, půjdeš ‘pójdziesz’[4]. Jednocześnie nie istnieje bezokolicznik czasownika dokonanego pojít, który miałby znaczyć ‘pójść’. Co prawda istnieje sam czasownik pojít, ale współcześnie oznacza ‘zdechnąć’[6]. W trybie rozkazującym oprócz formy jdi i pochodnych można utworzyć również formy typu pojď. Implikują one ruch w stronę mówcy lub razem z mówcą, np. Pojď sem ‘Przyjdź / Chodź tu’[4].
- źródła:
- ↑ Hasło „jít” w: Janusz Siatkowski, Mieczysław Basaj, Słownik czesko-polski, Wiedza Powszechna, Warszawa 2010 (wyd. IV – przedruk wyd. II), ISBN 978-83-214-1451-5.
- ↑ Internetová jazyková příručka. Ústav pro jazyk český AV ČR. Přechodníky.
- ↑ Grażyna Balowska, Czeski nie gryzie, Edgard, 2013, s. 93, ISBN 978-83-7788-246-7
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Dominik Lukeš, Jitka Kauerová, Yellow Pages of the Czech Language. Czech Grammar and Usage for Learners, s. 57, 60, ISBN 978-1-4717-8509-2
- ↑ Local Lingo
- ↑ Sorin Paliga, Aspect in Czech and other Slavic Languages: How Shall We understand and define verbal action?, [w:] Sorin Paliga (red.), Romano-Bohemica II. Journal for Central European Studies, 2, 2013, s. 287.