Aneks:Język kaszubski - przymiotniki
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
W języku kaszubskim temat przymiotników może kończyć się na spółgłoskę twardą, np: òstatny, slédny, przédny. Generalną zasadą jest, że forma mianownika liczby pojedynczej rodzaju męskiego jest taka sama jak forma mianownika liczby mnogiej rodzaju męskoosobowego, np. dobri człowiek – dobri lëdze. Niektóre przymiotniki, występujące w mianowniku liczby pojedynczej rodzaju męskiego w formie krótkiej, nie przybierają odpowiednich form żeńskich, nijakich i liczbie mnogiej, np. rôd wiedzôł – rôd wiedzôła. W zdaniu typowy jest szyk: przymiotnik + rzeczownik, np. môłé dzeckò, choć w tekstach literackich spotyka się także szyk: rzeczownik + przymiotnik, np. wiodra lëchégó.
Odmiana przymiotników[edytuj]
- przymiotniki, których temat zakończony jest twardo:
przypadek | liczba pojedyncza | liczba mnoga | |||
  | m | ż | n | m | nm |
Mianownik | młod-i | młod-ô | młod-é | młod-i | młod-é |
Dopełniacz | młod-égò | młod-i | młod-égò | młod-ich / -ëch | młod-ich / -ëch |
Celownik | młod-émù | młod-i | młod-émù | młod-im | młod-im |
Biernik | młod-i lub -égò | młod-ą | młod-é | młod-ich / -ëch | młod-é |
Narzędnik | młod-im | młod-ą | młod-im | młod-ima / -ëma | młod-ima / -ëma |
Miejscownik | młod-im | młod-i | młod-im | młod-ich / -ëch | młod-ich / -ëch |
Wołacz | młod-i | młod-ô | młod-é | młod-i | młod-é |
- przymiotniki, których temat zakończony jest miękko:
przypadek | liczba pojedyncza | liczba mnoga | |||
  | m | ż | n | m | nm |
Mianownik | tón-i | tóni-ô | tóni-é | tón-i | tóni-é |
Dopełniacz | tóni-égò | tón-i / -é | tón-égò | tón-ich | tón-ich |
Celownik | tóni-émù | tón-i | tóni-émù | tón-im | tón-im |
Biernik | tón-i lub -égò | tóni-ą | tóni-é | tón-ich | tóni-é |
Narzędnik | tón-im | tóni-ą | tón-im | tón-imë / -ima | tón-imë / -ima |
Miejscownik | tón-im | tón-i | tón-im | tón-ich | tón-ich |
Wołacz | tón-i | tóni-ô | tóni-é | tón-i | tóni-é |
Stopniowanie przymiotników[edytuj]
Przymiotniki w języku kaszubskim stopniują się regularnie:
- w stopniu wyższym – przez dodanie przyrostków -szi / -ejszi oraz -i / -y, np. cerzplëwszi, cerzplëwi; czëscejszi, czëscy
- w stopniu najwyższym – z dodaniem przedrostka nô-, np. nôcepli, nôceplészi