Aneks:Język polski - koniugacja I: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m cienkie ramki
Szwejk (dyskusja | edycje)
może tak?
Linia 16: Linia 16:
<tr><td>Imiesłów przysłówkowy uprzedni</td><td colspan="13">~awszy<br /><small>'''prze'''czytawszy</small></td></tr>
<tr><td>Imiesłów przysłówkowy uprzedni</td><td colspan="13">~awszy<br /><small>'''prze'''czytawszy</small></td></tr>
</table>
</table>

----

Druga propozycja:

----

==Bezokolicznik==
: ~ać ''czyt|ać''
==Czas teraźniejszy/przyszły prosty==
Czas teraźniejszy czasowników niedokonanych i czas przyszły czasowników dokonanych odmieniają się według zasady:
===Liczba pojedyncza===
:1 osoba: ~am ''czytam''
:2 osoba: ~asz ''czytasz''
:3 osoba: ~a ''czyta''
===Liczba mnoga===
:1 osoba: ~amy ''czytamy''
:2 osoba: ~acie ''czytacie''
:3 osoba: ~ają ''czytają''
Czasowniki niedokonane tworzą czas przyszły złożony przy użyciu czasownika [[być]] w czasie przyszłym i swojego [[#bezokolicznik|bezokolicznika]] ("będę czytać") lub przy użyciu [[być]] w czasie przyszłym i swojej formy [[#czas przeszły|czasu przeszłego]] ("będę czytał", "będę czytała").
==Czas przeszły==
===Liczba pojedyncza===
:1 osoba m: ~ałem ''czytałem''
:1 osoba f: ~ałam ''czytałam''
:2 osoba m: ~ałeś ''czytałeś''
:2 osoba f: ~ałaś ''czytałaś''
:3 osoba m: ~ał ''czytał''
:3 osoba f: ~ała ''czytała''
:3 osoba n: ~ało ''czytało''
===Liczba mnoga===
:1 osoba m: ~aliśmy ''czytaliśmy''
:1 osoba nm: ~ałyśmy ''czytałyśmy''
:2 osoba m: ~aliście ''czytaliście''
:2 osoba nm: ~ałyście ''czytałyście''
:3 osoba m: ~ali ''czytali''
:3 osoba nm: ~ały ''czytały''
===Forma bezosobowa===
: ~ano ''czytano''
==Tryb rozkazujący==
===Liczba pojedyncza===
:2 osoba: ~aj ''czytaj''
:3 osoba: niech ~a ''niech czyta''
===Liczba mnoga===
:1 osoba: ~ajmy ''czytajmy''
:2 osoba: ~ajcie ''czytajcie''
:3 osoba: niech ~aję ''niech czytają''
==Tryb przypuszczający==
===Liczba pojedyncza===
:1 osoba m: ~ałbym ''czytałbym''
:1 osoba f: ~ałabyś ''czytałabym''
:2 osoba m: ~ałbyś ''czytałbyś''
:2 osoba f: ~ałabyś ''czytałabyś''
:3 osoba m: ~ałby ''czytałby''
:3 osoba f: ~ałaby ''czytałaby''
:3 osoba n: ~ałoby ''czytałoby''
===Liczba mnoga===
:1 osoba m: ~alibyśmy ''czytalibyśmy''
:1 osoba nm: ~ałybyśmy ''czytałybyśmy''
:2 osoba m: ~alibyście ''czytalibyście''
:2 osoba nm: ~ałybyście ''czytałybyście''
:3 osoba m: ~aliby ''czytaliby''
:3 osoba nm: ~ałyby ''czytałyby''
==Imiesłowy==
===Imiesłów przymiotnikowy czynny===
:rodzaj męski: ~ający ''czytający''
:rodzaj żeński: ~ająca ''czytająca''
:rodzaj nijaki: ~ające ''czytające''
:rodzaj męskoosobowy: ~ający ''czytający''
:rodzaj niemęskoosobowy: ~ające ''czytające''
===Imiesłów przymiotnikowy bierny lub uprzedni===
Czasowniki dokonane tworzą imiesłów przymiotnikowy uprzedni, a czasowniki niedokonane -- bierny --- za pomocą poniższej odmiany:
:rodzaj męski: ~any ''czytany''
:rodzaj żeński: ~ana ''czytana''
:rodzaj nijaki: ~ane ''czytane''
:rodzaj męskoosobowy: ~ani ''czytani''
:rodzaj niemęskoosobowy: ~ane ''czytane''
===Imiesłów przysłówkowy czynny (czasowniki niedokonane)===
:~ając ''czytając''
===Imiesłów przysłówkowy uprzedni (czasowniki dokonane)===
:~awszy ''przeczytawszy''
==Forma rzeczownika odczasownikowego==
: ~anie ''[[czytanie]]''

Wersja z 17:15, 14 maj 2004

Odmiana czasowników kończących się w bezokoliczniku na ~ać.

FormaLiczba pojedynczaLiczba mnoga
1 os. m1 os. f2 os. m2 os. f3 os. m3 os. f3 os. n 1 os. m1 os. nm2 os. m2 os. nm3 os. m3 os. nm
Bezokolicznik~ać
czytać
Czas teraźniejszy (ndok.) lub przyszły (dok.)~am
czytam
~asz
czytasz
~a
czyta
~amy
czytamy
~acie
czytacie
~ają
czytają
Czas przeszły~ałem
czytałem
~ałam
czytałam
~ałeś
czytałeś
~ałaś
czytałaś
~ał
czytał
~ała
czytała
~ało
czytało
~aliśmy
czytaliśmy
~ałyśmy
czytałyśmy
~aliście
czytaliście
~ałyście
czytałyście
~ali
czytali
~ały
czytały
Forma bezosobowa czasu przeszłego~ano
czytano
Tryb rozkazujący-~aj
czytaj
-~ajmy
czytajmy
~ajcie
czytajcie
-
Tryb przypuszczający~ałbym
czytałbym
~ałabym
czytałabym
~ałbyś
czytałbyś
~ałabyś
czytałabyś
~ałby
czytałby
~ałaby
czytałaby
~ałoby
czytałoby
~alibyśmy
czytalibyśmy
~ałybyśmy
czytałybyśmy
~alibyście
czytalibyście
~ałybyście
czytałybyście
~aliby
czytaliby
~ałyby
czytałyby
Imiesłów przymiotnikowy czynnym ~ający; f ~ająca; n ~ające; lm m ~ający; lm nm ~ające
czytający; czytająca; czytające
Imiesłów przymiotnikowy biernym ~any; f ~ana; n ~ane; lm m ~ani; lm nm ~ane
czytany; czytana; czytane; czytani
Imiesłów przysłówkowy współczesny~ając
czytając
Imiesłów przysłówkowy uprzedni~awszy
przeczytawszy

Druga propozycja:


Bezokolicznik

~ać czyt|ać

Czas teraźniejszy/przyszły prosty

Czas teraźniejszy czasowników niedokonanych i czas przyszły czasowników dokonanych odmieniają się według zasady:

Liczba pojedyncza

1 osoba: ~am czytam
2 osoba: ~asz czytasz
3 osoba: ~a czyta

Liczba mnoga

1 osoba: ~amy czytamy
2 osoba: ~acie czytacie
3 osoba: ~ają czytają

Czasowniki niedokonane tworzą czas przyszły złożony przy użyciu czasownika być w czasie przyszłym i swojego bezokolicznika ("będę czytać") lub przy użyciu być w czasie przyszłym i swojej formy czasu przeszłego ("będę czytał", "będę czytała").

Czas przeszły

Liczba pojedyncza

1 osoba m: ~ałem czytałem
1 osoba f: ~ałam czytałam
2 osoba m: ~ałeś czytałeś
2 osoba f: ~ałaś czytałaś
3 osoba m: ~ał czytał
3 osoba f: ~ała czytała
3 osoba n: ~ało czytało

Liczba mnoga

1 osoba m: ~aliśmy czytaliśmy
1 osoba nm: ~ałyśmy czytałyśmy
2 osoba m: ~aliście czytaliście
2 osoba nm: ~ałyście czytałyście
3 osoba m: ~ali czytali
3 osoba nm: ~ały czytały

Forma bezosobowa

~ano czytano

Tryb rozkazujący

Liczba pojedyncza

2 osoba: ~aj czytaj
3 osoba: niech ~a niech czyta

Liczba mnoga

1 osoba: ~ajmy czytajmy
2 osoba: ~ajcie czytajcie
3 osoba: niech ~aję niech czytają

Tryb przypuszczający

Liczba pojedyncza

1 osoba m: ~ałbym czytałbym
1 osoba f: ~ałabyś czytałabym
2 osoba m: ~ałbyś czytałbyś
2 osoba f: ~ałabyś czytałabyś
3 osoba m: ~ałby czytałby
3 osoba f: ~ałaby czytałaby
3 osoba n: ~ałoby czytałoby

Liczba mnoga

1 osoba m: ~alibyśmy czytalibyśmy
1 osoba nm: ~ałybyśmy czytałybyśmy
2 osoba m: ~alibyście czytalibyście
2 osoba nm: ~ałybyście czytałybyście
3 osoba m: ~aliby czytaliby
3 osoba nm: ~ałyby czytałyby

Imiesłowy

Imiesłów przymiotnikowy czynny

rodzaj męski: ~ający czytający
rodzaj żeński: ~ająca czytająca
rodzaj nijaki: ~ające czytające
rodzaj męskoosobowy: ~ający czytający
rodzaj niemęskoosobowy: ~ające czytające

Imiesłów przymiotnikowy bierny lub uprzedni

Czasowniki dokonane tworzą imiesłów przymiotnikowy uprzedni, a czasowniki niedokonane -- bierny --- za pomocą poniższej odmiany:

rodzaj męski: ~any czytany
rodzaj żeński: ~ana czytana
rodzaj nijaki: ~ane czytane
rodzaj męskoosobowy: ~ani czytani
rodzaj niemęskoosobowy: ~ane czytane

Imiesłów przysłówkowy czynny (czasowniki niedokonane)

~ając czytając

Imiesłów przysłówkowy uprzedni (czasowniki dokonane)

~awszy przeczytawszy

Forma rzeczownika odczasownikowego

~anie czytanie