czarnoksiężnica
czarnoksiężnica (język polski)[edytuj]
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) rzad. osoba zajmująca się czarami i zjawiskami nadprzyrodzonymi
- (1.2) daw. rzad. kobieta zajmująca się czarami w formie badań naukowych i okultystycznych, z użyciem „czarnych ksiąg” tj. grymuarów[1]
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik czarnoksiężnica czarnoksiężnice dopełniacz czarnoksiężnicy czarnoksiężnic celownik czarnoksiężnicy czarnoksiężnicom biernik czarnoksiężnicę czarnoksiężnice narzędnik czarnoksiężnicą czarnoksiężnicami miejscownik czarnoksiężnicy czarnoksiężnicach wołacz czarnoksiężnico czarnoksiężnice
- przykłady:
- (1.1) Jako motyl płocha, powiewna, Odleciała od ściany dziewica; Może jakaś zaklęta królewna? Królewna – lub czarnoksiężnica?[2]
- składnia:
- synonimy:
- (1.1-2) czarownica, czarodziejka, magini, pejor. wiedźma, daw. czarnaksiężnica[1]
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. czarnoksięstwo n
- forma męska czarnoksiężnik
- przym. czarnoksięski, czarnoksiężniczy
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- (1.1-2) dawniej terminy czarnoksiężnik, a czarownik/czarownica (i czarodziej/czarodziejka) miały odmienne znaczenie, co pokrywa się z ich etymologią. O ile czarownik/czarownica oznaczał człowieka wywodzącego się z ludu (por. szaman), praktykującego magię naturalną (związki z religiami chtonicznymi i matriarchalnymi) to czarnoksiężnik oznacza samotnego uczonego — badacza magii, zajmującego się studiowaniem grymuarów (związki z okultyzmem, nekromancją i demonologią, także z religią monoteistyczną i społeczeństwem patriarchalnym). Z czasem wyrazy te uległy pejoratywizacji, a formy związane z rdzeniem „czar-” wytworzyły bardziej neutralne (lub pozytywne) znaczeniowo terminy „czarodziej” i „czarodziejka”.[1]
- tłumaczenia:
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Grudnik, Krzysztof. (2010). Rozwój gniazda słowotwórczego rdzenia „czar‑”. W: A. Rejter (red.), "Bogactwo polszczyzny w świetle jej historii. T.3" (S. 25-35). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
- ↑ Juliusz Słowacki, Kordian. Dzieła wszystkie, 1834, Narodowy Korpus Języka Polskiego.