Portal:Jidysz/pl/howto

Jak posługiwać się słownikiem

indeks

Chcąc znaleźć poszczególne hasła możesz skorzystać z indeksu przeglądając go litera po literze, tak jak w tradycyjnym słowniku. Opcja ta jest jest szczególnie przydatna jeśli interesują Cię słowa zaczynające się od tego samego rdzenia lub jeśli nie jesteś pewien ich poprawnej pisowni. Hasła ułożone są alfabetycznie w następującej kolejności (od prawej do lewej):

א ב ג ד ה ו ז ח ט י כ ל מ נ ס ע פ צ ק ר ש ת

Wybierając dowolną literę z powyższej listy zostaniesz przeniesiony do indeksu, w miejsce gdzie zaczynają się hasła od niej zaczynające.

wyszukiwarka

Jeśli szukasz konkretnego słowa i wiesz jak się je poprawnie zapisuje, o wiele lepszym i szybszym rozwiązaniem będzie użycie wyszukiwarki. Znajduje się też ona na każdej stronie słownika, w lewej, szarej kolumnie pomiędzy sekcjami nawigacja a narzędzia. Aby z niej skorzystać nie musisz posiadać możliwości wprowadzania hebrajskich znaków. Hasła, równie dobrze, możesz wpisywać w polskiej transkrypcji fonetycznej (tak jak je słyszysz – np. ווערטערבוך → werterbuch), bądź według romanizacji YIVO (ווערטערבוך → verterbukh). Jeśli nie wiesz jakie łacińskie litery odpowiadają poszczególnym znakom alfabetu hebrajskiego, możesz zajrzeć do aneksu, który zawiera, między innymi, obydwa powyższe systemy. Jeśli szukasz słów pochodzenia hebrajskiego, wpisz je najlepiej według transkrypcji fonetycznej (np. שבת → szabes). Jeśli chcesz w tym celu użyć romanizacji YIVO pamiętaj aby tego typu hasła wpisywać bez samogłosek, dokładnie tak jak zapisuje się je po hebrajsku (np. שבת → shbs).

Jeżeli masz zainstalowaną hebrajską klawiaturę i chcesz wyszukiwać hasła podług ich oryginalnego zapisu, pamiętaj aby wpisywać je bez użycia ligatur takich jak: װ ,ױ ,ײ. W celu zapewnienia poprawnego sortowania, za wyjątkiem ײַ – pasech cwej judn, którego nie można uzyskać inaczej, wszystkie ligatury lub znaki prekombinowane zapisywane są przy użyciu liter składowych, np.: ו i י. To samo dotyczy znaków pasech, komec, chirek i innych.

O ile masz taką możliwość, w wyszukiwarce możesz też używać Międzynarodowego Alfabetu Fonetycznego IPA.

tłumaczenia z polskiego

Jeszcze innym sposobem wyszukiwania słów jest szukanie ich pośród tłumaczeń znajdujących się w każdym haśle w języku polskim. Nie wszystkie polskie hasła są uzupełnione jeszcze odpowiednikami w jidysz, ale lista tych, które je posiadają, rośnie z dnia na dzień. W ten sposób nasz słownik jest słownikiem w obydwie strony.