zwierzyna

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

zwierzyna (język polski)[edytuj]

wymowa:
IPA[zvʲjɛˈʒɨ̃na], AS[zvʹi ̯ežna], zjawiska fonetyczne: zmięk.nazal.i → j 
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) łow. zwierzęta łowne, będące przedmiotem polowań[1]
(1.2) mięso zwierząt, w szczególności leśnych, dzikich[2]
(1.3) ogół zwierząt żyjących na wolności[3]
(1.4) pot. dowolne zwierzęta
odmiana:
blm[3]
przykłady:
(1.1) Łatwo się było domyśleć, że Kali mówi nie o pentarkach, lecz o grubszej jakiejś zwierzynie; ukazawszy bowiem strzelbę Stasia przyłożył następnie palce do głowy na znak, że jest to zwierzyna rogata.[4]
(1.2) Ich ojciec jest myśliwym, dlatego w domu często jadają zwierzynę.
(1.4) Ja z ojcem zajmujemy się ochroną praw zwierzyny i mamy kota.
składnia:
kolokacje:
(1.1) gruba zwierzynadrobna zwierzynazwierzyna czarnazwierzyna płowazwierzyna szlachetnazwierzyna płocha (zwierzyna rochmanna[2]) • zwierzyna czworonożna / skrzydlatapłoszyć zwierzynę • dokarmiać / nęcić / tropić / podchodzić / naganiać / zabijać zwierzynę • polować na zwierzynę • gospodarka zwierzyną • liczebność / pogłowie zwierzyny
(1.2) sprawić / sprawiać / przyrządzać / przyrządzić / podać / podawać / jeść zwierzynę
(1.3) zwierzyna żyje / przebywa / zasiedla / rozmnaża się / żeruje / gromadzi sięostoja zwierzyny • rezerwat zwierzyny
synonimy:
(1.1) zwierzyna łowna, zwierz, dziczyzna; gw. dźwiérzyna[2], dźwyrzyna[2],zwiyrzyna[2]
(1.2) dziczyzna
(1.3) zwierzęta, fauna
antonimy:
(1.1) myśliwy
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. zwierz m, zwierzę ż, zwierzyniec m, zezwierzęcenie n
zdrobn. zwierzątko n, zwierzaczek n
zgrub. zwierzak m
czas. zezwierzęcić się dk.
przym. zwierzęcy, zwierzyńcowy
przysł. zwierzęco
związki frazeologiczne:
karp – ryba, jeleń – zwierzynana świętego Marcina lepsza gęś niż zwierzynababa w poprzek drogi, to zwierzyna w nogiłakomy, skąpy i świnia – po śmierci zwierzynana uschłym drzewie nie ma liści, w suchej studni nie ma wody, na piaszczystej górze nie ma zwierzyny, w studziennej wodzie nie ma rybjakie pole, taka zwierzynazboże w stodole, kapłon na stole, w torbie zwierzyna, przy boku dziewczynabór – leszczyna, wróbel – zwierzyna, gołębie – dobytek, serwatka – napitek, ryby – karaski – wiwat szlachcic podlaski!zwierzyna jest, naboje są, tak i strzelajbór, ryby, zwierzyna, to wszystkich dziedzinanie masz lepszej zwierzyny, jako nasza gąska
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. Hasło „zwierzyna” w: Słownik języka polskiego, red. Mieczysław Szymczak, t. III, PWN, Warszawa 1982-3, ISBN 83-01-00281-6, s. 1071.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „zwierzyna” w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. VIII: Z-Ż, Warszawa 1900–1927, s. 649.
  3. 3,0 3,1 Hasło „zwierzyna” w: Słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. Witold Doroszewski, Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1980, ISBN 83-01-03811-X, s. 1035.
  4. Henryk Sienkiewicz: W pustyni i w puszczy
  5. Hasło „zwierzyna” w: Tadeusz Grzebieniowski, Langenscheidt Polish Pocket Dictionary, Langenscheidt, 1990, ISBN 9780887291098, s. 779.