znosić

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
(Przekierowano z znosić się)

znosić (język polski)[edytuj]

oni znoszą (1.1) worek
wymowa:
IPA[ˈznɔɕiʨ̑], AS[znośić], zjawiska fonetyczne: zmięk. ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) przemieszczać coś własnymi siłami w dół
(1.2) zbierać w jednym miejscu
(1.3) powodować zmianę kursu
(1.4) o nakazie, zakazie, obowiązku, itp. pozbawić mocy obowiązywania
(1.5) o ptakach składać jajka
(1.6) tolerować coś nieprzyjemnego
(1.7) o rzeczach nieprzyjemnych, sprawach problematycznych tolerować, wytrzymywać
(1.8) nie znosić: nie cierpieć, nie lubić

czasownik zwrotny

(2.1) znosić się: (o ludziach) akceptować, tolerować, pozostawać w dobrych stosunkach
(2.2) znosić się: (o przeciwieństwach, czynnikach) doprowadzać do równowagi
(2.3) daw. Wilno porozumiewać się[1]
odmiana:
(1.1-8) koniugacja VIa
(2.1-2) koniugacja VIa
przykłady:
(1.1) Matematyk zniósł księgi z biblioteki.
(1.2) Mój mąż zaczął znosić jakieś rupiecie do domu. Zupełnie go nie rozumiem.
(1.3) Silna wichura zniosła statek, co opóźniło rejs.
(1.4) Sejm zniósł abonament większością głosów.
(1.7) Jak długo jeszcze mam znosić twoje chrapanie?
(1.7) Społeczeństwo nie będzie dłużej znosić takiego traktowania!
(2.1) Kiedyś nie lubiliśmy się, ale od czasu tamtego wspólnego niezaplanowanego wyjazdu, chyba się już trochę znosimy.
(2.2) Dzięki umiejętnej dyplomacji ONZ wpływy mocarstw w tym regionie zaczęły się znosić.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) przenosić, nosić
(1.2) zbierać
(1.4) uchylać, anulować
(1.7) tolerować
antonimy:
(1.4) egzekwować
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. noszowy mos, znoszenie n, zniesienie n, nosze nmos, nosiciel m, donosiciel m, donoszenie n, noszenie n, przynoszenie n, wynoszenie n, nios
czas. nosić, wznosić, nieść ndk., przenosić ndk., unosić ndk., donieść dk.
przym. donośny, noszowy
przysł. znośnie
związki frazeologiczne:
kura znosząca złote jajkazabić kurę znoszącą złote jajka / zabić kurę, co znosi złote jaja
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. S. Bogorja, Mowa polska na Litwie, „Poradnik Językowy” nr 7/1908, s. 109.