zmarmurzać
Wygląd
zmarmurzać (język polski)
[edytuj]- znaczenia:
czasownik niedokonany
- (1.1) neologizm książk. przemieniać żywe fakty w legendę[1]; zmieniać zwykłych ludzi, uczestników historii w postacie heroiczne[2]; przepoczwarzać życie ludzi w historię[3]
- odmiana:
- (1.1) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik zmarmurzać czas teraźniejszy zmarmurzam zmarmurzasz zmarmurza zmarmurzamy zmarmurzacie zmarmurzają czas przeszły m zmarmurzałem zmarmurzałeś zmarmurzał zmarmurzaliśmy zmarmurzaliście zmarmurzali ż zmarmurzałam zmarmurzałaś zmarmurzała zmarmurzałyśmy zmarmurzałyście zmarmurzały n zmarmurzałom zmarmurzałoś zmarmurzało tryb rozkazujący niech zmarmurzam zmarmurzaj niech zmarmurza zmarmurzajmy zmarmurzajcie niech zmarmurzają pozostałe formy czas przyszły m będę zmarmurzał,
będę zmarmurzaćbędziesz zmarmurzał,
będziesz zmarmurzaćbędzie zmarmurzał,
będzie zmarmurzaćbędziemy zmarmurzali,
będziemy zmarmurzaćbędziecie zmarmurzali,
będziecie zmarmurzaćbędą zmarmurzali,
będą zmarmurzaćż będę zmarmurzała,
będę zmarmurzaćbędziesz zmarmurzała,
będziesz zmarmurzaćbędzie zmarmurzała,
będzie zmarmurzaćbędziemy zmarmurzały,
będziemy zmarmurzaćbędziecie zmarmurzały,
będziecie zmarmurzaćbędą zmarmurzały,
będą zmarmurzaćn będę zmarmurzało,
będę zmarmurzaćbędziesz zmarmurzało,
będziesz zmarmurzaćbędzie zmarmurzało,
będzie zmarmurzaćczas zaprzeszły m zmarmurzałem był zmarmurzałeś był zmarmurzał był zmarmurzaliśmy byli zmarmurzaliście byli zmarmurzali byli ż zmarmurzałam była zmarmurzałaś była zmarmurzała była zmarmurzałyśmy były zmarmurzałyście były zmarmurzały były n zmarmurzałom było zmarmurzałoś było zmarmurzało było forma bezosobowa czasu przeszłego zmarmurzano tryb przypuszczający m zmarmurzałbym,
byłbym zmarmurzałzmarmurzałbyś,
byłbyś zmarmurzałzmarmurzałby,
byłby zmarmurzałzmarmurzalibyśmy,
bylibyśmy zmarmurzalizmarmurzalibyście,
bylibyście zmarmurzalizmarmurzaliby,
byliby zmarmurzaliż zmarmurzałabym,
byłabym zmarmurzałazmarmurzałabyś,
byłabyś zmarmurzałazmarmurzałaby,
byłaby zmarmurzałazmarmurzałybyśmy,
byłybyśmy zmarmurzałyzmarmurzałybyście,
byłybyście zmarmurzałyzmarmurzałyby,
byłyby zmarmurzałyn zmarmurzałobym,
byłobym zmarmurzałozmarmurzałobyś,
byłobyś zmarmurzałozmarmurzałoby,
byłoby zmarmurzałoimiesłów przymiotnikowy czynny m zmarmurzający, niezmarmurzający ż zmarmurzająca, niezmarmurzająca zmarmurzające, niezmarmurzające n zmarmurzające, niezmarmurzające imiesłów przymiotnikowy bierny m zmarmurzany, niezmarmurzany zmarmurzani, niezmarmurzani ż zmarmurzana, niezmarmurzana zmarmurzane, niezmarmurzane n zmarmurzane, niezmarmurzane imiesłów przysłówkowy współczesny zmarmurzając, nie zmarmurzając rzeczownik odczasownikowy zmarmurzanie, niezmarmurzanie
- przykłady:
- (1.1) A skoro już lekkimi skrzydły swymi poczynają osiadać na frontonach świątyń i zmarmurzać, jak postacie do snu się kładące, wtedy rzeźbiarz miejsce im otwiera w cichym łonie głazu ciosanego[4].
- (1.1) Raz przyjdzie mu obalać bałwany, to znów żywych jeszcze zmarmurzać w posągi[5].
- składnia:
- synonimy:
- (1.1) przen. krystalizować, brązowić
- antonimy:
- (1.1) odbrązawiać, obalać mity
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. zmarmurzanie n, marmur mrz
- czas. zmarmurzyć dk.
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- (1.1) pol. z- + marmur + -ać; neologizm literacki Cypriana Kamila Norwida z poematu Promethidion
- uwagi:
- tłumaczenia:
- źródła:
- ↑ „Twórczość”, tom 17, wydania 7-9, RSW „Prasa-Książa-Ruch”, 1961.
- ↑ „Kultura”, wydania 10-12, Instytut Literacki, Paryż 1965.
- ↑ Andrzej Zawada, posłowie Notatek 1939-1945 Jarosława Iwaszkiewicza, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1991, ISBN 8370230393.
- ↑ Cyprian Kamil Norwid, Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem, epilog, cz. V.
- ↑ Nowe książki, Wiedza Powszechna, 1974.