wolność

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

wolność (język polski)[edytuj]

personifikacja wolności (1.4)
wymowa:
?/i, IPA[ˈvɔlnɔɕʨ̑], AS[volność]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) filoz. wolna wola, możliwość samodzielnego podejmowania decyzji, brak przymusu
(1.2) polit. niezależność państwowa
(1.3) więz. pozostawanie poza więzieniem
(1.4) praw. prawo obywatelskie
odmiana:
(1.1-3)
(1.4)
przykłady:
(1.1) Każdy człowiek ma prawo do wolności myśli, sumienia i religii[1].
(1.2) Żołnierze walczyli o wolność Polski.
(1.3) Rok temu morderca wyszedł na wolność.
(1.4) Sejm zniósł wolności szlacheckie.
(1.4) Wskazuje się, że stan wyjątkowy to przejściowa sytuacja, w której instytucje państwowe postawione w zagrożonej pozycji, przez co czują się upoważnione do derogacji, czyli zawieszenia pewnych zasad, co wiąże się z ograniczeniem praw i wolności człowieka[2].
składnia:
kolokacje:
(1.1) wolność wyborupanuje wolność • wolność słowa / sumienia / wyznania / prasy / zgromadzeń • wolność osobista / polityczna
(1.3) wyjść / wydostać się na wolność • tracić / utracić / odzyskiwać / odzyskać wolność
(1.4) wolności obywatelskie / szlacheckie
synonimy:
(1.1) niezależność, swoboda
(1.2) niepodległość, niezależność, autonomia, niezawisłość
(1.4) swoboda, prawo, przywilej
antonimy:
(1.1) niewola, zniewolenie
(1.3) uwięzienie
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. wolny, wolnościowy
tem. słow. wolno-
rzecz. powolniak mzw/mos
związki frazeologiczne:
za wolność waszą i naszą[3]
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka.
  2. Robert Krzysztof Tabaszewski, Człowiek - jego prawa i odpowiedzialność, str. 65-66.
  3. Wojciech Chlebda, Stereotyp jako jedność języka, myślenia i działania w: Język a kultura, t. 12, Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne pod red. J. Anusiewicza, J. Bartmińskiego, Wrocław 1998, s. 38.