szarpać

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

szarpać (język polski)[edytuj]

wymowa:
IPA[ˈʃarpaʨ̑], ASarpać]
?/i
znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. szarpnąć)

(1.1) pociągać coś gwałtownie
(1.2) odrywać kawałek czegoś
(1.3) o dolegliwościach: nasilać się

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. szarpnąć)

(2.1) o maszynach: ostro ruszać

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

(3.1) nękać kogoś
(3.2) dokuczać komuś, krytykować kogoś

czasownik zwrotny niedokonany szarpać się (dk. szarpnąć się)

(4.1) wykonywać gwałtowny ruch, by wydostać się skądś
(4.2) pociągać się gwałtownie za coś
(4.3) pot. gwałtownie na coś reagować
(4.4) pot. zdobywać się na duży wydatek

czasownik zwrotny niedokonany szarpać się (dk. brak)

(5.1) bić siebie nawzajem
(5.2) pot. odczuwać rozterkę
(5.3) pot. wysilać się, by coś osiągnąć
(5.4) pot. onanizować się
odmiana:
(1.1-3, 3.1-2) koniugacja IX
(2.1) koniugacja IX
(4.1-4, 5.1-4) koniugacja IX
przykłady:
(1.1) Gitarzysta siedział na krzesełku i powoli szarpał struny, akompaniując śpiewaczce.
(1.1) Z jednej strony służył Amigo, tak bowiem nazwałem pudla, z drugiej ulubiona koza szarpała mnie pyszczkiem za rękaw, domagając się swego działu[1].
(1.1) Na posadzce osypanej popiołem zasiadały płaczki i szarpiąc sobie włosy, drapiąc twarze opłakiwały zmarłego[2].
(1.2) Szarpajmy jadło na sztuki, a kiedy jadła nie stanie, szarpajmy ciało na sztuki, niechaj nagie świecą kości![3]
składnia:
kolokacje:
(1.1) szarpać pazurami • szarpać struny
synonimy:
(1.1) podrywać
(1.2) rwać, zdzierać
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. obszarpaniec mos, szarpanina ż, szarpnięcie n, szarpanie n, rozszarpywanie n, rozszarpanie n, szarpaniec m, obszarpywanie n, obszarpanie n, wyszarpywanie n, wyszarpanie n, szarpak m, Szarpańce nmos, Szarpatki nmos
czas. szarpnąć dk., rozszarpywać ndk., rozszarpać dk., obszarpywać ndk., obszarpać dk., wyszarpywać ndk., wyszarpać dk.
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
słownik SJP
  1. Daniel Defoe, Przypadki Robinsona Kruzoe, tłum. Władysław Ludwik Anczyc
  2. B. Prus: Faraon
  3. A. Mickiewicz: Dziady: Poema. Część II